Ludzie

Ciekawostki o Aborygenach australijskich

Znaleźliśmy 22 ciekawostki na temat Aborygenów australijskich

"Ci, którzy byli tu od początku"

Są najstarszą na świecie grupą etniczną, najstarszą cywilizacją. We współczesnym świecie Aborygeni są postrzegani jako naturalna część krajobrazu Australii, jako przedstawiciele oryginalnej społeczności, kultury opartej na mitach i snach, jako ludzie tajemniczy, przepełnieni magią i duchowością. Filozofia życia tych ludzi zawsze związana była z naturą, z przekonaniem, że to nie oni są właścicielami Ziemi, oni do niej należą, służą jej, ponieważ są jej częścią, dbają o środowisko i szanują je. Czują się integralną częścią natury.
Aborygeni australijscy
1
Aborygeni to przedstawiciele geograficznej rasy australoidalnej Australii i Tasmanii.
Kiedyś, w XVIII wieku określenie to stosowano w naukach przyrodniczych w odniesieniu do "gatunków miejscowych", a później zaczęto stosować w odniesieniu do ludzi zamieszkujących Australię przed przybyciem tam Europejczyków, ludzi, którzy "byli tam od początku". W Australii są to Aborygeni, a na Tasmanii - Tasmańczycy.
2
Przypuszcza się, że Aborygeni pojawili się w Australii około 50 tysięcy lat temu, choć szacunki wahają się pomiędzy 40 a 70 tysięcy lat - dyskusje na ten temat ciągle trwają.
Do Australii docierali w kilku falach migracyjnych, prawdopodobnie z wysp Azji Południowo-Wschodniej, czy przez obecnie zatopiony most kontynentalny z Papui-Nowej Gwinei (przypuszcza się, że tą drogą przybyła druga fala osadników około 37 tys. lat temu).
3
Powszechnie panująca opinia zakłada, że Aborygeni byli całkowicie odizolowani od świata do momentu przybycia tam Europejczyków.
Tymczasem północne tereny kontynentu znacznie wcześniej odwiedzały statki kupców z Indonezji, którzy poławiali tam tzw. trepangi (strzykwy - jako surowiec kulinarny określane mianem ogórków morskich) uważane w Chinach za przysmak i cenne lekarstwo.
Dowiedz się więcej ...
4
Po raz pierwszy Aborygani spotkali białych ludzi, gdy w 1770 roku  statek pod dowództwem Jamesa Cooka (angielski żeglarz i odkrywca, kartograf, astronom) dotarł do Zatoki Botanicznej na wschodnim wybrzeżu Australii.
Populacja Aborygenów wówczas wynosiła prawdopodobnie, wg. jednych źródeł 750-780 tysięcy osób, a według innych 300-400 tysięcy. Istniało tam około 600 plemion. Każde z nich posiadało własną nazwę, język lub dialekt, zwyczaje i posiadało własne terytorium, którym władało.
5
Europejscy osadnicy szybko zaczęli wypierać Aborygenów z żyznych terenów w głąb kontynentu.
Kontakt z Europejczykami dla wielu plemion okazał sie katastrofalny. Niektóre grupy całkowicie wyginęły z powodu przywleczonych chorób lub ludobójstwa. Inne zatraciły swoją odrębność, na skutek przymusowych przesiedleń lub wymieszania z innymi plemionami.
6
Jedynie te plemiona, które zamieszkiwały tereny nie nadające sie pod uprawę, pozbawione surowców naturalnych, zachowały swoje terytoria, gdyż biali osadnicy nie byli nimi zainteresowani.
Plemionom tym udało sie zachować ciągłość kulturową do dziś.
7
Przybycie Aborygenów do Australii zbiegło się w czasie z dużymi zmianami flory i fauny na tym kontynencie.
Najnowsze badania paleontologiczne potwierdzają, że przodkowie Aborygenów doprowadzili do rozległej transformacji całych ekosystemów. Podobnie jak nasi przodkowie doprowadzili do wyginięcia wielu dużych ssaków europejskich (mamuty, tury, nosorożce włochate), tak przodkowie dzisiejszych Aborygenów spowodowali wymieranie wielu gatunków australijskiej megafauny - zarówno roślinożernych, jak i mięsożernych torbaczy. Gdy zniknęli duzi roślinożercy, Aborygeni zaczęli wypalać niewypasione przez zwierzęta obszary zielone. Tak ukształtowaną wegetację i klimat zastali przybyli tam Europejczycy.
8
Od przełomu XIX i XX wieku do lat 70. XX wieku odbywała się w Australii akcja przymusowej asymilacji.
W jej wyniku państwo odebrało aborygeńskim rodzicom 50-200 tys. dzieci, które miały być "przerobione" na Europejczyków. Akcja zakończyła się fiaskiem i stała się jedną z przyczyn problemów, z jakimi boryka się aborygeńska społeczność.
9
Współcześni Aborygeni zmagają się z wieloma problemami.

Poprzez rozbicie ich pierwotnych struktur, Aborygeni stracili wartość swoich przodków (rzecz dla nich bardzo istotna) i wielu z nich nie potrafi odnaleźć się w nowych warunkach. Często sięgają po alkohol lub narkotyki, posiadają złe nawyki żywieniowe prowadzące do epidemii otyłości i chorób cywilizacyjnych. Spora część popada w uzależnienie od hazardu i nie obca im jest przemoc domowa. To wszystko prowadzi do fali zabójstw i samobójstw.

Aby ten proces zahamować, wprowadza się różne inicjatywy społeczne, które angażują Aborygenów do pracy w charakterze strażników parków narodowych czy opiekunów miejscowych ekosystemów.

10
Aborygeni byli zazwyczaj zaliczani do rasy czarnej, choć wielu antropologów uznawało ich za odrębną rasę lub "odmianę australoidalną".
Charakteryzują sie oni ciemną karnacją (od czekoladowej do czarnej), kręconymi lub falistymi czarnymi lub brązowymi włosami, długą głową z szerokim nosem, nadmiernym wysunięciem kości trzewioczaszki (prognatyzm) i masywnymi zębami.
11
Aborygeni zawsze czcili ziemię, matkę człowieka, wierząc , że duchy przodków nadały jej kształt w dalekiej przeszłości zwanej Czasem Snu.
Czas Snu (alczeringa, alcziranga, alcheringa, mura-mura) jest mitologią australijskich Aborygenów. Legendy opisujące "czas snu" stanowią najstarsze istniejące przekazy ustne (szacuje się, że legendy te maja ponad 50 tys. lat). Wiekszość plemion aborygeńskich uważa, że wszystkie żywe stworzenia na Ziemi są ze sobą powiązane i tworzą jeden system, który wywodzi się od ich duchowych przodków z "czasu snu". Wierzą, że każde zdarzenie pozostawia za sobą jakiś fizyczny ślad. Wierzą też, że Aborygeni zamieszkują Australię od początku wszechświata, a cały wszechświat przesiąkniety jest życiem. Marzenie natomiast jest stanem, w którym najłatwiej odbierać objawienia, wyjaśnienia, polecenia i instrukcje przekazywane przez przodków.
12
Czas snu oznacza balansowanie pomiędzy dwoma światami, metafizycznym i fizycznym, co sprawia, że życie codzienne Aborygenów jest jak sen.
Aborygeni nie znali pojęcia przeszłości i przyszłości, doświadczali jedynie tu i teraz. Dla nich istotą jest czas mityczny, "pierwotne, pierwsze zdarzenie", "praczas". To wszystko co istnieje jest skutkiem wydarzeń z dawno minionych czasów, oraz dokonań mitycznych bohaterów, przodków czy bogów.
13
"Czas Snu" opisuje okres przed stworzeniem Ziemi, kiedy nie istniał jeszcze fizyczny, materialny świat.
Według wierzeń "Czas Snu" nadal istnieje i można się do niego dostać lub porozumieć z żyjącymi tam duchami dzięki odpowiednim rytuałom magicznym. Snem lub Marzeniem można nazwać swój totem, a marzenia i totemy są wieczne. Sen jest przedmiotem wiary Aborygenów, odpowiednikiem naszego słowa "świętość" czy "religia".
14
Ważnym miejscem w religii wielu Aborygenów jest skała Uluru, co oznacza "Miejsce Spotkań"
Według legendy została ona stworzona przez dwóch chłopców, którzy w mitycznych czasach bawili się gliną. Zgodnie z wierzeniami aborygeńskiego plemienia Anangu, to miejsce powstania świata, otaczane czcią jako najważniejszy punkt na Ziemi.
15
U podnóża Uluru kryje się wiele jaskiń, których wnętrza zdobią ścienne malowidła.
Malowidła te mogą liczyć blisko 30 tys. lat. Przedstawiaja one mity opisujące wydarzenia z Czasu Snu, mityczne postaci przodków. Aborygeńscy strażnicy mieli obowiązek dbać o ich wizerunek. Wierzono, że przodkowie sami odcisnęli swój wizerunek na skałach, w określonych kolorach i kształcie. Potem odeszli, przekazując ludziom, by tę ciągłość świata odtwarzali. Strażnicy co kilka sezonów odświeżali barwy na tych malowidłach, niczego nie zmieniając. Używali tylko czterech kolorów: czerni, bieli, żółtego i brunatnego. Kolory te były święte i każdy miał inne znaczenie.
16
W moralności Aborygenów najważniejszą rolę odgrywa idea, w myśl której, wszystkie istoty i rzeczy na Ziemi są jednakowo ożywione, świadome i powiązane.
Najważniejsze dla nich są: 
  • autonomia, oznaczajaca, że każda istota ma swoje prawo, w które nie wolno ingerować
  • równowaga, oznaczająca, że żadna z sił nie może przeważać nad innymi
  • symetria - ustalenie granicy mocy siły, która mogłaby wydawać sie groźniejsza
  • działanie - jeśli ktoś narusza symetrię, należy zareagować, jednak nie silniej, niż jest on w stanie odpowiedzieć
17
Zastosowanie tych zasad moralnych zaobserwować można było w czasie bitew z Europejczykami w XIX wieku.
Aborygeni nie posuwali się do działań, w których wykorzystywaliby swoją przewagę nad wrogiem.
18
Aborygeni mają swoiste pojęcie pokrewieństwa.
Dla nich wszystkie osoby znajome są spokrewnione i traktuje się je w odpowiedni sposób, zwracając się do nich n.p. "ciociu", "wujku", "dziadku". Spokrewnione mogą być miejsca, zwierzęta, siedziby.
19
Aborygeni wykazują również poczucie humoru, preferując czarny humor.
Nie lubią rozmawiać na tematy, które ich nie interesują i szybko zmieniają temat.
20
Aborygenom przypisuje się wyłączność na używanie bumerangów, ale tego typu broń używana była także w innych kulturach, m.in. w Europie (u dawnych Germanów), w Starożytnym Egipcie, pd.-wsch. Azji oraz w Ameryce Śr. i Pn.
Aborygeni jako jedyni używali specjalnych lekkich bumerangów powracających do rzucającego. Najstarszy zachowany bumerang na świecie odkryto w 1985 roku w Polsce, w Jaskini Obłazowej, w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej, niedaleko Białki Tatrzańskiej. Bumerang ten wykonany jest z ciosu mamuta, waży około 800 gramów, jego długość wynosi 71 cm, a wiek szacuje się na około 23-30 tys. lat. Najstarszy zachowany bumerang z Australii wykonany z drewna szacuje sie na 10 tys. lat.
21
Jednym z symboli kultury Aborygenów jest didgeridoo, instrument dęty, uznawany za jeden z najstarszych instrumentów muzycznych świata.
Od tysięcy lat wytwarzany jest w taki sam sposób. Powstaje on z wyjedzonych przez termity gałęzi drzew, w których drąży się odpowiedni otwór. Aborygeni grają i grali na nim podczas uroczystości plemiennych.
22
Kultura Aborygenów przetrwała przede wszystkim dzięki corroborees.
Są to ceremonie towarzyszące zgromadzeniom plemiennym, podczas których pieśniami, muzyką i tańcem odtwarza się opowieści o przeszłości Australii.
Lubisz ciekawostki?

Podobne tematy

Gympie-gympie - najbardziej parząca roślina na świecie
Gympie-gympie - najbardziej parząca roślina na świecie
Ból tak silny, że niektórzy myślą o samobójstwie
Dendrocindre moroides, to powszechnie znane w Australii stinging tree, stinging bush lub gympie gympie. Nazwa rodzajowa Dendrocindre wywodzi się z gre ...
20 ciekawostek o Tatarach
20 ciekawostek o Tatarach
Posłańcy na koniach
Tatarzy kiedyś stanowili część Imperium mongolskiego i z tego powodu nazywano ich Mongołami. Rozprzestrzenili się na wiele krajów trafiając także do ...
26 ciekawostek o Romach
26 ciekawostek o Romach
Cyganie
Romowie to naród nieterytorialny, nie roszczący sobie prawa do żadnego terytorium. Pochodzą z terytorium Indii i obecnie, tworząc diasporę, zamieszkuj ...
17 ciekawostek o Indianach
17 ciekawostek o Indianach
Rdzenni Amerykanie
Indianie powszechnie kojarzą się z pióropuszami i tomahawkami, kowbojskimi filmami i książkami Karola Maya. Mało kto kojarzy, że ludzie ci na kontynen ...
24 ciekawostki o Mohendżo Daro
24 ciekawostki o Mohendżo Daro
Kopiec umarłych
Ponad pięć tysięcy lat temu, w dolinie Indusu na terenie dzisiejszego Pakistanu, istniała tajemnicza cywilizacja - kultura Mohendżo Daro. Była to jedn ...
18 ciekawostek o Sumerach
18 ciekawostek o Sumerach
Tajemniczy lud starożytności
Wiemy o nich niewiele, jednak to, co udało nam się ustalić, przyprawia o zawrót głowy. Lud niewiadomego pochodzenia, który stworzył cywilizację będącą ...
31 ciekawostek o Inkach
31 ciekawostek o Inkach
Tahuantinsuyu
W krótkim okresie swego rozkwitu państwo Inków było największą potęgą w tej części Ameryki Południowej. Gdyby nie inwazja Hiszpanów oraz epidemia osp ...
17 ciekawostek o Göbekli Tepe
17 ciekawostek o Göbekli Tepe
Najstarsze znane miejsce kult
Stanowisko archeologiczne Göbekli Tepe zmieniło sposób myślenia archeologów o początkach cywilizacji. Miejsce to uznaje się za najstarszy znany ośro ...

Najnowsze tematy

11 ciekawostek o chlebie
11 ciekawostek o chlebie
Symbol wspólnoty
Chleb - symbol żywności, która od tysięcy lat odgrywa kluczową rolę w życiu człowieka. Od starożytnych cywilizacji po współczesność, chleb był stałym ...
16 ciekawostek o marihuanie
16 ciekawostek o marihuanie
Kontrowersyjna używka
Marihuanę, zwyczajowo nazywaną również konopiami indyjskimi, od dawna otacza aura kontrowersji i fascynacji. Jest to roślina, której historia sięga ty ...
14 ciekawostek o Salem
14 ciekawostek o Salem
Amerykańska stolica grozy
Salem, nazywane "Miastem Czarownic", budzi skojarzenia z tajemnicą, historią i niezwykłymi wydarzeniami. Położone na wschodnim wybrzeżu, w stanie Mass ...
19 ciekawostek o Kirunie
19 ciekawostek o Kirunie
Szwedzkie miasto z lokalną anomalią magnetyczną
Kiruna, miasto zakorzenione w sercu Laponii, stanowi nie tylko ośrodek górniczy, lecz także fascynujące centrum kultury, historii i natury arktycznej. ...
16 ciekawostek o Bali
16 ciekawostek o Bali
Wyjątkowe miejsce na ziemi
Bali to wyspa w archipelagu Indonezji, jedna z najbardziej popularnych wysp w regionie Azji Południowo-Wschodniej. Słynie z bogatej kultury i tradycji ...
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
Najstarsze znane żyjące zwierzę lądowe
Żółw Jonathan to wyjątkowa postać w krainie zwierzęcych legend. Jego imponujący wiek i niezwykła historia życia uczyniły go jednym z najbardziej znany ...
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
Strategiczny geniusz, którego rządy rozpoczęły epokę hellenistyczną
Aleksander Macedoński, znany także jako Aleksander Wielki, jest jedną z najbardziej fascynujących postaci w historii starożytnej. Uważany za militarne ...
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
Francuski Michał Anioł
Auguste Rodin, jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy XIX wieku, pozostaje jedną z najbardziej wpływowych postaci w historii sztuki. Jego prace, odznacz ...

Podobne tematy