Ciekawostki o Betlejem

Leży w odległości 59 km na południowy wschód od Morza Śródziemnego i 75 km na zachód od Ammanu, stolicy Jordanii.

Tradycja mówi, że 1000 lat wcześniej urodził się tu także król Dawid. A ponieważ św. Józef, mąż Maryi wywodził sie z rodu Dawida, właśnie tutaj musiał stawić się podczas powszechnego spisu ludności.

Nazywane było również Betlejem Efrata lub Betlejem w Judzie, w odróżnieniu od drugiej miejscowości o tej samej nazwie - Betlejem w Galilei, na terytorium Zebulona (postać biblijna z Księgi Rodzaju).

Po arabsku oznacza "Dom Mięsa".

Informację tę przekazuje Ewangelia Mateusza, lecz wobec milczenia na ten temat pozostałych Ewangelistów kanonicznych oraz Józefa Flawiusza (żydowski historyk, pochodzący z rodu kapłańskiego), większość badaczy kwestionuje historyczność tego wydarzenia. O zdarzeniu tym wspominał w II wieku Justyn Męczennik, filozof i apologeta, tworzący w języku greckim.

W mieście znajduje się też miejsce otoczone kultem przez Żydów - Grób Racheli. Według starożytnej tradycji to tutaj została pochowana Rachela, żona Jakuba, która umarła przy urodzeniu Benjamina (Księga Rodzaju). Kult w tym miejscu ustał w 1948 roku, a po roku 1967 grób Racheli jest synagogą żydowską, miejscem modlitwy z umieszczonym w nim cenotafem (symboliczny grobowiec), upamiętniającym miejsce spoczynku Racheli. Obecnie grób został obudowany wysokimi murami i stanowi silnie strzeżoną twierdzę, należącą bezpośrednio do Izraela, a znajdującą się na terenie Autonomii Palestyńskiej.

W przeszłości było jednym z ważniejszych miast Judei, wielokrotnie wymieniane jest w Biblii.

Na poczatku II wieku cesarz Hadrian postanowił usunąć z miasta obiekty żydowskiego kultu, a także obiekty kultu chrześcijan. W Grocie Narodzenia nakazał umieścić obraz przedstawiający Jowisza i marmurową rzeźbę Wenus. Nakazał też założenie w Betlejem świętego ogrodu poświęconego Adonisowi i obudowanie Groty Narodzenia rzymską światynią Adonisa.

Wówczas w Betlejem powstawały pierwsze klasztory.

Powstała wówczas Wulgata.

Bunt został stłumiony przez cesarza Justyniana, który kazał odbudować kościół. Tradycja mówi, że Justynian tak bardzo był niezadowolony z dzieła swojego architekta, że skazał go na śmierć za zmarnowane pieniądze. Oryginalna bryła świątyni została przebudowana na planie krzyża, dobudowano absydy, podniesiono atrium. Mozaika na podłodze została przykryta marmurowymi płytami. Niższą część ścian wewnętrznych pokryto marmurem, a wyższą mozaikami.

Grecki dokument z IX wieku mówi, że "Kiedy Persowie doszli do Betlejem, zobaczyli ze strachem figury perskich mędrców wpatrzonych w gwiazdy. Ze względu na miłość ku przodkom, oszczędzili kościół".

Muzułmanie uznają zarówno Żydów jak i chrześcijan za, tzw. Ludy Księgi i traktują te religie z szacunkiem. W islamie Jezus uznawany jest za jednego z proroków. Kalif Omar nie tylko nie przebudował Bazyliki Narodzenia na meczet, ale też muzułmanie modlili się w nim razem z chrześcijanami. Chrześcijanie jako innowiercy musieli jednak płacić dotkliwe podatki.

Pierwszy król łacińskiego państwa w Ziemii Świętej, Baldwin I został koronowany właśnie w Betlejem, w dniu Bożego Narodzenia 1100 roku. Następca Balwina I, Baldwin II również koronował się w Betlejem.

Kościół i klasztor otoczono wysokim murem z wieżami. W 1110 roku Betlejem zostało podniesione do rangi biskupstwa.

Patronami tych prac byli: cesarz Bizancjium, król Jerozolimy i biskup Betlejem. Przy ozdabianiu kościoła zgodnie współpracowali artyści różnych wyznań. Na mozaikach pojawiły się napisy łacińskie i greckie.

Jednak społeczność chrześcijańska w mieście nadal istniała.

Nie byli prześladowani, mogli swobodnie sprawować liturgię, przyjmować pielgrzymów, a także za zgodą muzułmańskich władz, naprawiać kościół. Po jakimś czasie Betlejem stało się także biskupstwem dla Kościoła prawosławnego. Ze względu na liczne wojny pomiędzy chrześcijanami a muzułmanami, trudno było dostać się do Ziemi Świętej. Coraz mniej pielgrzymów przybywało do Betlejem, miasto biedniało i kościół zaczął chylić się ku upadkowi.

Bazylika przechodziła z rąk do rąk, w zależności, kto uzyskał lepsze względy u muzułmańskich władz. Raz Grota Narodzenia Chrystusa była w zarządzie prawosławnego Kościoła, a innym razem katolickiego.

Nastepnie w 1767 Bazylikę przejęli prawosławni, a później Ormianie.

Brytyjczycy dokonali przeglądu Bazyliki i odkryli starożytną mozaikę podłogową z czasów Konstantyna.

Archeolodzy odkryli tam 35 grobów z czasów sprzed budowy pierwszego kościoła.

Od północy i zachodu miasto otacza mur bezpieczeństwa. Na wysokości Betlejem znajduje się checkpoint 300 - izraelski punkt kontrolny. Mieszkańcy miasta pracujący poza nim już o 2 w nocy muszą się na nim ustawiać w kolejce, aby wyjechać do pracy.

Na otaczającym Betlejem murze, często pojawiają się różne napisy oraz grffiti. Najczęstszym napisem jest "Free Palestine".

Chrześcijanie, w tym katolicy i prawosławni, stanowią około 35% mieszkańców.

Jeździ tam stosunkowo niewiele samochodów, gdyż mieszkańcy miasta twierdzą, że jest ono na tyle małe, że wszędzie można dojść na piechotę.

Uprawiają winnice, figi i oliwki. Duże znaczenie ma dla nich turystyka, zwłaszcza pielgrzymkowa.

Okazałe wejście zostało zamurowane, aby zapobiec bezczeszczeniu kościoła przez ludzi, którzy wjeżdżali konno do środka.

Jest to główny plac, otoczony przez dzielnice mieszkaniowe (Harat), które są żywą historią miasta. Tworzą one niezwykłą mozaikę, która otacza plac, ich nazwy pochodzą od miejsc, z których przybyli osadnicy. Głównym traktem jest biegnąca od Placu Żłóbka ulica Żłóbka z wieloma sklepami, pracowniami jubilerskimi, barami, kawiarniami.

Prawie 1/4 mieszkańców miasta jest bezrobotna, pozostali zajmują się, m.in. wyrobem i sprzedażą pamiątek.

To właśnie w tym miejscu, w czasie ucieczki do Egiptu, w czasie karmienia małego Jezusa, miał się ulać pokarm Maryi, od którego ściany groty zrobiły się białe. W grocie modlą się przyszłe matki różnych wyznań. Na obrzeżach miasta znajduje się Pole Pasterzy, a na nim niewielki kościółek, zawierający malowidła przedstawiające przyjście Jezusa na świat.