Zwierzęta

Ciekawostki o jeżach

Znaleźliśmy 24 ciekawostki na temat jeży

Owadożerny ssak z rodziny jeżowatych

Są spokrewnione z kretami, ryjówkami i almikami(myszoryjkami).

Żyją w Europie, Azji, Afryce i Nowej Zelandii, gdzie zostały introdukowane. Obecnie nie występują w naturze na terenie obu Ameryk.

Jeże pojawiły się w erze oligoceńskiej, około 30 mln lat temu. Są zwierzętami towarzyskimi, łatwo przywiązującymi się do człowieka i naturalnymi sprzymierzeńcami leśników oraz ogrodników.

Jeże
1
W Polsce żyją dwa gatunki jeży, które uważane są za gatunki odrębne: jeż zachodni zwany europejskimi i jeż wschodni.

Jeż wschodni posiada dużą białą plamę na piersi.

Porównanie jeży w PolscePo lewej stronie widać przedstawiciela jeża zachodniego a po prawej jeża wschodniego.
2
Żyją w Europie, Azji, Afryce.

Nie występują naturalnie ani w Australii ani na żadnym z kontynentów amerykańskich. Zostały introdukowane do Nowej Zelandii przez człowieka.

W Ameryce Północnej żył w miocenie (23,03 - 5,3 miliona lat temu) gatunek jeża Amphechinus, jednak jest on wymarły.

W zależności od gatunku jeże zasiedlają środowiska leśne, trawiaste i pustynne.

3
Jeże należą do stosunkowo dużych owadożernych, masa ich ciała wynosi 400-1900 g.

Ich ciało o długości około 40 cm wraz z ogonem jest krępe, o mocnej budowie.

Płaska, klinowata głowa zakończona jest wydłużonym ryjkiem.

Oczy jeża są małe, czarne.

4
Grzbiet i boki ciała jeża pokryte są kolcami, które są przekształconymi włosami zbudowanymi z keratyny.

Kolce jeża są mocno osadzone w jego ciele. Nie są ani jadowite ani specjalnie kłujące. 

5
Kiedy jeż się przestraszy, zwija się w kulkę najeżoną kolcami i wydaje charakterystyczne dźwięki przypominające posapywanie.

Jest to technika obronna sprawdzająca się w kontakcie z większością drapieżników. Na przegranej pozycji są jeże żyjące w strefach pustynnych, gdyż mają one mniej kolców ze względu na wysokie temperatury. Pustynne jeże częściej uciekają przed zagrożeniem niż zwijają się w kulkę.

Piaskojeż etiopskiPiaskojeż etiopski (Paraechinus aethiopicus) zamieszkujący północną Afrykę i Półwysep Arabski nie posiada bujnej kolczastej grzywy. Zmuszony jest więc często uciekać przed zagrożeniem i chować się w kryjówce. Chen Ein-Dor / CC BY-SA 4.0

Jeże wykształciły jedną bardzo przydatną cechę, która rekompensuje (zwłaszcza tym mniej kolczastym) brak odpowiednio grubego futra. Są odporne na jad węży i mogą przeżyć ukąszenie wielu gatunków.

6
Jeże są bezbronne wobec borsuków, które dzięki długim i mocnym pazurom nie są narażone na pokaleczenie igłami.

Zwykle na obszarach gdzie żyją borsuki populacja jeży jest bardzo niewielka.

7
Najbardziej niebezpiecznym miejscem dla jeży są drogi, na których odbywa się ruch samochodowy.

Nocne wędrówki jeży, zwłaszcza w okresie godowym kończą się tragicznie. W Polsce pod kołami samochodów ginie około 40 tysięcy jeży rocznie.

8
Są wszystkożerne. Jedzą zarówno inne zwierzęta, owoce, grzyby a nawet padlinę.

Pokarm zwierzęcy stanowi jednak podstawę odżywiania tych ssaków. Żywią się głównie dżdżownicami, które są dla nich łatwym łupem. Wzbogacają jednak swoje menu owadami, ślimakami, jajami ptaków, pisklętami, małymi ssakami i płazami. Są bardzo cenne w zwalczaniu populacji szkodników roślin uprawnych. 

Podobno smakuje im również sucha karma dla kota.

9
Wbrew ludowym przesądom i licznym bajkom jeże nie jedzą jabłek.

Za powstanie tego mitu odpowiada rzymski historyk Pliniusz Starszy żyjący w latach 23 - 79, który w swoim dziele "Historia naturalna" twierdził, że jeże robią sobie z jabłek zapasy na zimę.

Nawet w przypadku jeży hodowlanych nie zaleca się podawania im tego owocu. Jeśli już chcemy nakarmić jeża jabłkiem musimy zadbać o to, by pokroić je w małe kostki oraz pozbyć się pestek.

10
Od lat 50. do 80. XX wieku jeż był nieoficjalnym symbolem NATO.

Wiele krajów traktowało go jako symbol sojuszu w związku z tym, że jest pokojowo nastawionym zwierzęciem, który jednak potrafi się najeżyć i obronić.

11
W klimacie umiarkowanym jeże zapadają w sen zimowy.
Często zakopują się w stertach opadłych liści lub w kompoście aby przespać chłodną porę roku. Budzą się na wiosnę, gdy temperatura otoczenia wynosi około 15 stopni C.
12
Jeże prowadzą naziemny i nocny tryb życia.

Większość dnia przesypiają schowane w krzakach, zaroślach, pod kamieniami lub w wykopanych przez siebie norkach. Wyjątkowo mogą wyruszać ze swoich kryjówek za dnia po opadach deszczu.

13
Potrafią się wspinać i pływać.

W pływaniu bardzo pomagają im kolce, które posiadają komory powietrzne. Dzięki nim jeże mają znacznie lepszą wyporność i łatwo utrzymują się na powierzchni wody.

Nie wszystkie gatunki są świetnymi pływakami, jednak cztery z nich cechują się największym talentem pływackim. Są to:

  • Jeż europejski (Erinaceus europaeus),
  • Afrojeż białobrzuchy (Atelerix albiventris),
  • Indyjski jeż uszaty (Hemiechinus collaris),
  • Stepojeż uszaty (Hemiechinus auritus)
14
Starożytni Persowie uważali jeże za święte zwierzęta.

Wierzyli, że bóstwo Ahura Mazda stworzyło te zwierzęta jako wysłanników prawdy i światła. Cenili je za to, że zjadają szkodniki niszczące uprawy.

15
Ciąża u jeży trwa od 40- 58 dni. Samice wydają 1-2 mioty w ciągu roku a miot liczy najczęściej 3-4 młode.
Młode jeże pokryte są rzadkimi, białymi , miękkimi kolcami. Rodzą się ślepe, oczy otwierają dopiero po 3 tygodniach życia. Przez matkę karmione są mlekiem przez 6-8 tygodni i w tym czasie wyrastają im normalne kolce.
16
Średnia długość życia jeży to trzy i pół roku.

Ich śmiertelność często spowodowana jest przez drapieżniki. Naturalnymi wrogami jeży są borsuki, psy czy sowy.  Za górną granicę wieku jeża zachodniego uważa się dziewięć lat jednak czasem można napotkać naprawdę stare osobniki.

Dr Sophie Lund Rasmussen z Uniwersytetu Południowej Danii w swoich badaniach przeprowadziła sekcję zwłok siedmiuset jeży. Z analizy szczęki jednego z osobników wynikło, że mógł mieć szesnaście lat, kolejny okaz miał prawdopodobnie lat trzynaście.

17
W zależności od gatunku jeże mogą mieć od trzech do pięciu tysięcy kolców.
18
Jeże mają bardzo dobry słuch, węch i smak.
Jeżeli jeż powącha lub zje coś niedobrego, drażniącego, to natychmiast opluwa swoje kolce białą pianą ze śliny.
19
W poszukiwaniu jedzenia jeże potrafią przejść nawet kilka kilometrów.
20
W bardzo niekorzystnej dla siebie sytuacji zagrożenia jeże potrafią przeraźliwie głośno wrzeszczeć.
Jeże wydają mnóstwo dźwięków: drepcząc w poszukiwaniu pożywienia wydają chrapliwy głos, pomrukują, kaszlą. Zdenerwowane, fukają, prychają a nawet głośno warczą.
21
Jeże mogą mieć do 44 zębów.

Komplet zębów wyrasta im najczęściej do trzeciego tygodnia życia. Jeże nie posiadają zębów mlecznych dlatego muszą dbać o higienę jamy ustnej. Raz utracony ząb już nigdy im nie odrośnie.

22
Na całym świecie żyje 17 gatunków jeży.

Są one podzielone w obrębie pięciu rodzajów: jeże (Erinaceus), piaskojeże (Paraechinus), chinojeże (Mesechinus), afrojeże (Atelerix) i stepojeże (Hemiechinus).

23
Jeż europejski objęty jest częściową ochroną gatunkową.
24
10 listopada jest Dniem Jeża.
Lubisz ciekawostki?

Podobne tematy

11 ciekawostek o niedźwiedziu syryjskim
11 ciekawostek o niedźwiedziu syryjskim
Jedyny znany niedźwiedź o białych pazurach
Niedźwiedź syryjski (Ursus arctos syriacus) jest najmniejszym z niedźwiedzi brunatnych. Żyje na wyżynnych terenach Bliskiego Wschodu, ale jego populac ...
19 ciekawostek o Królikach
19 ciekawostek o Królikach
Choć są łatwą zdobyczą dla drapieżników, skolonizowały niemal cały świat
Dzikie króliki często padają ofiarą węży, orłów, jastrzębi, sów, lisów i szopów. Pomimo tak wielu drapieżników, ich populacja nie jest zagrożona. Dużą ...
31 ciekawostek o bobrach
31 ciekawostek o bobrach
Jedne z największych gryzoni na świecie
Bobry to niezwykle pożyteczne zwierzęta, które śmiało nazwać można najlepszymi naturalnymi inżynierami. Choć coraz częściej określa się je mianem "szk ...
25 ciekawostek o kuokach
25 ciekawostek o kuokach
Najweselsze zwierzę na świecie
Kuoki słyną ze swojego uśmiechu. Te małe torbacze zamieszkujące Australię stały się swego rodzaju światowym fenomenem. Od 2010 roku rzesze turystów po ...
33 ciekawostki o tygrysach
33 ciekawostki o tygrysach
Tygrys jest największym współcześnie żyjącym gatunkiem dzikiego kota z rodzaju Panthera
Ten jeden z największych drapieżników lądowych jest zwinnym, dobrze skaczącym i świetnie pływającym, samotnie polującym osobnikiem. Zawsze budził groz ...
31 ciekawostek o dziobaku australijskim
31 ciekawostek o dziobaku australijskim
Najdziwniejszy ssak żyjący na Ziemi
Dziobak australijski jest przedstawicielem stekowców, będących brakującym ogniwem ewolucji pomiędzy gadami a ssakami. Jest gatunkiem endemicznym, żyją ...
20 ciekawostek o sarnach
20 ciekawostek o sarnach
Narażone na niebezpieczeństwa ze strony drapieżników, są cały czas w stanie pogotowia
Sarny żyją zarówno w populacjach leśnych jak i na otwartych przestrzeniach jak pola uprawne czy łąki. Te bardzo zwinne i smukłe zwierzęta są bardzo cz ...
30 ciekawostek o żubrach
30 ciekawostek o żubrach
Jeden z gatunków zwierząt, który został prawie całkowicie wytępiony przez człowieka
Żubr jest największym ssakiem lądowym żyjącym w Europie. W prehistorii ich obszar występowania sięgał od zachodniego wybrzeża Hiszpanii poprzez Anglię ...

Najnowsze tematy

12 ciekawostek o Samos
12 ciekawostek o Samos
Miejsce narodzin Pitagorasa
Samos, położona na wschodnim krańcu Morza Egejskiego, to malownicza wyspa, bogata w historię, kulturę i przyrodę. Otoczona turkusowymi wodami i zielon ...
20 ciekawostek o Syrakuzach
20 ciekawostek o Syrakuzach
Miasto Archimedesa
Syrakuzy to miasto usytuowane na wschodnim wybrzeżu Sycylii we Włoszech. Jego korzenie sięgają czasów starożytnych, kiedy to było jednym z najważniejs ...
15 ciekawostek o Władzie Palowniku
15 ciekawostek o Władzie Palowniku
Drakula
Wład III Palownik, znany również jako Wład III Drakula, to postać historyczna, która wzbudza kontrowersje i fascynacje zarówno w Rumunii, jak i za gra ...
11 ciekawostek o chlebie
11 ciekawostek o chlebie
Symbol wspólnoty
Chleb - symbol żywności, która od tysięcy lat odgrywa kluczową rolę w życiu człowieka. Od starożytnych cywilizacji po współczesność, chleb był stałym ...
14 ciekawostek o Salem
14 ciekawostek o Salem
Amerykańska stolica grozy
Salem, nazywane "Miastem Czarownic", budzi skojarzenia z tajemnicą, historią i niezwykłymi wydarzeniami. Położone na wschodnim wybrzeżu, w stanie Mass ...
19 ciekawostek o Kirunie
19 ciekawostek o Kirunie
Szwedzkie miasto z lokalną anomalią magnetyczną
Kiruna, miasto zakorzenione w sercu Laponii, stanowi nie tylko ośrodek górniczy, lecz także fascynujące centrum kultury, historii i natury arktycznej. ...
16 ciekawostek o Bali
16 ciekawostek o Bali
Wyjątkowe miejsce na ziemi
Bali to wyspa w archipelagu Indonezji, jedna z najbardziej popularnych wysp w regionie Azji Południowo-Wschodniej. Słynie z bogatej kultury i tradycji ...
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
Najstarsze znane żyjące zwierzę lądowe
Żółw Jonathan to wyjątkowa postać w krainie zwierzęcych legend. Jego imponujący wiek i niezwykła historia życia uczyniły go jednym z najbardziej znany ...

Podobne tematy