Znaleźliśmy 17 ciekawostek na temat Karola Szymanowskiego
Jeden z najwybitniejszych kompozytorów polskich
Karol Szymanowski żył na przełomie XIX i XX wieku. Był jednym z najwybitniejszych kompozytorów polskich, a także przedstawicielem twórców Młodej Polski. Jego muzyka na początku XX wieku zawładnęła europejskimi salonami. Był pierwszym rektorem Warszawskiego Konserwatorium Muzycznego, cenionym pedagogiem i przyjacielem dla swoich studentów. Żył w sposób niekonwencjonalny, a jego orientacja seksualna wywarła duży wpływ na jego twórczość.
1
Karol Szymanowski był pianistą, kompozytorem, pisarzem i pedagogiem przełomu XIX i XX wieku.
Żył w latach 1882 - 1937.
2
Urodził się 3 października 1882 roku w Tymoszówce, rodzinnym majątku na Ukrainie.
Pochodził ze starej polskiej rodziny Korwin-Szymanowskich z Mazowsza - początkowo herbu Jezierza, a potem Ślepowron. Pradziad Karola, Dominik, zagrożony utratą majątków po upadku powstania kościuszkowskiego, zmuszony był do opuszczenia Warszawy i zamieszkania w majątku żony, Franciszki z Rościszewskich na Ukrainie naddnieprzańskiej, w Tymoszówce. Dom, w którym Karol przyszedł na świat wybudowany był w stylu Ludwika XIII, posiadał m.in. salę w stylu Ludwika XV, jadalnię, salony: różowy, bilardowy i biblioteczny. Obok budynku mieścił się park.
3
Rodzina Karola Szymanowskiego była bardzo muzykalna i uzdolniona artystycznie.
Ojciec grał na wiolonczeli i fortepianie, także brat Karola (Feliks, był pianistą) i jedna z sióstr (Stanisława, była sopranistką) zajmowali się muzyką. Dwie pozostałe siostry zajmowały się poezją, tłumaczeniami i malarstwem.
4
Karol edukację muzyczną rozpoczął w wieku siedmiu lat.
Początkowo uczył go ojciec, później uczęszczał do lokalnej szkoły muzycznej, gdzie jego wuj, Gustaw Neuhaus odkrył jego talent kompozytorski.
5
Po maturze w 1901 roku Szymanowski wyjechał do Warszawy, aby kontynuować naukę muzyki.
Przez pierwsze dwa lata studiował kompozycję, kontrapunkt i harmonię. W czasie studiów w Warszawie poznał Pawła Kochańskiego, Artura Rubinsteina, Grzegorza Fitelberga, Stanisława Ignacego Witkiewicza "Witkacego" i Stefana Żeromskiego. Później na dwa lata wyjechał do Berlina, gdzie poznał Richarda Straussa i jego twórczość. Wywarła ona na nim ogromne wrażenie i miała wpływ na jego kompozycje w pierwszym etapie twórczym.
6
Badacze dzielą twórczość Szymanowskiego na trzy etapy, choć podział ten traktowany jest czysto umownie, gdyż elementy każdego z nich pojawiały się na każdym z tych etapów.
wczesny (1899-1913), kiedy to młody kompozytor czerpał inspiracje od innych twórców, a w swoich dziełach nawiązywał do epoki romantyzmu (często porównywano go wówczas z Chopinem i niemieckimi kompozytorami)
środkowy (1914-1919) - silnie naznaczony wpływem kultur orientalnych i antycznych (efekt licznych podróży)
dojrzały (1920-1937) - nawiązujący do rodzimego folkloru, zwłaszcza podhalańskiego
7
Młody Szymanowski sporo podróżował - początek XX wieku to okres jego podróży po całej Europie i Afryce Północnej.
Pierwszą podróż do Włoch odbył w 1905 roku z Witkacym , który po podróży zerwał z kompozytorem znajomość. Wielokrotnie bywał też w Berlinie, Wiedniu i Lipsku. Wspólnie z Grzegorzem Fitelbergiem, Ludomirem Różyckim i Apolinarym Szeluto założył Spółkę Nakładową Młodych Kompozytorów Polskich, a koncerty kompozytorskie członków spółki odbywały się w Warszawie i Berlinie.
8
Ostatnią dużą podróż odbył Szymanowski tuż przed wybuchem I wojny światowej, w 1914 roku, odwiedzając Sycylię, Algier, Tunis i Biskrę.
W podróż tę udał się ze Stefanem Spiessem, przemysłowcem, mecenasem sztuki, przyjacielem, który finansował działalność kompozytorską Karola. Stefan Spiess wraz ze swoja matką sfinansował dwa koncerty Szymanowskiego w Berlinie i Wiedniu, dzięki czemu podpisał on wieloletni kontrakt wydawniczy z wiedeńską "Universal Edition".
9
Okres I wojny światowej spędził Szymanowski w majątku rodzinnym w Tymoszówce.
Był to dla niego jeden z najbardziej płodnych okresów twórczych. Skomponował wtedy m.in III symfonię, I Koncert skrzypcowy i I Kwartet smyczkowy. Rodzina utraciła swój majątek w Tymoszówce w wyniku bolszewickiej rewolucji.
10
W 1920 roku zamieszkał wraz z matką, siostrą Stanisławą i bratem Feliksem w willi w Bydgoszczy.
Willę tę kupił jego szwagier, Stefan Bartoszewicz dla rodziny Szymanowskich. Skomponował tam m.in. pieśni do cyklu wierszy Juliana Tuwima pod nazwą "Słopiewnie" (był to moment rozpoczęcia nowego etapu jego twórczości), oraz eseje o Igorze Strawińskim i Fryderyku Chopinie.
11
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, Karol Szymanowski wraz z rodziną przeprowadził się do Warszawy.
W stolicy zaczął odnosić pierwsze wielkie sukcesy artystyczne. W 1927 roku objął kierownictwo Warszawskiego Konserwatorium Muzycznego, a trzy lata później został jego pierwszym rektorem. Swoim studentom starał się zapewnić jak najlepsze warunki kształcenia sprowadzając znakomitości ze świata muzycznego.
12
Oprócz komponowania muzyki zajmował się też pisaniem.
Pisał głównie teksty publicystyczne, ale napisał też dwie powieści i wiele innych dzieł literackich, jednak były to głównie szkice. Wyjątek stanowi zachowana we fragmentach powieść "Efebos".
13
Szymanowski rozsiewał wokół siebie aurę zmysłowości, co znalazło także swoje odzwierciedlenie w jego twórczości.
Jego skłonności w kierunku erotyzmu dostrzeżono dość wcześnie i w rodzinie zaczęto go uważać za człowieka "zepsutego". Zaczęto też ostrzegać młodych ludzi przed jego towarzystwem. W okolicach trzydziestego roku życia skłonności artysty przerodziły się w jawny homoseksualizm.
14
Szymanowski nigdy nie wszedł w żaden stały związek, choć uważa się, że jego partnerami byli Jarosław Iwaszkiewicz, Witold Conti i Borys Kochno.
Borys Kochno był młodym Rosjaninem, który w 1917 roku uciekł wraz z matką z ogarniętej rewolucją Moskwy. Zatrzymali się w Jelizawetgradzie, gdzie Borysa poznał i obdarzył uczuciem Szymanowski. Dedykował mu kilka swoich wierszy, podarował mu także rosyjski przekład jednego z rozdziałów swej powieści "Efebos" - rozdział "Uczta", który pozostał jednym z nielicznie ocalałych fragmentów powieści (maszynopis powieści spłonął podczas Powstania Warszawskiego). Spotkanie z Szymanowskim zdecydowało o wyborze drogi życiowej Borysa Kochno, rozbudzając jego zainteresowanie muzyką i poezją.
15
16
W latach 30. Szymanowski zachorował na gruźlicę.
Wyprowadził się z Warszawy do Zakopanego, by przebywać w zdrowszym środowisku, wyjeżdżał też na leczenie do Szwajcarii. W Zakopanem zamieszkał w willi "Atma", skąd kierował Akademią Muzyczną w Warszawie. Powikłaniem choroby było uszkodzenie gardła, które praktycznie uniemożliwiało mu jedzenie.
17
Karol Szymanowski zmarł we śnie 29 marca 1937 roku w klinice Du Signal w Lozannie, w wieku 55 lat.
Pogrzeb kompozytora odbył się w Krakowie, gdzie został pochowany w Krypcie Zasłużonych na Skałce. Serce artysty zostało umieszczone w kaplicy Sióstr Sercanek w kościele św. Krzyża w Warszawie, gdzie spłonęło 6 sierpnia 1944 roku wraz z kaplicą w czasie Powstania Warszawskiego.
