Rozrywka

Ciekawostki o choince

Znaleźliśmy 22 ciekawostki na temat choinki

Bożonarodzeniowe drzewko

Jest najbardziej charakterystycznym symbolem świąt Bożego Narodzenia i ich nieodzownym elementem, bez którego trudno sobie wyobrazić te święta. Zielona, pachnąca, przystrojona kolorowymi ozdobami, pod którą umieszczane są prezenty gwiazdkowe. Zwyczaj ubierania choinki wywodzi się z ludowej tradycji i wiary w wyjątkowe właściwości zielonych drzew, symbolizujących życie, odradzanie się i nadzieję.

Choinka
1
Świąteczna choinka to przystrojone drzewko świerku lub jodły, rzadziej sosny.
Najczęściej są to drzewka naturalne, ale bywają również sztuczne.
2
W wielu kulturach żywe, zielone drzewo, zwłaszcza iglaste, uważane jest za symbol życia i odradzania się, a także symbol trwania i płodności.
Istnieją przypuszczenia, że historia zielonych, dekorowanych drzewek sięga czasów antycznych. W starożytnym Rzymie przystrajano drzewa liściaste bluszczem i laurem, aby podczas obrzędów przebłagać boga urodzaju. Egipcjanie świętując przesilenie zimowe, znosili zielone liście palm daktylowych do swoich domów jako symbol zwycięstwa życia nad śmiercią. U Celtów rolę taką pełniła jemioła. Żywe gałązki ostrokrzewu były dla druidów (starożytni kapłani celtyccy) symbolem wiecznego życia, a w mitologii nordyckiej oznaczały odrodzenie Baldera - boga światła i piękna.
3
Od czasów św. Franciszka z Asyżu głównym symbolem świąt Bożego Narodzenia była szopka z małym Jezusem w żłóbku, z Maryją i Józefem, a z czasem dodawano więcej ozdób i postaci.
Szopki przyjęły się w świątyniach i domach zamożnych ludzi.
4
Biedoty nie stać było na ozdobne szopki, dlatego sami wykonywali różne ozdoby, które stawały się symbolem Bożego Narodzenia.
W dawnej Polsce w Wigilię, każde mieszkanie przyozdabiano podłaźniczkami. Były to w zasadzie drzewka, ale nie w całości, a tylko ścięte czubki jodły, świerku czy sosny, zawieszane pod sufitem nad każdymi drzwiami, a także przy oknach. Ozdabiano je kolorowymi bibułkami, kwiatami, jabłkami, wstążkami. Zawieszano na nich też pieczone pierniczki i malowane na złoty lub srebrny kolor orzechy włoskie. Wyplatano także ze słomy różne ozdoby, jak np. ozdobne pająki, do których przytwierdzano maleńkie świeczki. Wierzono, że podłaźniczki mają magiczną moc i uchronią dom od chorób i nieszczęść. Wysuszonej ozdoby nigdy nie wyrzucano, pokruszone gałązki dodawano do zwierzęcej karmy lub zakopywano w polu, wierząc, że przyniesie to urodzaj.
5
Jeszcze w okresie powojennym na wsiach polskich można było spotkać piękny wystrój całego domu wykonany ze słomy, kolorowych bibułek i gałązek świerku lub sosny, będący dziełem sztuki ludowej.
6
Już w VII wieku można znaleźć wzmiankę o choince, która być może jest pierwowzorem dzisiejszego drzewka.
Wzmianka taka pojawia się w życiorysie św. Bonifacego, mnicha, który nawracał ludy germańskie. Mnich, podczas mszy Bożonarodzeniowej wyciął święty pogański dąb, który upadając zniszczył wszystkie drzewa rosnące dookoła, zostawiając tylko jedną małą sosenkę.
7
Choinki stały się popularne w protestanckich Niemczech za sprawą Marcina Lutra.
Luter odciął się od katolickiej szopki bożonarodzeniowej, ustanawiając choinkę jako znak Bożego Narodzenia. Zalecał on spędzanie świąt w zaciszu domowym.
8
I tak tradycja narodziła się w Alzacji, gdzie zaczęto wstawiać ścięte drzewka do domów.
Ubierano je ozdobami z papieru i jabłek, co było nawiązaniem do rajskiego drzewa.
9
Choinka szybko rozprzestrzeniła się w protestanckich krajach Europy, a wraz z emigrantami zawędrowała za ocean.
Do Polski tradycja dotarła z Niemiec, przez Śląsk i Mazury na przełomie XVIII i XIX wieku. Przenieśli ją niemieccy protestanci.
10
Kościół katolicki początkowo sceptycznie podchodził do tego nowego zwyczaju, ale z czasem zaakceptował go i nadał mu nowe znaczenie.
Drzewko stało się odpowiednikiem biblijnego rajskiego "drzewa wiadomości dobra i zła", dlatego umieszczano na nim małe czerwone jabłuszka przypominające o grzechu pierworodnym.
11
Choinkę można było ubierać tylko w Wigilię, w dniu, kiedy Kościół wspominał Adama i Ewę.
Było to też nawiązanie do grzechu i upadku człowieka.
12
Połączono też choinkę z szopką, dzięki czemu tradycja katolicka i ewangelicka splotły się ze sobą.
W Kościele wschodnim, zwłaszcza w kręgu słowiańskim, przyjęto choinkę jako znak Narodzenia Chrystusa, a gałęzie świerku są zwykle tłem ikony przedstawiającej Narodzenie Pańskie, która jest odpowiednikiem katolickiej szopki.
13
W Polsce zwyczaj ubierania choinki rozpowszechnił się początkowo wśród szlachty, inteligencji i mieszczan.
Wieś długo pielęgnowała swoje dawne zwyczaje, swoją własną ciekawą kulturę, ale w końcu też połączono tradycję podłaźników z drzewkiem choinkowym. Choinkę zaczęto ozdabiać wyrobami ze słomy, kolorowej bibułki, złoconymi i srebrzonymi orzechami, wypiekanymi ciasteczkami, cukierkami, kolorowymi papierowymi łańcuchami. Przyczepiano też do gałązek kolorowe świeczki.
14
Na polskiej choince musiała znaleźć się gwiazda, papierowe aniołki i kolorowe łańcuchy.
W czasach niewoli łańcuchy symbolizowały zniewolenie kraju.
15
Każda z ozdób pojawiających się na choince miała swoje znaczenie.
Jabłko nawiązywało do rajskiego owocu, dzwoneczki symbolizowały dobre nowiny, aniołki - opiekę bożą, łańcuchy - zniewolenie grzechem, a z drugiej strony wierzono, że cementują one więzy rodzinne. Najważniejsza jednak na polskiej choince była gwiazda betlejemska, którą umieszczało się na wierzchołku drzewka. Była ona symbolem światła, które prowadziło do domów zbłąkanych wędrowców, wskazując im właściwą drogę.
16
Ważne było także oświetlenie choinki.
W chrześcijańskiej symbolice religijnej światło to Chrystus czyli światło dla pogan. Wierzenia ludowe natomiast zakładały, że  światło choinkowe broniło dostępu złym mocom do domu i odwracało nieżyczliwe spojrzenia ludzi.
17
Te stare zwyczaje ludowe wyparła komercja, dziś już nawet nie wszystkie choinki są naturalne.
Ozdób już prawie nikt nie wykonuje samodzielnie bo zastąpiły je produkowane masowo świecidełka.
18
Choinki dekoruje się teraz wymyślnymi bombkami, które niekiedy stanowią arcydzieła sztuki.
Bombki są wydmuchiwane z cienkiego szkła. Często są ręcznie malowane i posrebrzane od wewnątrz. Początki produkcji bombek datuje się na 1847 rok, a pierwsze zostały wykonane w Lauscha w Niemczech przez Hansa Greinera. Legenda mówi, że rozpoczął on tworzenie szklanych wydmuszek, ponieważ nie stać go było na kupno tradycyjnych wówczas ozdób.
19
W Polsce pierwsze bombki choinkowe pojawiły się w XIX wieku.
Produkowano je ze szkła dmuchanego. Początkowo były to proste formy jak owoce, orzechy, później wzornictwo wzbogacono o przedmioty codziennego użytku: buciki, parasolki, postaci zwierząt, instrumenty muzyczne.
20
Początkowo bombki sprowadzano do Polski z zagranicy, a głównie z Norymbergi, która była ich prawdziwym zagłębiem. Ozdoby z Norymbergi były w Polsce bardzo popularne.
Obecnie Polska jest potentatem w produkcji ręcznie robionych bombek. Prawie cała produkcja trafia na eksport, głównie do USA, ale także do Japonii, Kanady, Wielkiej Brytanii, Francji, Rosji, Skandynawii, Austrii i in.
21
W wigilijny wieczór pod choinką umieszcza się prezenty, które w zależności od regionu przynosi Święty Mikołaj, Gwiazdka, Dzieciątko Jezus lub Gwiazdor.
Jest to raczej polska tradycja, bo w innych krajach, jeśli już są prezenty, to wręcza się je w Boże Narodzenie.
22
Pierwsza choinka na Placu św. Piotra w Watykanie pojawiła się na Boże Narodzenie 1982 roku, w czwartym roku pontyfikatu Jana Pawła II.
W Watykanie nie było takiej jak w Polsce tradycji Wigilii Bożego Narodzenia i choinki. Jan Paweł II wprowadzając tradycję choinki na Placu św. Piotra podkreślał, że jest ona symbolem drzewa życia, tego, o którym mowa w Księdze Rodzaju, a ponieważ udekorowana jest lampkami, jest symbolem życia i światła. Choinka jednoczy ludzi bez względu na wiek. Pojawienie się choinki na Placu św. Piotra i w pałacu Ojca Świętego w Watykanie spowodowało reakcję lawinową. W wielu włoskich domach pokazały się piękne świąteczne drzewka, a na ulicach i placach miejskich choinki zastąpiły inne świąteczne dekoracje.
Lubisz ciekawostki?

Podobne tematy

27 ciekawostek o Świętym Mikołaju
27 ciekawostek o Świętym Mikołaju
Święty, na którego czekają wszystkie dzieci
Święty Mikołaj roznoszący prezenty dzieciom, posiada swój pierwowzór w osobie biskupa Miry, który cały swój majątek rozdał biednym. Wizerunek dobrodus ...
19 ciekawostek o kolędach
19 ciekawostek o kolędach
"Bóg się rodzi, moc truchleje"
Gdy zbliżają się święta Bożego Narodzenia, zewsząd docierają do nas melodie, które znamy od zawsze - kolędy. Razem z choinką tworzą one niezwykłą atmo ...
15 ciekawostek o szopce bożonarodzeniowej
15 ciekawostek o szopce bożonarodzeniowej
Symbol Bożego Narodzenia
Zwyczaj budowania szopek jest mocno zakorzeniony w tradycji Bożego Narodzenia.  Przyjście na świat Jezusa znalazło odzwierciedlenie, głównie w ludowej ...
21 ciekawostek o bigosie
21 ciekawostek o bigosie
Przepyszny specjał kuchni wschodnioeuropejskiej
Bigos jest tradycyjną potrawą kuchni wschodnioeuropejskiej. Bardzo często pojawia się na świątecznych stołach zarówno z okazji Wielkanocy jak i Bożego ...
27 ciekawostek o Halloween
27 ciekawostek o Halloween
Cukierek albo psikus
Wieczór 31 października, to w wielu krajach na świecie okazja do świetnej zabawy w gronie przyjaciół, jedynego w swoim rodzaju przebrania w mrocznym k ...
14 ciekawostek o śmigusie-dyngusie
14 ciekawostek o śmigusie-dyngusie
Śmigus-dyngus czyli lany poniedziałek
Dla jednych jest świetną zabawą i podtrzymaniem tradycji, dla innych bywa pretekstem do niesympatycznych wybryków. Zwyczaj ten ma wielowiekową tradycj ...
23 ciekawostki o tłustym czwartku
23 ciekawostki o tłustym czwartku
Najbardziej kaloryczny dzień w roku
Tłusty czwartek to najsłodszy, najbardziej tłusty i najbardziej kaloryczny dzień w roku. Jest on zwiastunem końca karnawału - stanowi początek jego os ...
15 ciekawostek o Wielkanocy
15 ciekawostek o Wielkanocy
Kolorowe święto życia
Wielkanoc jest najważniejszym chrześcijańskim świętem. Obchodzona na wiosnę ma na celu upamiętnić mękę, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa. ...

Najnowsze tematy

11 ciekawostek o chlebie
11 ciekawostek o chlebie
Symbol wspólnoty
Chleb - symbol żywności, która od tysięcy lat odgrywa kluczową rolę w życiu człowieka. Od starożytnych cywilizacji po współczesność, chleb był stałym ...
16 ciekawostek o marihuanie
16 ciekawostek o marihuanie
Kontrowersyjna używka
Marihuanę, zwyczajowo nazywaną również konopiami indyjskimi, od dawna otacza aura kontrowersji i fascynacji. Jest to roślina, której historia sięga ty ...
14 ciekawostek o Salem
14 ciekawostek o Salem
Amerykańska stolica grozy
Salem, nazywane "Miastem Czarownic", budzi skojarzenia z tajemnicą, historią i niezwykłymi wydarzeniami. Położone na wschodnim wybrzeżu, w stanie Mass ...
19 ciekawostek o Kirunie
19 ciekawostek o Kirunie
Szwedzkie miasto z lokalną anomalią magnetyczną
Kiruna, miasto zakorzenione w sercu Laponii, stanowi nie tylko ośrodek górniczy, lecz także fascynujące centrum kultury, historii i natury arktycznej. ...
16 ciekawostek o Bali
16 ciekawostek o Bali
Wyjątkowe miejsce na ziemi
Bali to wyspa w archipelagu Indonezji, jedna z najbardziej popularnych wysp w regionie Azji Południowo-Wschodniej. Słynie z bogatej kultury i tradycji ...
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
Najstarsze znane żyjące zwierzę lądowe
Żółw Jonathan to wyjątkowa postać w krainie zwierzęcych legend. Jego imponujący wiek i niezwykła historia życia uczyniły go jednym z najbardziej znany ...
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
Strategiczny geniusz, którego rządy rozpoczęły epokę hellenistyczną
Aleksander Macedoński, znany także jako Aleksander Wielki, jest jedną z najbardziej fascynujących postaci w historii starożytnej. Uważany za militarne ...
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
Francuski Michał Anioł
Auguste Rodin, jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy XIX wieku, pozostaje jedną z najbardziej wpływowych postaci w historii sztuki. Jego prace, odznacz ...

Podobne tematy