Państwa

Ciekawostki o Kolumbii

Znaleźliśmy 29 ciekawostek na temat Kolumbii

Kraj kawy, storczyków i dwóch oceanów

Kolumbia jest trzecim, po Brazylii i Argentynie, największym państwem Ameryki Południowej. Jej terytorium, trzy i pół raza większe od terytorium Polski, rozciąga się od Morza Karaibskiego po Ocean Spokojny - jest jedynym państwem południowoamerykańskim leżącym nad dwoma oceanami. Leży w dużej mierze na półkuli północnej, gdyż przez jej południowe terytorium przebiega równik. Ukształtowanie terenu i klimat sprzyjają niesamowitej przyrodzie obfitującej w większość gatunków występujących na świecie, a także gatunków endemicznych.
Kolumbia
1
Kolumbia położona jest w północno-zachodniej części Ameryki Południowej, jej terytorium rozciąga się od Morza Karaibskiego po Pacyfik.
Jest jedynym państwem południowoamerykańskim, które leży nad dwoma oceanami.
2
Zajmuje powierzchnię lądową wynoszącą 1 141 748 km2 i powierzchnię morską - 928 660 km2.
Kolumbia graniczy z pięcioma państwami: Ekwadorem i Peru na południu, z Panamą na zachodzie i z Wenezuelą i Brazylią na wschodzie. 
Łączna długość granicy to 6004 km.
3
Terytorium Kolumbii zajmuje spory fragment puszczy amazońskiej, a osią państwa jest pasmo Andów.
Andy swój początek mają  na południu kontynentu, w Patagonii, ciągną się zachodnim skrajem aż na północ, do Kolumbii, gdzie się kończą. W Kolumbii podzielone są na Kordylierę Zachodnią, Kordylierę Środkową i Kordylierę Wschodnią. Podział Andów kolumbijskich zaczyna się w Masywie Kolumbijskim zwanym także Rzeczną Gwiazdą Kolumbii, ponieważ mają tu swoje źródła rzeki, które uchodzą do Pacyfiku (Patia), Morza Karaibskiego (Cauca i Magdalena) i Amazonki (Caqueta).
4
Kordyliera Wschodnia dzieli się w pobliżu granicy z Wenezuelą na dwa pasma: Serrania de los Motilones, która wyznacza granicę z Wenezuelą i Cordillera de Merida, która biegnie dalej przez terytorium Wenezueli.
W tej Kordylierze znajduje się płaskowyż (na wysokości przekraczającej 2 500 m n.p.m.), na którym znajduje się Bogota i Tunja. Obszar ten był terytorium najważniejszej Konfederacji Plemion Ameryki Południowej - Czibczów.
5
Kultura Czibcza-Muisca była kulturą ludów żyjących w okresie konkwisty na wyżu Kolumbii, w okolicy dzisiejszej Bogoty i Tunji.
Ludy te nazywały siebie Muiscami, co oznacza "ludzie", "osoby", "człowiek". Wytworzyły one kulturę rozwijającą się od około 1000 do 1538 r., uważaną za trzeci zespół wysokich cywilizacji Ameryki prekolumbijskiej, ustępujący jednak osiągnięciom Majów i Azteków w dawnym Meksyku oraz Inków na wyżu andyjskim. Słowem Czibcza określa się najczęściej rodzinę językową, do której te ludy należały. Wszystkie te ludy zajmowały obszar ponad 70 tys. km2, tworząc nie tylko wspólnotę językową, ale i kulturową. Populacja Czibczów w okresie konkwisty liczyła około miliona ludzi i tworzyła dziewięć państw.
6
Kordyliera Środkowa oddziela dwie największe doliny Kolumbii: Dolinę Cauki i Dolinę Magdaleny.
W Kordylierze tej znajdują się także lodowce górskie: Ruiz, Santa Isabel i Nevado del Tolima.
7
Kordyliera Zachodnia zatrzymuje masy powietrza znad Oceanu Spokojnego.
Trzy kordyliery wraz z dolinami andyjskimi tworzą kolumbijski Region Andyjski, skupiający najwiekszą część ludności Kolumbii.
8
Kolumbia posiada dwa najwyższe szczyty - Cristobal Colon i Simon Bolivar.
Szczyty te znajdują w masywie górskim Sierra Nevada de Santa Marta, w północnej Kolumbii, na wybrzeżu Morza Karaibskiego. Są najwyższymi szczytami masywu i nie ma pewności, który z nich jest wyższy, ale powszechnie przyjmuje się, że Cristobal Colon (po polsku Krzysztof Kolumb) o wysokości 5775 m n.p.m. nie jest niższy od szczytu Simon Bolivar. Masyw jest całkowicie odizolowany od innych gór Ameryki Południowej obszarami o wysokości poniżej 200 m n.p.m. Teren masywu jest rezerwatem biosfery, a jego część o powierzchni 3830 km2 objęto ochroną, tworząc Park Narodowy Sierra Nevada de Santa Marta.
9
Rdzennymi mieszkańcami masywu Sierra Nevada de Santa Marta są Indianie Arhuaco, Kagaba, Wiwa i inni.
Indianie Kagaba siebie uważają za "starszych braci", a resztę ludzkości nazywają "młodszymi braćmi". Posługują się językiem z rodziny czibczańskiej.  Obecnie plemiona masywu Sierra Nevada de Santa Marta mieszkają w rezerwatach w środkowych partiach masywu.
10
Terytorium Kolumbii wchodzi w skład Ognistego Pierścienia Pacyfiku (Pacyficznego Pierścienia Ognia lub Okołopacyficznego Pasa Sejsmicznego).
Jest to strefa częstych trzęsień ziemi i erupcji wulkanicznych, złożona z pasa rowów oceanicznych, łuków wyspowych i aktywnych wulkanów, która otacza niemal nieprzerwanie Ocean Spokojny na długości ok. 40 tys. km. W Pacyficznym Pierścieniu Ognia znajdują się 452 wulkany i występuje tu około 90% wszystkich trzęsień ziemi na świecie. W Kolumbii jest 17 wulkanów (aktywnych, drzemiących i wygasłych). Najwyższym z nich jest Nevado del Huila (5365 m n.p.m.). Jest to stratowulkan, w paśmie Kordyliery Środkowej. Ostatnie erupcje miały miejsce w 2007 i 2008 roku, po ponad 500-letnim braku aktywności.
11
Ze względu na duże wysokości, na wielu kolumbijskich szczytach zalegają śniegi i lody pochodzenia glacjalnego.
Na jednym z nich - Nevado de Cumbal, który jest stratowulkanem drzemiącym w południowo-zachodniej Kolumbii, w styczniu 2002 roku miała miejsce katastrofa lotu TAME 120, podczas której na wulkanie rozbił się Boeing 727-134 z 94 osobami na pokładzie. Kolumbijskie lodowce, tak jaki i inne na całym globie, są zagrożone globalnym ociepleniem, a także w tym wypadku - El Nino. Istnieje przypuszczenie, że mogą one zniknąć zupełnie w XXI w.
12
Kolumbia leży na dwóch półkulach, przez jej terytorium przebiega równik - 90% kraju leży na półkuli północnej.
Całe terytorium Kolumbii leży w strefie międzyzwrotnikowej, a kraj znajduje się w obrębie klimatu równikowego. Ze względu na duże różnice wysokości (od poziomu morza do prawie 6000 m n.p.m.) klimat poszczególnych regionów Kolumbii różni się. Wraz ze zmianą wysokości zmieniają się piętra klimatyczne, wśród których wyróżnia się: piętro gorące, obejmujące 80% powierzchni kraju, umiarkowane, obejmujące 10% powierzchni, piętro chłodne - 8% i zimne - 2% powierzchni kraju.
13
Kolumbia posiada pięć kontynentalnych regionów przyrodniczych i jeden region morski.
  • Region Amazoński - jest częścią Niziny Amazońskiej, nazywany także Kolumbijską Puszczą Amazońską
  • Region Andyjski - obejmuje kolumbijskie Andy i andyjskie doliny rzek Cauca i Magdalena
  • Region Karaibski - obejmuje nadbrzeżne niziny kolumbijskiej części Morza Karaibskiego i góry nie należące do Andów
  • Region Wybrzeża Pacyfiku - obejmuje nadbrzeżne niziny nad Pacyfikiem i górotwory, które nie należą do Andów
  • Region Wyspiarski - obejmuje kolumbijskie wyspy, które nie należą do wybrzeża (archipelag San Andres i Providencia na Morzu karaibskim i Malpelo na Pacyfiku)
  • Region Orinoko - nazywany też Niziną Orinoko lub regionem Llanos, stanowi północną część zachodniej Kolumbii
14
Główne rzeki Kolumbii to: Cauca, Altrato, Sinu, San Jorge, Patia i Magdalena, która jest najdłuższa ze wszystkich kolumbijskich rzek (1 538 km).
Większość rzek ma swoje źródła w Andach, a w ich dolinach występują bardzo liczne jeziora i obszary bagienne. Duża liczba mniejszych jezior znajduje się też w górach, mają one charakter polodowcowy.
15
Na terytorium Kolumbii występują liczne gorące źródła.
Źródła znajdujące się w Kordylierze Wschodniej i Centralnej wykorzystywane są w celach leczniczych. Najbardziej znane źródła to Pipa, Purace - na stokach wulkanu o tej samej nazwie i Santa Rosa de Cabal.
16
Obszary chronione i parki narodowe zajmują w Kolumbii powierzchnię około 14 268 224 ha i stanowią 12,77% terytorium kraju.
Kolumbia jest szóstym krajem na świecie pod względem całkowitego, odnawialnego zaopatrzenia w słodką wodę i nadal ma duże rezerwy słodkiej wody.
17
Kolumbia jest krajem, w którym żyje większość ziemskich gatunków i duża liczba gatunków endemicznych.
Należy do krajów o największej bioróżnorodności na świecie (drugim po Brazylii), posiada najwyższy wskaźnik gatunków według obszaru, a także największą liczbę endemitów ze wszystkich krajów. Około 10% gatunków Ziemi żyje w Kolumbii, w tym ponad 1900 gatunków ptaków - więcej niż w Europie i Ameryce Północnej razem wziętych. Posiada 10% światowych gatunków ssaków, 14% gatunków płazów i 18% gatunków ptaków na świecie. Występuje tam około 2 000 gatunków ryb morskich i jest drugim najbardziej zróżnicowanym krajem pod względem ryb słodkowodnych.
18
W Kolumbii istnieją 32 biomy lądowe i 314 typów ekosystemów.
Jest krajem z najbardziej endemicznymi gatunkami motyli. Posiada około 7 000 gatunków chrząszczy, 1 900 gatunków mięczaków i według szacunków, około 300 000 gatunków bezkręgowców. Jest drugim pod względem liczby gatunków płazów i trzecim najbardziej zróżnicowanym krajem na świecie pod względem gadów i palm.
19
Kolumbia posiada od 40 000 do 45 000 gatunków roślin.
Odpowiada to 10-20% wszystkich gatunków na świecie, co jest bardzo niezwykłe, zważywszy, że Kolumbia uważana jest za kraj średniej wielkości. W swojej bioróżnorodności ustępuje jedynie Brazylii, która jest krajem około siedmiokrotnie od Kolumbii większym.
20
Od 1936 roku narodowym kwiatem Kolumbii jest endemiczny storczyk Cattleya trianae.
Storczyk ten otrzymał swą nazwę na cześć kolumbijskiego botanika i lekarza Jose Jeronimo Triany. Gatunek rośnie na wysokości 1500-2000 m n.p.m. w lasach chmurnych. Jest gatunkiem zagrożonym wyginięciem z powodu niszczenia siedlisk.
Zgodnie z latynoską legendą, zamordowany Orchis, syn fauna i nimfy, powrócił do życia w formie kwiatu, znanego jako orchidea. Mężczyźni, którzy pragną zdobyć serce ukochanej kobiety, obdarowują ją bukietem orchidei.
21
Kolumbia to trzeci pod względem wielkości produkcji kawy kraj na świecie, a drugi pod względem produkcji szlachetnej arabiki - wyprzedza ją Brazylia i Wietnam.
Produkcji kawy sprzyja idealny klimat, ukształtowanie terenu, ale też pomoc ze strony państwa. Dzięki odpowiednio prowadzonej akcji marketingowej kolumbijskiej federacji udało się sprawić, że kawa stała się dobrem narodowym Kolumbii. Pierwsze wzmianki o roślinach kawowca na terenie tego kraju pochodzą z 1730 roku, jednak pierwszy transport kawy za granicę ruszył dopiero 100 lat później. Jakość kolumbijskiej kawy docenili przede wszystkim mieszkańcy USA i Europy, ale na przełomie XIX i XX w. nastąpił spadek eksportu na skutek toczącej się w Kolumbii wojny domowej (Wojna Tysiąca Dni).
22
Dopiero gdy w latach 50. XX w. powołano do życia Narodową Federację Kawy, upadający przemysł kawowy w Kolumbii odrodził się.
W tym celu stworzono postać Juana Valdeza, czyli fikcyjną osobę, której zadaniem było wypromowanie kolumbijskich ziaren na całym świecie. Juan Valdez był przedstawiony jako wesoły mężczyzna z charakterystycznymi wąsami, wędrujący ze swoim mułem o imieniu Conchita. Jego wizerunek pojawiał się ciągle w mediach. Już po sześciu miesiącach zaobserwowano wzrost zainteresowania kolumbijską kawą w USA z 50 do 81% , jeszcze więcej ludzi uwierzyło, że kolumbijska kawa jest najlepsza na świecie. Dziś Juan Valdez to również sieć kawiarni oraz palarnia kawy znana na całym świecie.
23
Ze względu na swoje położenie, obecne terytorium Kolumbii było korytarzem wczesnej cywilizacji ludzkiej od Mezoameryki i Karaibów po dorzecze Amazonki i Andy.
Najstarsze znaleziska archeologiczne pochodzą z doliny Magdalena, z okresu paleoindyjskiego (18000 -8000 p.n.e.)
24
Tereny dzisiejszej Kolumbii zamieszkiwane były od kilku tysięcy lat przez Indian (m.in. plemiona Czibcza i Arawak).
Dla Europy Kolumbie odkrył w 1499 roku hiszpański żeglarz Alonso de Hojeda.
25
W 1525 roku tereny te zostały podbite przez Hiszpanów i weszły w skład wicekrólestwa Peru, a później w skład wicekrólestwa Nowej Granady.
W 1819 roku kraj został zdobyty przez walczące z Hiszpanami wojska Simona Bolivara, który utworzył (wraz z Wenezuelą, Panamą i Ekwadorem) federację Wielkiej Kolumbii. Federacja przetrwała do 1830 roku. Po rozpadzie Wielkiej Kolumbii powstało państwo Nowa Granada, które z czasem zostało przekształcone w Stany Zjednoczone Kolumbii, a w 1885 w republikę Kolumbii. W 1852 roku zniesiono tam niewolnictwo.
26
Na początku lat 70. XX w., w zachodniej części Kolumbii, z inicjatywy Pabla Escobara powstał kartel narkotykowy - kartel z Medellin.
Kartel ten działał na terenie Kolumbii, Boliwii, Ameryki Środkowej, USA, Kanady i Europy. Oprócz Escobara, kartel tworzyli: handlarz szmaragdami Jose Gonzalo Rodriguez Gacha oraz hodowcy koni - bracia Ochoa - Jorge, Juan i Fabio. Do 1993 roku grupa oporu Los Pepes, kontrolowana przez kartel z Cali oraz współpracujący z nimi kolumbijski rząd i amerykańska agencja rządowa, zlikwidowali kartel z Medellin zabijając jego członków lub wtrącając ich do więzienia.
27
W szczytowym momencie działania, kartel z Medellin co tydzień przemycał tonę kokainy do krajów na całym świecie i zyskiwał od 60-100 mln dolarów dziennych zysków z narkotyków.
Przez jakiś czas kartel z Medellin dostarczał co najmniej 96% narkotyków do Stanów Zjednoczonych i zaopatrywał 90% światowego rynku kokainy.
28
Stolicą Kolumbii jest Bogota, która jest trzecim pod względem wielkości (po Sao Paulo i Limie) miastem Ameryki Południowej.
Leży ona w centralnej części Kolumbii, w Kordylierze Wschodniej, na wysokości 2640 m n.p.m. Bogota od setek lat jest centrum przemysłowym, handlowym i naukowo-kulturalnym kraju. Znajdują się tu siedziby międzynarodowych koncernów, korporacji i banków. W mieście usytuowany jest międzynarodowy port lotniczy El Dorado. Znajduje się tam ponad sto uczelni - ze względu na znaczenie naukowo-kulturalne stolica Kolumbii niejednokrotnie nazywana jest Atenami Ameryki Południowej. Główne zabytki Bogoty to zabudowania z okresu kolonialnego i początków republiki.
29
Kolumbia jest trzecim pod względem liczby ludności krajem Ameryki Łacińskiej, po Brazylii i Meksyku - mieszka tam około 50 mln ludzi.
Populacja skoncentrowana jest na wyżynach andyjskich i wzdłuż wybrzeża karaibskiego. Kolumbia jest obecnie jednym z najbardziej zurbanizowanych krajów Ameryki Łacińskiej. Od 2012 roku ma największa na świecie populację osób wewnętrznie przesiedlonych (osoby zmuszone do opuszczenia swojego domu, ale pozostająca w granicach swojego kraju), szacowaną na nawet 4,9 mln osób.
Lubisz ciekawostki?

Podobne tematy

20 ciekawostek o Chichen Itza
20 ciekawostek o Chichen Itza
Prekolumbijskie miasto Majów
Chichen Itza jest prekolumbijskim miastem w Meksyku, założonym przez Majów - grupę Indian zamieszkujących Jukatan, Gwatemalę, Belize i zachodni Hondur ...
31 ciekawostek o Brazylii
31 ciekawostek o Brazylii
Największy kraj Ameryki Południowej
Brazylia jest największym i najludniejszym państwem Ameryki Południowej, a jednocześnie jednym z największych i najludniejszych państw świata. Jest da ...
14 ciekawostek o manatach
14 ciekawostek o manatach
Jedne z najbardziej pokojowych i łagodnych stworzeń morskich
Manaty (Trichechidae) to łagodne olbrzymy mórz i oceanów, które fascynują swoją wyjątkową naturą i znaczeniem w ekosystemach wodnych. Te niezwykłe ssa ...
15 ciekawostek o Nazca
15 ciekawostek o Nazca
Znaki na pustyni
Na powierzchni pustyni w odległych zakątkach południowego Peru znajdują się niezwykle tajemnicze "rysunki". Czym są te znaki? Kto je wykonał, kiedy, w ...
34 ciekawostki o Chicago
34 ciekawostki o Chicago
Od indiańskiej osady do jednego z największych miast USA.
Jest jednym z największych amerykańskich miast i jednym z najważniejszych obszarów biznesowych. Zamieszkuje je spora liczba ludzi z polskimi korzeniam ...
10 ciekawostek o papugach
10 ciekawostek o papugach
Papugi są bardzo inteligentnymi i kolorowymi ptakami, znanymi ze swojej długowieczności
Ze względu na swoje łagodne usposobienie i wyjątkowy intelekt papugi często wybierane są na zwierzęta domowe. Pierwsze wzmianki o posiadaniu papug prz ...
16 ciekawostek o Atakamie
16 ciekawostek o Atakamie
Pustynia o marsjańskim krajobrazie
Pustynia Atakama w Chile jest ogromną przestrzenią o marsjańskim krajobrazie. Jest najbardziej suchą niepolarną pustynią na świecie i drugą pod względ ...
20 ciekawostek o Kondorze wielkim
20 ciekawostek o Kondorze wielkim
Olbrzymi padlinożerca
Te majestatyczne i ogromne ptaki można zaobserwować, gdy wznoszą się nad rozległym pasmem Andów w poszukiwaniu padliny. Podczas swojego lotu praktyczn ...

Najnowsze tematy

11 ciekawostek o chlebie
11 ciekawostek o chlebie
Symbol wspólnoty
Chleb - symbol żywności, która od tysięcy lat odgrywa kluczową rolę w życiu człowieka. Od starożytnych cywilizacji po współczesność, chleb był stałym ...
16 ciekawostek o marihuanie
16 ciekawostek o marihuanie
Kontrowersyjna używka
Marihuanę, zwyczajowo nazywaną również konopiami indyjskimi, od dawna otacza aura kontrowersji i fascynacji. Jest to roślina, której historia sięga ty ...
14 ciekawostek o Salem
14 ciekawostek o Salem
Amerykańska stolica grozy
Salem, nazywane "Miastem Czarownic", budzi skojarzenia z tajemnicą, historią i niezwykłymi wydarzeniami. Położone na wschodnim wybrzeżu, w stanie Mass ...
19 ciekawostek o Kirunie
19 ciekawostek o Kirunie
Szwedzkie miasto z lokalną anomalią magnetyczną
Kiruna, miasto zakorzenione w sercu Laponii, stanowi nie tylko ośrodek górniczy, lecz także fascynujące centrum kultury, historii i natury arktycznej. ...
16 ciekawostek o Bali
16 ciekawostek o Bali
Wyjątkowe miejsce na ziemi
Bali to wyspa w archipelagu Indonezji, jedna z najbardziej popularnych wysp w regionie Azji Południowo-Wschodniej. Słynie z bogatej kultury i tradycji ...
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
Najstarsze znane żyjące zwierzę lądowe
Żółw Jonathan to wyjątkowa postać w krainie zwierzęcych legend. Jego imponujący wiek i niezwykła historia życia uczyniły go jednym z najbardziej znany ...
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
Strategiczny geniusz, którego rządy rozpoczęły epokę hellenistyczną
Aleksander Macedoński, znany także jako Aleksander Wielki, jest jedną z najbardziej fascynujących postaci w historii starożytnej. Uważany za militarne ...
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
Francuski Michał Anioł
Auguste Rodin, jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy XIX wieku, pozostaje jedną z najbardziej wpływowych postaci w historii sztuki. Jego prace, odznacz ...

Podobne tematy