Państwa

Ciekawostki o Węgrzech

Znaleźliśmy 23 ciekawostki na temat Węgier

Ojczyzna czardasza

Węgry to stosunkowo niewielkie państwo śródlądowe, położone w środkowej części Europy. Jest to kraj, w którym znajdują się największe na świecie, po Islandii, zasoby powierzchniowe wód termalnych. Biją tam wody lecznicze kilkuset ciepłych źródeł. Choć nieznane jest pochodzenie Madziarów, są oni narodem wyjątkowym, który szybko przejął wzorce zachodnioeuropejskiej kultury, zachowując wiele ze swojej odrębności.
Węgry
1
Węgry są państwem śródlądowym leżącym w Europie Środkowej.
Graniczą z Austrią, Chorwacją, Serbią, Słowenią, Ukrainą, Rumunią i Słowacją.
2
Stolicą Węgier jest Budapeszt, największe miasto kraju.
Budapeszt leży nad Dunajem, drugą co do długości (po Wołdze) rzeką w Europie, w północnej części kraju. Formalnie miasto powstało w latach 1872-1873 z trzech połączonych ze sobą miast: Budy i Obudy na prawym brzegu Dunaju oraz Pesztu - na lewym brzegu. Jest jedną z największych środkowoeuropejskich metropolii, a także ósmym pod względem zaludnienia miastem wśród europejskich stolic. Stanowi wielki ośrodek kulturalny i naukowy. Jest ważnym centrum turystycznym i uzdrowiskowym, dzięki kompleksom balneologicznym. Jest niezwykle bogaty w atrakcje przyrodnicze (system jaskiń i podziemi we Wzgórzu Zamkowym), źródła, skupiska cennych roślin. W mieście znajduje się 837 zabytków architektury, 223 muzea i galerie sztuki, 40 teatrów, 6 sal koncertowych i Opera.
3
Powierzchnia Węgier wynosi 93 032 km2, co odpowiada około 1/3 powierzchni Polski.
Liczba ludności w 2019 roku wynosiła 9,773 ml osób.
4
Węgrzy są narodem europejskim z grupy ludów ugrofińskich, zamieszkujący głównie własne państwo narodowe - Węgry.
Obecnie jest ich około 14,5 mln, z czego przeważająca większość zamieszkuje Węgry - około 10 mln. Około 2,5 mln Węgrów tworzy mniejszości narodowe w krajach ościennych: Rumunii (Siedmiogród) -1,4 mln, Słowacji - 0,5 ml, Serbii (Wojwodina) - 0,3 mln, Ukrainie (Zakarpacie) - 165 tys., Austrii - 40 tys., Chorwacji - 14 tys. i Słowenii - 6 tys. Istnieje również liczna diaspora węgierska, głównie w Stanach Zjednoczonych, oraz w Europie Zachodniej, najwięcej w Niemczech i Wielkiej Brytanii. Na terenie Węgier mieszkają jeszcze Romowie, Niemcy, Słowacy, Rumuni, Chorwaci i in.
5
Od XI wieku Węgry były zdominowane przez chrześcijaństwo.
Obecnie nie ma tam oficjalnej religii i zagwarantowana jest wolność religijna. Ponad połowa ludności należy do Kościoła Rzymskokatolickiego - większość z nich mieszka w zachodniej i północnej części kraju. Około 1/5 ludności jest wyznania kalwińskiego (skoncentrowana we wschodnich Węgrzech). Kolejną ważną mniejszość wyznaniową stanowią luteranie. Według badań z 2010 roku aż 81% Węgrów identyfikowało się z chrześcijaństwem (rzymscy katolicy stanowią 37,1%), a 18,6% nie było związane z żadną religią.
6
Węgry nie posiadają dostępu do morza - są państwem śródlądowym.
Charakteryzują się nizinnym krajobrazem i ciepłym, umiarkowanym klimatem. Są nieomal w całości położone w nizinnej i równinnej Kotlinie Panońskiej - obszarze środkowej Europy ograniczonym od zachodu przez Alpy, od północy i wschodu przez Karpaty, a od południa przez Góry Dynarskie, wraz z ich przedgórzami, stanowiącym ogromne zapadlisko tektoniczne między Alpami i Karpatami. Wyjątek stanowią: Średniogórze Północnowęgierskie - należące do Karpat pasmo średnich gór z najwyższym szczytem Węgier - Kekes oraz Alpy Węgierskie na zachodniej granicy.
7
Największe rzeki Węgier to Dunaj, jego lewostronny dopływ - Cisa i Drawa - prawostronny dopływ Dunaju.
Terytorium Węgier należy do zlewiska Morza Czarnego i w całości położone jest w dorzeczu środkowego Dunaju. Długość Dunaju w granicach Węgier wynosi 420 km.
8
Węgry posiadają niewiele jezior a ich największym jeziorem jest Balaton.
Balaton zwany też Jeziorem Błotnym jest jednocześnie największym jeziorem Europy Środkowej. Znajduje się ono w południowo-zachodnie części kraju, około 80 km od Budapesztu. Powierzchnia tafli jeziora liczy 592 km2, długość 77 km, a szerokość w części zachodniej - do 4 km, a w części wschodniej - do 14 km. Jest jeziorem płytkim, jego średnia głębokość wynosi około 3 m, a największą głębokość - 12,2 m - stwierdzono w tzw. Studni Tihańskiej u zakończenia półwyspu Tihany.
9
W mieście uzdrowiskowym Heviz, położonym na zachód od Balatonu, znajduje się największe naturalne jezioro termalne Europy - Heviz (Gyogy).
Powierzchnia jeziora wynosi 4,4 ha, głębokość do 38,5 m, a temperatura wody waha się od 24 st. C zimą do 36 st. C latem. Jest ono zasilane przez źródło z wodą o temperaturze 39,8 st. C o wydajności 410 litrów na sekundę. Wysoka temperatura wody umożliwia uprawę tropikalnych lilii wodnych, sprowadzonych tam w XIX wieku z Indii. Woda z jeziora wykazuje działanie lecznicze. Na jego dnie zgromadzony jest torf oraz borowiny wydobywane do celów leczniczych.
10
Na Węgrzech znajduje się 10 parków narodowych o łącznej powierzchni 483 tys. ha.
Najważniejsze spośród nich to Hortobagy, wpisany na listę światowego dziedzictwa kultury i przyrody UNESCO i Kiskunsagi, pomiędzy Dunajem a Cisą, gdzie jest chroniona częściowo zachowana puszta (bezleśna formacja roślinna typowa dla Wielkiej Niziny Węgierskiej, głównie doliny Cisy) z unikatową florą i fauną.
11
Lasy na Węgrzech zajmują 21,5% powierzchni kraju.
Przeważająca formą leśną są lasy liściaste. Na południu Średniogórza Dunantul charakterystyczne są kasztany jadalne, oleandry i tamaryszki.
12
Węgry historyczne powstały w wyniku ekspansji węgierskich władców na sąsiednie tereny, głównie na południe.
Ekspansja terytorialna Węgier rozpoczęła się za panowania Stefana I Świętego, który przyłączył zachodnią część Siedmiogrodu i tereny dzisiejszej Słowacji. Kolejni władcy podbojami włączali następne terytoria, min. Chorwację, która od 1102 roku była w unii personalnej z Węgrami. Przejściowymi lennami węgierskimi stały się również Serbia i Bułgaria. W kolejnych latach Węgry musiały bronić swoich południowych granic przed Turkami, którzy prowadzili ekspansję na Bałkanach.
13
Następstwem przegranej w 1526 roku bitwy pod Mohaczem była utrata niepodległości i podział kraju na trzy części.
Część zachodnia przeszła we władanie Habsburgów, środkowa została włączona do Imperium Osmańskiego, a Siedmiogród stał się lennem Turcji.
14
W 1699 roku, na mocy traktatu w Karłowicach, całość dawnych Węgier znalazła się we władaniu Habsburgów.
Pozostała w nim do końca I wojny światowej, po której przestały istnieć Austro-Węgry.
15
Terytorium dzisiejszych Węgier powstało w 1920 roku na mocy układu trianońskiego ( traktat pokojowy między Węgrami a państwami Ententy).
Obejmowało ono większość obszaru etnicznych Węgier. Węgierskie władze nie mogły się pogodzić z postanowieniami traktatu, chciały jego rewizji i w związku z tym zawiązały sojusz z hitlerowską III Rzeszą i Włochami Mussoliniego. Państwa te pomogły Węgrom odzyskać część ich historycznego terytorium (południowe tereny Słowacji i część Rusi Zakarpackiej), a w czasie II wojny światowej jeszcze północny Siedmiogród. Ceną za to była współpraca wojskowa z III Rzeszą. Węgry do końca II wojny światowej pozostały w obozie państw Osi, które ostatecznie poniosły klęskę. Skutkiem przegranej było narzucenie przez Stalina granic ustalonych traktatem trianońskim.
16
Po zakończeniu II wojny światowej Węgry należały do tzw. bloku wschodniego, będącego pod kontrolą ZSRR.
Od 1945 do 1992 roku na terytorium Węgier stacjonowały oddziały Armii Radzieckiej. Wojska te sprawowały kontrolę nad krajem, a w 1956 roku zostały użyte do stłumienia powstania na Węgrzech i w 1968 roku do stłumienia antysowieckich wystąpień w Czechosłowacji.
17
W 1955 roku Węgry zostały członkiem ONZ i Układu Warszawskiego.
W 1990 roku nastąpiła na Węgrzech zmiana ustrojowa, kraj uniezależnił się od Związku Radzieckiego. W 1999 roku Węgry przystąpiły do NATO, a w 2004 roku do Unii Europejskiej.
18
W 2011 uchwalono nową konstytucję, w której odwołano się do wartości narodowych, Korony św. Stefana oraz do wartości chrześcijańskich.
Zmieniono nazwę państwa z Republiki Węgierskiej na Węgry. Obecnie Węgry są demokracją parlamentarną.
19
Stosunki panujące pomiędzy Polską a Węgrami sięgają średniowiecza - państwa te od długiego czasu łączy bliska przyjaźń.
Prezydent Polski Bronisław Komorowski podejmując uroczystym obiadem  prezydenta Węgier, Pala Schmitta Powiedział: "Mało jest w historii przykładów tak długiego, bezkonfliktowego współistnienia dwóch narodów". Węgierski gość zripostował "Przyjaźń polsko-węgierska jest wieczna". Uchwałą Senatu i Sejmu RP z 2016 roku, rok 2016 został ustanowiony Rokiem Solidarności Polsko-Węgierskiej. W 2007 roku parlament węgierski przyjął deklarację uznającą dzień 23 marca Dniem Przyjaźni Polsko-Węgierskiej.
20
Istniej też historyczne przysłowie mówiące o zażyłej przyjaźni i pokrewieństwie narodu polskiego i węgierskiego, występujące zarówno w języku polskim, jak i węgierskim.
Brzmi ono w skrócie "Polak, Węgier, dwa bratanki, i do szabli, i do szklanki", a pełna wersja "Polak, Węgier , dwa bratanki, i do szabli, i do szklanki, oba zuchy, oba żwawi, niech im Pan Bóg błogosławi".
21
Narodowym tańcem węgierskim jest czardasz.
Jest to taniec pochodzenia węgierskiego, przyjęty i spopularyzowany przez Romów. Pochodzi z Siedmiogrodu. Znane czardasze komponowali: Johann Strauss -syn, Ferenc Liszt, Vittorio Monti.
22
Do najpopularniejszych kurortów uzdrowiskowych na Węgrzech należy Hajduszoboszlo.
Miasto położone jest w północno-wschodniej części Wielkiej Niziny Węgierskiej, w krainie hajduków (rozbójnik uznawany za bohatera). W 1925 roku odkryto tam wody geotermiczne o temperaturze 70 st. C i w tym samym roku rozpoczęto eksploatację zdrowotnych źródeł. Unikalny skład wody sprawia, że pobyt w tym miejscu sprzyja leczeniu wielu schorzeń.
23
Na Węgrzech występuje bardzo charakterystyczna rasa świń - jest to węgierska świnia domowa mangalica.
Hodowana jest tam od XIX wieku w rożnych odmianach, a od 1974 roku ustawowo chroniona. Mangalica powstała ze skrzyżowania powszechnych wcześniej ras świń bakonyi i szalontai oraz dzika. Swoje rozpowszechnienie zawdzięczają temu, że były niewymagające, zdolne do całorocznego chowu na pastwisku i temu, że zachowały szereg cech dzika. Mangalica charakteryzuje się dużą zawartością tłuszczu. Świnie te mają długą, kręconą sierść o jedwabistym połysku, przypominającą wyglądem wełnę owczą. Mięso mangalicy stało się surowcem dla hiszpańskiej szynki serrano.
Lubisz ciekawostki?

Podobne tematy

34 ciekawostki o Budapeszcie
34 ciekawostki o Budapeszcie
Węgierski klejnot nad Dunajem
Budapeszt, największe miasto i stolica Węgier, jest jedną z najważniejszych metropolii europejskich. To ważny ośrodek kulturalny, naukowy, turystyczny ...
34 ciekawostki o Bułgarii
34 ciekawostki o Bułgarii
Jeden z najstarszych europejskich krajów
Bułgaria to niewielki kraj w Europie południowo-wschodniej, niewiele większy od Islandii czy amerykańskiego stanu Tennessee. Jego powierzchnia jest ba ...
31 ciekawostek o Austrii
31 ciekawostek o Austrii
Śródlądowy kraj w Alpach Wschodnich
Austria jest niewielkim państwem leżącym w Europie Środkowej. Jest krajem górzystym, w którym dwie trzecie powierzchni zajmują Alpy. Z powodu swojej g ...
25 ciekawostek o Albanii
25 ciekawostek o Albanii
Kraina Orłów
Albania jest niewielkim państwem leżącym na Półwyspie Bałkańskim. Ten nieduży i słabo rozwinięty gospodarczo kraj charakteryzuje się górzystym krajobr ...
37 ciekawostek o Portugalii
37 ciekawostek o Portugalii
Najdalej wysunięte na zachód państwo Europy
Portugalia to stosunkowo niewielki kraj na zachodnim krańcu Europy. Od lat kraj ten przyciąga turystów z całego świata swoimi licznymi zabytkami archi ...
42 ciekawostki o Rumunii
42 ciekawostki o Rumunii
Największy kraj w Europie Południowo- Wschodniej
Rumunia jest największym państwem Europy Południowo-Wschodniej i dwunastym co do wielkości krajem w Europie. Zamieszkuje ją ponad 21 milionów ludzi, k ...
23 ciekawostki o Luksemburgu
23 ciekawostki o Luksemburgu
Wielkie Księstwo Luksemburga
Luksemburg jest jednym z najmniejszych suwerennych państw w Europie. Jako parlamentarna monarchia konstytucyjna, na czele której stoi Wielki Książę He ...
27 ciekawostek o Czechach
27 ciekawostek o Czechach
Nasz południowy sąsiad
Czechy to niewielki, wyżynno-górzysty kraj w Europie Środkowej, którego powierzchnia wynosi blisko 79 tys. km2. Mieszka tam niewiele ponad 10,5 mln lu ...

Najnowsze tematy

11 ciekawostek o chlebie
11 ciekawostek o chlebie
Symbol wspólnoty
Chleb - symbol żywności, która od tysięcy lat odgrywa kluczową rolę w życiu człowieka. Od starożytnych cywilizacji po współczesność, chleb był stałym ...
16 ciekawostek o marihuanie
16 ciekawostek o marihuanie
Kontrowersyjna używka
Marihuanę, zwyczajowo nazywaną również konopiami indyjskimi, od dawna otacza aura kontrowersji i fascynacji. Jest to roślina, której historia sięga ty ...
14 ciekawostek o Salem
14 ciekawostek o Salem
Amerykańska stolica grozy
Salem, nazywane "Miastem Czarownic", budzi skojarzenia z tajemnicą, historią i niezwykłymi wydarzeniami. Położone na wschodnim wybrzeżu, w stanie Mass ...
19 ciekawostek o Kirunie
19 ciekawostek o Kirunie
Szwedzkie miasto z lokalną anomalią magnetyczną
Kiruna, miasto zakorzenione w sercu Laponii, stanowi nie tylko ośrodek górniczy, lecz także fascynujące centrum kultury, historii i natury arktycznej. ...
16 ciekawostek o Bali
16 ciekawostek o Bali
Wyjątkowe miejsce na ziemi
Bali to wyspa w archipelagu Indonezji, jedna z najbardziej popularnych wysp w regionie Azji Południowo-Wschodniej. Słynie z bogatej kultury i tradycji ...
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
Najstarsze znane żyjące zwierzę lądowe
Żółw Jonathan to wyjątkowa postać w krainie zwierzęcych legend. Jego imponujący wiek i niezwykła historia życia uczyniły go jednym z najbardziej znany ...
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
Strategiczny geniusz, którego rządy rozpoczęły epokę hellenistyczną
Aleksander Macedoński, znany także jako Aleksander Wielki, jest jedną z najbardziej fascynujących postaci w historii starożytnej. Uważany za militarne ...
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
Francuski Michał Anioł
Auguste Rodin, jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy XIX wieku, pozostaje jedną z najbardziej wpływowych postaci w historii sztuki. Jego prace, odznacz ...

Podobne tematy