Rozrywka
Ciekawostki o choince
Bożonarodzeniowe drzewko
Jest najbardziej charakterystycznym symbolem świąt Bożego Narodzenia i ich nieodzownym elementem, bez którego trudno sobie wyobrazić te święta. Zielona, pachnąca, przystrojona kolorowymi ozdobami, pod którą umieszczane są prezenty gwiazdkowe. Zwyczaj ubierania choinki wywodzi się z ludowej tradycji i wiary w wyjątkowe właściwości zielonych drzew, symbolizujących życie, odradzanie się i nadzieję.
1
Świąteczna choinka to przystrojone drzewko świerku lub jodły, rzadziej sosny. Najczęściej są to drzewka naturalne, ale bywają również sztuczne.
2
W wielu kulturach żywe, zielone drzewo, zwłaszcza iglaste, uważane jest za symbol życia i odradzania się, a także symbol trwania i płodności. Istnieją przypuszczenia, że historia zielonych, dekorowanych drzewek sięga czasów antycznych. W starożytnym Rzymie przystrajano drzewa liściaste bluszczem i laurem, aby podczas obrzędów przebłagać boga urodzaju. Egipcjanie świętując przesilenie zimowe, znosili zielone liście palm daktylowych do swoich domów jako symbol zwycięstwa życia nad śmiercią. U Celtów rolę taką pełniła jemioła. Żywe gałązki ostrokrzewu były dla druidów (starożytni kapłani celtyccy) symbolem wiecznego życia, a w mitologii nordyckiej oznaczały odrodzenie Baldera - boga światła i piękna.
3
Od czasów św. Franciszka z Asyżu głównym symbolem świąt Bożego Narodzenia była szopka z małym Jezusem w żłóbku, z Maryją i Józefem, a z czasem dodawano więcej ozdób i postaci. Szopki przyjęły się w świątyniach i domach zamożnych ludzi.
4
Biedoty nie stać było na ozdobne szopki, dlatego sami wykonywali różne ozdoby, które stawały się symbolem Bożego Narodzenia. W dawnej Polsce w Wigilię, każde mieszkanie przyozdabiano podłaźniczkami. Były to w zasadzie drzewka, ale nie w całości, a tylko ścięte czubki jodły, świerku czy sosny, zawieszane pod sufitem nad każdymi drzwiami, a także przy oknach. Ozdabiano je kolorowymi bibułkami, kwiatami, jabłkami, wstążkami. Zawieszano na nich też pieczone pierniczki i malowane na złoty lub srebrny kolor orzechy włoskie. Wyplatano także ze słomy różne ozdoby, jak np. ozdobne pająki, do których przytwierdzano maleńkie świeczki. Wierzono, że podłaźniczki mają magiczną moc i uchronią dom od chorób i nieszczęść. Wysuszonej ozdoby nigdy nie wyrzucano, pokruszone gałązki dodawano do zwierzęcej karmy lub zakopywano w polu, wierząc, że przyniesie to urodzaj.
5
Jeszcze w okresie powojennym na wsiach polskich można było spotkać piękny wystrój całego domu wykonany ze słomy, kolorowych bibułek i gałązek świerku lub sosny, będący dziełem sztuki ludowej.
6
Już w VII wieku można znaleźć wzmiankę o choince, która być może jest pierwowzorem dzisiejszego drzewka. Wzmianka taka pojawia się w życiorysie św. Bonifacego, mnicha, który nawracał ludy germańskie. Mnich, podczas mszy Bożonarodzeniowej wyciął święty pogański dąb, który upadając zniszczył wszystkie drzewa rosnące dookoła, zostawiając tylko jedną małą sosenkę.
7
Choinki stały się popularne w protestanckich Niemczech za sprawą Marcina Lutra. Luter odciął się od katolickiej szopki bożonarodzeniowej, ustanawiając choinkę jako znak Bożego Narodzenia. Zalecał on spędzanie świąt w zaciszu domowym.
8
I tak tradycja narodziła się w Alzacji, gdzie zaczęto wstawiać ścięte drzewka do domów. Ubierano je ozdobami z papieru i jabłek, co było nawiązaniem do rajskiego drzewa.
9
Choinka szybko rozprzestrzeniła się w protestanckich krajach Europy, a wraz z emigrantami zawędrowała za ocean. Do Polski tradycja dotarła z Niemiec, przez Śląsk i Mazury na przełomie XVIII i XIX wieku. Przenieśli ją niemieccy protestanci.
10
Kościół katolicki początkowo sceptycznie podchodził do tego nowego zwyczaju, ale z czasem zaakceptował go i nadał mu nowe znaczenie. Drzewko stało się odpowiednikiem biblijnego rajskiego "drzewa wiadomości dobra i zła", dlatego umieszczano na nim małe czerwone jabłuszka przypominające o grzechu pierworodnym.
