Ludzie
Ciekawostki o Konstantynie Wielkim
Pierwszy cesarz, który przeszedł na chrześcijaństwo
Konstantyn I znany również jako Konstantyn Wielki był cesarzem rzymskim panującym od 306 do 337 roku. Był autorem licznych reform społecznych, ekonomicznych i politycznych w imperium, które za jego rządów przeżywało okres świetności. Jako pierwszy cesarz przyjął chrześcijaństwo i zakończył prześladowania chrześcijan prowadzone przez swojego poprzednika, Dioklecjana. Wydał edykt mediolański proklamujący swobodę wyznawania tej religii. Jest świętym Kościoła prawosławnego.
1
Konstantyn I Wielki urodził się około 272 w Naissus, części prowincji Dardania w Mezji, rzymskiej prowincji na Środkowych Bałkanach (obecnie Nisz, miasto w Serbii). Był synem Flawiusza Konstancjusza Chlorusa, oficera armii rzymskiej, który był jednym z czterech cesarzy Tetrarchii. Jego matka, Helena była Greczynką o niskiej pozycji społecznej, pochodzącą z Helenopolis. Nie jest pewne, czy była ona legalnie poślubioną małżonką Konstancjusza, czy tylko jego konkubiną. W 288 lub 289 roku Konstancjusz opuścił Helenę, by poślubić pasierbicę cesarza Maksymiana, Teodorę.
2
Konstantyn, jako przyszły kandydat na cesarza ( w Tetrarchii istniało nieformalne dziedziczenie przywilejów) przebywał na dworze Dioklecjana, gdzie otrzymał należytą edukację. Uczył się literatury łacińskiej, filozofii i greki. Przebywał w różnorodnym kulturowo środowisku Nikomedii ( wschodnia, najstarsza stolica Cesarstwa Rzymskiego, obecnie miasto na terenie Turcji), gdzie spotykał się z intelektualistami zarówno pogańskimi, jak i chrześcijańskimi. Być może uczęszczał na wykłady Laktancjusza, chrześcijańskiego badacza łaciny. Dioklecjan nie darzył pełnym zaufaniem Konstancjusza, Konstantyn na jego dworze traktowany był jak zakładnik - dzięki temu Konstancjusz był posłuszny Dioklecjanowi.
3
Konstantyn był bardzo lojalnym członkiem dworu. Walczył po stronie Dioklecjana i Galeriusza w Azji i służył w różnych trybunatach; prowadził kampanię przeciwko barbarzyńcom na Dunaju w 296 r. i walczył z Persami pod rządami Dioklecjana w Syrii w 297 r., a także pod Galeriuszem w Mezopotamii.
Pod koniec roku 305 został trybunem pierwszej klasy - tribunus ordinis primi.
4
Gdy Konstantyn powrócił wiosną 303 r. z frontu wschodniego do Nikomedii, stał się świadkiem początków "wielkich prześladowań" Dioklecjana, najcięższych prześladowań chrześcijan w historii Rzymu. Dioklecjan nakazał zniszczenie nowego kościoła w Nikomedii, zniszczenie jego pism i konfiskatę dóbr. W następnych miesiącach zniszczono pozostałe kościoły, a kapłanów uwięziono.
Jest mało prawdopodobne aby Konstantyn odegrał jakąkolwiek rolę w tych prześladowaniach. W swoich późniejszych pismach starał przedstawiać się jako przeciwnika "krwawych edyktów" Dioklecjana przeciwko "wyznawcom Bożym". Nic jednak nie wskazuje na to, by się im skutecznie przeciwstawiał.
5
W 305 r. Dioklecjan zrezygnował z bycia cesarzem (uczynił to też drugi z augustów, Maksymian), nowymi augustami zostali Konstancjusz Chlorus, na Zachodzie i Galeriusz, na Wschodzie. Po śmierci Konstancjusza Chlorusa w 306 r., jego legiony ogłosiły Konstantyna augustem. Konstantyn natychmiast poinformował o tym fakcie Galeriusza, który powierzył mu we władanie Galię, Brytanię i Hiszpanię ale przyznał mu jedynie tytuł cezara, a nie augusta.
6
W 307 r. Konstantyn pojął za żonę córkę Maksymiana, Faustę. W 313 r. Konstantyn został jedynym władcą zachodu (w sumie cesarzy było wówczas dwóch).
7
W tym samym roku, podczas spotkania w Mediolanie, Konstantyn wydał edykt mediolański dający swobodę wyznania chrześcijanom. Zlikwidowało to kary za wyznawanie chrześcijaństwa i doprowadziło do zwrotu skonfiskowanego mienia kościelnego. Edykt chronił przed prześladowaniem wszystkie religie, nie tylko chrześcijaństwo, pozwalając każdemu oddawać cześć dowolnemu bóstwu. Dekretem z 7 marca 321 r. cesarz Konstantyn I Wielki wprowadził niedzielę jako oficjalne święto Sol Invictus - dies Solis.
Po zwycięstwie w wojnach domowych przeciwko cesarzom Maksencjuszowi i Licyniuszowi, został jedynym władcą Cesarstwa Rzymskiego.
8
W 325 roku podjął decyzję o ustanowieniu stolicy w mieście Bizancjum, które przemianował na Konstantynopol - miasto Konstantyna (obecnie Stambuł). Ceremonia inauguracyjna w nowej stolicy odbyła się w roku 330.
Miasto stało się później stolicą imperium na ponad tysiąc lat. Późniejsze Cesarstwo Wschodniorzymskie nazwane zostało przez współczesnych historyków Cesarstwem Bizantyjskim.
9
Konstantyn I uchwalił liczne reformy mające na celu wzmocnienie imperium. Zrestrukturyzował rząd, rozdzielając władze cywilne i wojskowe.
Aby zwalczyć inflację, wprowadził nową złotą monetę - solidus, która przez ponad tysiąc lat stała się standardem dla biznatyjskich i europejskich walut.
10
Zreorganizował rzymską armię. Zreorganizowana armia składała się z jednostek mobilnych (comitatenses) i oddziałów garnizonowych (limitanei) zdolnych do odpierania wewnętrznych zagrożeń i najazdów barbarzyńców.
