Architektura
Ciekawostki o Wilanowie
Rezydencja króla Jana III Sobieskiego
Wilanów to jedna z najstarszych osad w okolicach Warszawy, należąca kiedyś do zakonu benedyktynów z Płocka. Na przestrzeni dziejów Milanów, bo tak brzmiała wówczas jego nazwa, stanowił własność wielu osób, przechodził z rąk do rąk, by w końcu stać się podmiejską siedzibą króla Jana Sobieskiego. Dzięki kolejnym właścicielom zmieniał się i wzbogacał. W końcu stał się dostępnym dla wszystkich Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie.
1
Wilanów jest dzielnicą lewobrzeżnej Warszawy. Od 1867 do 1951 roku był siedzibą Gminy Wilanów , dawnej gminy wiejskiej. 15 maja 1951 roku gmina Wilanów została zniesiona, a jej obszar włączony do Warszawy.
2
Wilanów jest bardzo starą osadą. Najwcześniejsze ślady osadnictwa pochodzą z okresu pomiędzy 150 - 50 r. p.n.e.
3
Pierwsze dokumenty dotyczące Wilanowa pochodzą z XIII wieku, osada nosiła wtedy nazwę Milanów. Należała do zakonu benedyktynów z Płocka, którzy przyczynili się do budowy drewnianego kościółka parafialnego. W 1338 roku Milanów został na mocy umowy przekazany księciu czerskiemu i sochaczewskiemu - Trojdenowi.
4
W połowie XIV wieku Milanów został podarowany przez mazowieckiego księcia Kazimierza rycerzowi Stanisławowi ze Strzelczykowa za zasługi wojenne. Nowy właściciel Milanowa zmienił też nazwisko na Milanowski i pieczętował się herbem Jastrzębiec. Zbudował tam solidny murowany dwór, w którym rodzina Milanowskich (kilku znanych urzędników ziemskich, jeden uczony, Stanisław, związany z uniwersytetem w Paryżu) mieszkała do połowy XVII wieku.
5
Milanów przeszedł w posiadanie Bogusława Leszczyńskiego, podkanclerza koronnego, dziadka przyszłego króla Stanisława Leszczyńskiego. Bogusław Leszczyński rozpoczął budowę barokowego podmiejskiego pałacu, jednak projekt zniweczył najazd szwedzki, a później śmierć.
6
Później Milanów miał kilku właścicieli, aż wreszcie kupił go wojewoda ruski i podskarbi wielki koronny Marek Matczyński, przyjaciel króla Jana Sobieskiego. Zgodnie z obowiązującym w Rzeczypospolitej prawem, król nie mógł nabywać dóbr ziemskich, więc majątek kupił dla króla jego przyjaciel. Sobieski bardzo chciał w tym miejscu posiadać swoją podmiejską siedzibę.
Choć nie mógł nabywać ziemi, ofiarowano mu miejsce na niebie. Czy wiesz jaki gwiazdozbiór nazwano imieniem Jana III Sobieskiego?
7
Król Sobieski jako człowiek bywający w wielu europejskich krajach (Niemcy, Francja, Anglia, Niderlandy), czytający książki w różnych językach, miał swoje wyobrażenie o nowej posiadłości, którą chciał posiadać. Pragnął, aby była to pięknie położona włoska willa nawiązująca do tradycji antycznej, otoczona pięknym ogrodem i zaopatrywana przez rozbudowany odpowiednio folwark.
8
Projekt ten nazwał Villa Nova i dało to początek nowej nazwie majątku, początkowo Willanów, a później Wilanów. Projektem zajął się spolonizowany Włoch, architekt i doradca króla - Augustyn Locci. W ciągu dwóch lat zakończono pierwszy etap budowy dworu. Powstał wówczas skromny, niewielki, słabo wyposażony dwór.
9
Król bardzo lubił przebywać w tej posiadłości, ale jego żonie Marysieńce nie odpowiadały skromne warunki. Ponieważ rodzina królewska wkrótce miała się powiększyć, przystąpiono do rozbudowy posiadłości. Rozpoczęła się druga, a potem trzecia przebudowa królewskiej siedziby.
10
W 1696 roku, w roku śmierci króla Jana III Sobieskiego, posiadłość w Wilanowie łączyła w sobie elementy polskiego dworu szlacheckiego, włoskiej willi ogrodowej i francuskiego pałacu w stylu Ludwika XIV - entre cour et jardin. Rezydencja z belwederem była dwupiętrowa, posiadała narożne alkierze i wieże o miedzianych hełmach. Jej ozdobą był starannie zaprojektowany, tarasowo opadający w kierunku jeziora ogród. Zdobiły go geometryczne rabaty kwiatowe, drzewka pomarańczowe w donicach (zimą trzymano je w oranżerii).
