Geografia

Ciekawostki o Sri Lance

Znaleźliśmy 24 ciekawostki na temat Sri Lanki

Kraina uśmiechniętych ludzi

Sri Lanka to wyspiarski kraj na Oceanie Indyjskim. Wcześniej, bo do 1972 roku, zarówno kraj, jak i wyspa na której leży, znany był światu jako Cejlon.

Jest krajem wielu kultur, języków i grup etnicznych. Żyje tam około dwudziestu dwóch milionów ludzi, z których większość stanowią Syngalezi, a następnie Tamilowie, będący największa mniejszością w kraju.

Sri Lanka zwana także "Łzą Indii" lub "Spichlerzem Wschodu" jest krajem o wielowiekowej historii.  Jej geograficzne usytuowanie sprawiło, że zawsze była ważnym ośrodkiem strategicznym i handlowym znanym w Azji Wschodniej, a także w Europie, której przedstawiciele przez szereg lat kontrolowali wyspę i uczynili z niej kolonię.

Sri Lanka
1
Sri Lanka, zwana dawniej Cejlonem, jest państwem leżącym na wyspie Cejlon w Azji Południowej, na Oceanie Indyjskim.

Znajduje się około 50 km na południowy wschód od Indii, od których oddzielają ją wody cieśniny Palk i zatoki Mannar.

2
Jest jedną z największych wysp Oceanu Indyjskiego.

Jej powierzchnia wynosi 65,6 tys. km2, co odpowiada jednej piątej powierzchni Polski. Jest dwudziestą piątą co do wielkości wyspą na świecie pod względem powierzchni.

3
Pod względem geologicznym wyspa jest częścią płyty indyjskiej.

Jest to płyta tektoniczna, która obejmuje swoim zasięgiem Półwysep Indyjski, Morze Arabskie, Zatokę Bengalską oraz niewielki fragment Oceanu Indyjskiego, i wraz z płytą australijską tworzy płytę indoaustralijską.

W paleogenie (najstarszy okres ery kenozoicznej) uformował się głęboki rów tektoniczny, który oddzielił Cejlon od Indii.

Dowiedz się więcej ...
4
Sri Lanka kształtem przypomina łzę lub owoc mango.

Jest krajem nizinnym, gdzie płaskie lub faliste równiny przybrzeżne stanowią 80% jego powierzchni. Południowo-środkową część Sri Lanki zajmują Wyżyny Centralne będące przedłużeniem Dekanu (znacznych rozmiarów wyżyna w środkowej i południowej części Półwyspu Indyjskiego). Rdzeniem tego obszaru jest wysoki płaskowyż biegnący z północy na południe przez około 65 kilometrów.

Obszar ten obejmuje najwyższe góry tego kraju, wśród których czołowe miejsce zajmuje szczyt Pidurutalagala o wysokości 2524 m n.p.m. Pozostałe szczyty to: Kirigalpotta (2388 m n.p.m.), Totapola (2357 m n.p.m.), Hakgala (2169 m n.p.m.), Namunukula (2011,7 m n.p.m.), Szczyt Adama (2243 m n.p.m.).

5
Szczyt Adama uważany jest za miejsce święte.

Jest on piątym co do wysokości szczytem Sri Lanki, wznosi się do wysokości 2243 m n.p.m. Znajduje się w południowej części wyspy, zbudowany jest z prekambryjskich gnejsów i ma kształt piramidy, której zbocza pokryte są wiecznie zielonym lasem podzwrotnikowym.

Przez wyznawców wielu religii szczyt uznawany jest za miejsce święte. Znajdujące się na nim podłużne zagłębienie o długości 1,5 metra uznawane jest za odciski stopy Śiwy (hinduiści), Buddy (buddyści), Adama (muzułmanie), św. Tomasza (chrześcijanie indyjscy). Szczyt Adama jako miejsce kultu religijnego jest celem licznych pielgrzymek.

6
U podnóża pasma górskiego Hakgala rozciąga się legendarny ogród rozkoszy dla Rawany.

U stóp góry Hakgala znajduje się ogród botaniczny, w sąsiedztwie którego rozciąga się ścisły rezerwat przyrody. Mieszkają w nim endemiczne małpy lutung.

Legenda z Ramajany (epos sanskrycki) mówi, że miejsce to było ogrodem rozkoszy dla Rawany, demona o dziesięciu głowach i dwudziestu rękach, który porwał i uwięził Sitę, żonę Ramy (ponoć więziona była przez 14 lat w jaskini, w pobliskiej wiosce Sita Elija).

7
Sri Lanka posiada sto trzy rzeki.

Większość z nich jest krótka, ale istnieje 16 głównych rzek o długości ponad 100 km, z których 12 niesie około 75% średniego przepływu rzecznego w całym kraju.

Najdłuższymi rzekami Sri Lanki są: Mahaweli Ganga ("Wielka Rzeka") o długości 335 km i Malvathu o długości 170 km.

 

8
Występuje tam pięćdziesiąt jeden naturalnych wodospadów o wysokości 10 metrów i więcej.

Najwyższym z nich jest znajdujący się w sosnowym lesie wodospad Bambarakanda o wysokości 263 m, co daje mu 461 pozycję wśród najwyższych wodospadów świata.

9
Linia brzegowa Sri Lanki ma długość 1585 kilometrów.

Sri Lanka rości sobie prawa do wyłącznej strefy ekonomicznej na otaczających ją wodach morskich, rozciągającej się na 200 mil morskich - stanowi to około 6,7 razy więcej niż powierzchnia lądowa kraju.

Wokół wyspy rozciągają się liczne rafy koralowe. Wybrzeże posiada 40 lagun i 45 estuariów (przybrzeżny zbiornik , do którego wpływa rzeka, posiadający swobodne połączenie z otwartym morzem).

Rozciągający się na ponad 7000 hektarów ekosystem namorzynowy wyspy odegrał ogromna rolę w osłabieniu siły tsunami na Oceanie Indyjskim w 2004 roku.

10
Sri Lanka ma najwyższą różnorodność biologiczną na jednostkę powierzchni wśród krajów azjatyckich pod względem roślin kwitnących i kręgowców, z wyjątkiem ptaków.

Wśród wszystkich gatunków roślin kwitnących na wyspie aż 27% stanowią gatunki endemiczne, a wśród ssaków gatunki endemiczne stanowią 22%. Część ornitologów uważa 33 gatunki ptaków występujących na Sri Lance za gatunki endemiczne, inni uznają tylko 27. 

11
Świat zwierząt na wyspie należy do Regionu Cejlońskiego Krainy Orientalnej.

Wśród bogatego świata zwierząt występują słonie indyjskie, które są tam największymi ssakami, a także dzikie bawoły, kanczyle indyjskie, niedźwiedzie wargacze, liczne kotowate (lamparty), kobra indyjska.

Żyje tam wiele małp, m.in. makak manga, hulman i langur białobrody, a także największy gatunek nietoperza owadożernego - rudawka wielka (Pteropus medius), zwanego psem latającym.

W rzekach żyją krokodyle (krokodyl różańcowy, krokodyl błotny), a na brzegach lagun waran paskowany.

12
Na Sri Lance istnieją dwadzieścia dwa parki narodowe.

Oprócz nich istniej 61 rezerwatów dzikiej przyrody, 4 rezerwaty przyrody i 3 ścisłe rezerwaty przyrody. Tereny chronione zajmują tam prawie 5000 km2, co stanowi około 7% powierzchni kraju.

13
Sri Lanka jest najstarszą demokracją w Azji.

Jest republiką demokratyczną i państwem unitarnym, rządzonym przez system półprezydencki. System prawny państwa jest bardzo złożony i odzwierciedla różnorodne wpływy kulturowe. Prawo karne tam opiera się prawie wyłącznie na prawie brytyjskim, prawo cywilne wywodzi się z prawa rzymsko-holenderskiego. W szczególnych przypadkach, ze względu na starożytne praktyki zwyczajowe i religię, przestrzegane jest prawo zwyczajowe syngaleskie (prawo kanadyjskie), Thesavalamai i prawo szariatu.

14
Udokumentowana historia Sri Lanki sięga 3000 lat wstecz.

Istnieją dowody prehistorycznych osad ludzkich sięgające co najmniej 125 000 lat. Najwcześniejsze znane pisma buddyjskie ze Sri Lanki zwane kanonem palijskim, pochodzą z czwartego soboru buddyjskiego, który odbył się w 29 roku p.n.e.

15
Położenie geograficzne wyspy oraz obecność naturalnych portów nadało Sri Lance ogromne znaczenie strategiczne i handlowe.

Wyspa była głównym ośrodkiem handlowym znanym zarówno mieszkańcom Azji Wschodniej, jak i Europejczykom już w starożytności. W XV wieku przybyli tam Portugalczycy, którzy kontrolowali handel morski na wyspie, po czym przejęli część wyspy na własność.

W wieku XVII kontrolę na wyspie przejęli Holendrzy i Królestwo Kanady. Posiadłości holenderskie zostały następnie przejęte przez Brytyjczyków, którzy skolonizowali ją w latach 1815-1948.

16
Republika Sri Lanki powstała w 1972 roku.

Na początku XX wieku powstał narodowy ruch niepodległościowy, którego działanie spowodowało, że Cejlon stał się w 1948 roku dominium. Dominium zastąpiono w 1972 roku Republiką Sri Lanki.

W 1972 roku oficjalna nazwa państwa brzmiała "Wolna, Suwerenna i Niezależna Republika Sri Lanki". W 1978 roku zmieniono ją na "Demokratyczno-Socjalistyczną Republikę Sri Lanki".

 

17
Przez dwadzieścia sześć lat na Sri Lance toczyła się wojna domowa.

Rozpoczęła się ona w 1983 roku i zakończyła się w 2009, kiedy to Siły Zbrojne Sri Lanki pokonały tamilską organizację bojowników Tygrysy Wyzwolenia Tamilskiego Ilamu (Tamilskie Tygrysy).

18
Sri Lanka jest krajem rozwijającym się.

Jest najwyżej sklasyfikowanym krajem Azji Południowej pod względem rozwoju i posiada drugi najwyższy dochód na mieszkańca w Azji Południowej.

W 2021 roku doszło tam do załamania gospodarczego, załamania waluty, wzrostu inflacji oraz kryzysu humanitarnego.

Sri Lanka jest członkiem-założycielem SAARC i członkiem ONZ, Wspólnoty Narodów, G77 i Ruchu Państw Niezaangażowanych.

19
Eksportowym znakiem towarowym Sri Lanki jest herbata cejlońska.

W XIX i XX wieku Sri Lanka stała się gospodarką plantacyjną słynącą z produkcji i eksportu cynamonu, kauczuku i herbaty cejlońskiej. Obecnie głównymi sektorami gospodarki kraju są: turystyka, eksport herbaty, odzież, produkcja ryżu i innych produktów rolnych.

20
Lankijczycy nazywali królową Elżbietę II Maharadziną Wielką Królową.

Elżbieta II odwiedziła Sri Lankę po raz pierwszy w 1954 roku, pięć miesięcy po koronacji (wówczas jeszcze Cejlon). Towarzyszył jej małżonek, książę Filip. Podczas dziesięciodniowego pobytu, para królewska podróżująca królewskim pociągiem odwiedziła Kolombo, Kandy, Anuradhapura, Polannaruwa i Nuwara Elyja.

W czasie pobytu w Kolombo królowa otworzyła pierwszą sesję drugiego parlamentu Cejlonu. Drugi raz Elżbieta II odwiedziła Sri Lankę w 1981 roku i była wówczas świadkiem budowy zapory Victoria Dam, największego projektu hydroelektrycznego na Sri Lance, realizowanego przez brytyjska firmę.

21
Na wyspie znajdują się 752 kościoły katolickie.

Najważniejszym od 400 lat miejscem pielgrzymek dla katolików jest tam Sanktuarium Matki Bożej w Madhu. Tradycja mówi, że znajdująca się w nim figura Matki Bożej posiada cudowna moc uzdrawiania po ukąszeniu węża.

22
Największym miastem Sri Lanki jest Kolombo - do 1982 roku stolica kraju.

Miasto jest stolicą biznesową i siedzibą przedstawicielstw dyplomatycznych oraz wielu urzędów państwowych. Jest także najważniejszym ośrodkiem gospodarczym kraju.

W 1914 roku w Kolombo przebywali Stanisław Ignacy Witkiewicz i Bronisław Malinowski. Nocowali wówczas w istniejącym do dziś Grand Oriental Hotel przy ulicy 2 York Street. Zwiedzając miasto, jeździli tramwajem. Linia tramwajowa w Kolombo funkcjonowała w latach 1899-1960 i miała długość 12 kilometrów.

23
Galle Face Hotel w Kolombo był miejscem spotkań elit epoki kolonialnej.

Jest to zbudowana w 1864 roku willa holenderska, w której gościli znakomici goście, m.in. Indira Ghandi, Richard Nixon, książę Filip, George Bernard Shaw, Mark Twain, Antoni Czechow, Duke Ellington, Harrison Ford, Ernesto Che Guevara, Steven Spielberg, Jan Paweł II, Adam Asnyk, Jurij Gagarin, Roger More, Ursula Andress, Scarlett Johansson, Laurence Olivier, Sting, Sade i inni.

24
Sri Lanka posiada siedem miejsc umieszczonych w wykazie światowego dziedzictwa kulturowo-przyrodniczego UNESCO.

Jednym z nich jest stanowisko archeologiczne z ruinami starożytnego pałacu i twierdzy, wzniesionymi za panowania króla Kassapy (473-491) na szczycie 180-metrowej skały Sigirija. Skała nazywana jest "Lwią Skałą", gdyż na niewielkim płaskowyżu, mniej więcej w połowie wysokości skały zbudowano bramę w kształcie ogromnego lwa.

Pałac został opuszczony po śmierci króla. Do XIV wieku służył jako klasztor buddyjski.

Do czasów współczesnych zachowały się jedynie fundamenty pałacu i fragmenty twierdzy. Na skalnych ścianach zachowały się malowidła ścienne przedstawiające damy dworu i nałożnice królewskie. Zrekonstruowano część schodów, które wychodzą spomiędzy dwóch kamiennych lwich łap.

Istnieje legenda na temat powstania zamku na "Lwiej Skale".

Dowiedz się więcej ...
Lubisz ciekawostki?

Podobne tematy

27 ciekawostek o Korsyce
27 ciekawostek o Korsyce
"Wyspa wszystkich cudów świata"
Starożytni Grecy nazywali ją "wyspą piękna", współcześni Korsykanie mówią o niej "wyspa wszystkich cudów świata". Ta francuska wyspa na Morzu Śródziem ...
34 ciekawostki o Cyprze
34 ciekawostki o Cyprze
Legendarne miejsce narodzin Afrodyty
Cypr jest azjatycką wyspą leżącą na Morzu Śródziemnym - jest jednym z najmniejszych krajów azjatyckich. Mieszczą się na niej dwa odrębne państwa - Rep ...
26 ciekawostek o Azorach
26 ciekawostek o Azorach
Archipelag portugalskich wysp na Atlantyku
Azory są najbardziej wysuniętym na zachód Europy lądem. Ten archipelag dziewięciu wysp wulkanicznych położonych na grzbiecie środkowatlantyckim pomięd ...
23 ciekawostki o Grenlandii
23 ciekawostki o Grenlandii
Największa wyspa świata.
Grenlandia to wyspa geograficznie należąca do Ameryki Północnej. Historycznie i politycznie należy do Europy, stanowi autonomiczne terytorium zależne ...
27 ciekawostek o Santorini
27 ciekawostek o Santorini
Wyspa zakochanych
Santorini to magiczna wyspa na Morzu Egejskim, wchodząca w skład archipelagu Cyklad. Choć jest niewielkich rozmiarów, to zachwyca swym krajobrazem i a ...
16 ciekawostek o Hawajach
16 ciekawostek o Hawajach
Wulkaniczny raj
Ten malowniczy archipelag położony pośrodku Pacyfiku w całości zawdzięcza swoje powstanie erupcjom wulkanicznym. Na bogatej w składniki odżywcze wulka ...
16 ciekawostek o Minorce
16 ciekawostek o Minorce
Wyspa ukarana przez generała Franco
Minorka jest jedną z wysp archipelagu Balearów, leżącego w zachodniej części Morza Śródziemnego, w pobliżu wschodniego wybrzeża Półwyspu Iberyjskiego. ...
43 ciekawostki o Islandii
43 ciekawostki o Islandii
Najmłodszy pod względem geologicznym obszar kontynentu europejskiego
Islandia jest krajem nordyckim leżącym w Europie Północnej, na wyspie Islandia i kilku mniejszych wyspach. Stolicą Islandii jest Reykjavik, największe ...

Najnowsze tematy

11 ciekawostek o chlebie
11 ciekawostek o chlebie
Symbol wspólnoty
Chleb - symbol żywności, która od tysięcy lat odgrywa kluczową rolę w życiu człowieka. Od starożytnych cywilizacji po współczesność, chleb był stałym ...
16 ciekawostek o marihuanie
16 ciekawostek o marihuanie
Kontrowersyjna używka
Marihuanę, zwyczajowo nazywaną również konopiami indyjskimi, od dawna otacza aura kontrowersji i fascynacji. Jest to roślina, której historia sięga ty ...
14 ciekawostek o Salem
14 ciekawostek o Salem
Amerykańska stolica grozy
Salem, nazywane "Miastem Czarownic", budzi skojarzenia z tajemnicą, historią i niezwykłymi wydarzeniami. Położone na wschodnim wybrzeżu, w stanie Mass ...
19 ciekawostek o Kirunie
19 ciekawostek o Kirunie
Szwedzkie miasto z lokalną anomalią magnetyczną
Kiruna, miasto zakorzenione w sercu Laponii, stanowi nie tylko ośrodek górniczy, lecz także fascynujące centrum kultury, historii i natury arktycznej. ...
16 ciekawostek o Bali
16 ciekawostek o Bali
Wyjątkowe miejsce na ziemi
Bali to wyspa w archipelagu Indonezji, jedna z najbardziej popularnych wysp w regionie Azji Południowo-Wschodniej. Słynie z bogatej kultury i tradycji ...
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
Najstarsze znane żyjące zwierzę lądowe
Żółw Jonathan to wyjątkowa postać w krainie zwierzęcych legend. Jego imponujący wiek i niezwykła historia życia uczyniły go jednym z najbardziej znany ...
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
Strategiczny geniusz, którego rządy rozpoczęły epokę hellenistyczną
Aleksander Macedoński, znany także jako Aleksander Wielki, jest jedną z najbardziej fascynujących postaci w historii starożytnej. Uważany za militarne ...
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
Francuski Michał Anioł
Auguste Rodin, jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy XIX wieku, pozostaje jedną z najbardziej wpływowych postaci w historii sztuki. Jego prace, odznacz ...

Podobne tematy