Ciekawostki o bazylice Sagrada Familia

Mieści się w Barcelonie, mieście w północno-wschodniej Hiszpanii, drugim co do wielkości w kraju.

Antoni Gaudi był katalońskim architektem i inżynierem secesyjnym (kierunek w architekturze na przełomie XIX i XX wieku), słynącym z wyjątkowych projektów. Przełomowym wydarzeniem w artystycznym życiu Gaudiego było spotkanie z barcelońskim przemysłowcem Eusebim Guellem, z którym architekt się zaprzyjaźnił. Guell bardzo cenił sztukę Gaudiego i finansował bardzo wiele jego projektów. Gaudi stworzył dla niego szereg budynków, wśród nich pawilon myśliwski i kościół. Wykonywał też zlecenia dla Kościoła, w sumie wykonał około 20 poważniejszych projektów, przeważnie w Barcelonie i okolicach.

W swojej architektonicznej twórczości wykorzystywał łuki paraboliczne, fantastyczne formy i zawiłe desenie oraz organiczne kształty podpatrzone w przyrodzie. Często nawiązywał do płynności podwodnego świata, dzięki czemu dziś uważany jest za prekursora architektury biomorficznej.

Wykorzystywał regułę równowagi krzywej łańcuchowej, tworząc model przestrzenny budynku i badając na nim siły grawitacji. Testował wytrzymałość różnych materiałów, jak bazalt czy granit. Eksperymentował z oświetleniem - dla osiągnięcia lepszego efektu używał do projektowania luster czy fotografii. Do zdobienia powierzchni wykorzystywał kataloński styl mozaiki trencadis. Z tego okresu pochodzą jego dzieła uważane za najdojrzalsze: Colonia Guell, Casa Mila czy Sagrada Familia.

Pomysł wybudowania kościoła w tym miejscu sięga 1866 roku Wtedy to założyciele Stowarzyszenia Duchowego św. Józefa rozpoczęli kampanię na rzecz  budowy świątyni poświęconej Świętej Rodzinie. Po 15 latach, dzięki darowiznom uzbierano kwotę na zakup działki. Kamień węgielny położono w dniu św. Józefa, 19 marca 1882 roku. Projekt kościoła zlecono architektowi Francisco de Paula del Villar, który nie mógł jednak dojść do porozumienia ze stowarzyszeniem i po roku zrezygnował. Jego miejsce zajął Antonio Gaudi.

Trzydziestojednoletni Gaudi przedstawił zupełnie nowy projekt obiektu. Zakładał on zbudowanie kościoła bez zewnętrznych łuków i przypór, z dużą centralną wieżą o wysokości 172,5 m, o zwiększonym gabarycie. Kościół miał być poświęcony Jezusowi Chrystusowi. Ponieważ nawiązania mistyczno-religijne miały ogromne znaczenie w twórczości Gaudiego, przygotował on złożony program ikonograficzny.

Zarówno architektura, jak i ornamentyka fasad oraz wnętrza Sagrada Familia przesiąknięte są chrześcijańską symboliką. Kościół ten, poprzez wielkość i architektoniczny przepych miał nawiązywać do najwspanialszych gotyckich katedr.

Zawiera trzy fasady: Narodzenia, Pasji oraz Chwały - każda z nich wybudowana jest w innym stylu. Posiada 18 wież, które symbolizują 12 apostołów, 4 ewangelistów, Chrystusa oraz Dziewicę Maryję. Wymiary podporządkowane są proporcjom opartym o liczbę 7,5, stanowiącą bazowy wymiar. Najważniejszą w tym pięcionawowym kościele (jak i w innych kościołach) jest długość nawy głównej. W tym wypadku jest to 90 m (7,5 x 12), gdzie 12 symbolizuje apostołów. Wysokość głównej nawy to 45 m (7,5 x 6). Długość transeptu (nawy poprzecznej) liczy 60 m (7,5 x 8 lub 5 x 12), a jego szerokość 30 m (7,5 x 4). Absyda ma wysokość 75 m (7,5 x 10).

Składa się ona z dwóch płaszczyzn symetrii posiadających jedną oś. Ich liczba i nieskończoność może symbolizować Trójcę Świętą - Ojca, Syna i Ducha Świętego.

Biorą one nazwy od zdobiących je portali ściśle związanych z ewangeliami i swoją nastrojowością nawiązują do trzech głównych rodzajów literackich. 

• Fasada Narodzenia - (jedyna ukończona w znacznej mierze za życia Gaudiego) posiada liryczny, radosny charakter związany z narodzinami Jezusa
• Fasada Pasji - posiada przejmującą i ponurą wymowę dramatu
• Fasada Chwały - posiada epicką wymowę

Uwzględnił w projekcie:

• królestwo roślin - potężne rozgałęziające się ku górze kolumny przypominające gęsty, kamienny las. Trzydzieści sześć "drzew" łączy się jedynie ze sklepieniem, pozostałych szesnaście wkomponowanych jest w mury świątyni. Łączna ich liczba - 52, oznacza ilość niedziel w ciągu całego roku (z wyjątkiem Niedzieli Wielkanocnej)
• królestwo zwierząt - symbole zwierząt są obecne w ornamentyce świątyni powszechnie - najwięcej jest ich na Fasadzie Narodzenia. Są to zwierzęta symbolizujące dobro (jagnię, gołębica), a także zło (wąż z jabłkiem symbolizujący szatana, gady, płazy)
• królestwo minerałów - pofałdowana powierzchnia fasady Narodzenia odzwierciedla krajobraz katalońskich gór Montserrat 
• królestwo człowieka - najwyraźniej odzwierciedlone jest w głównym portalu Fasady Pasji, który jest najbardziej naturalistyczny. Za pomocą kanciastych brył tworzących pasyjne rzeźby najmocniej przemawia do osób, które je oglądają. Na dole znajduje się sześć pnących się ku górze kolumn, które symbolizują główne kości człowieka (ukrzyżowanego Chrystusa) razem ze strukturą przylegających do nich ścięgien. Dopełnia je 18 innych kolumn - razem 24, czyli tyle, ile kości posiadają ludzkie żebra.

Przez następnych czterdzieści lat intensywnie pracował na konstrukcją świątyni, poświęcając jej całkowicie ostatnie 15 lat życia. Nawet zamieszkał na miejscu budowy.

Po śmierci, zgodnie ze swym życzeniem został pochowany w krypcie bazyliki.

Choć twierdził, że budowana świątynia może nie jest ostatnią budowaną przez niego, ale zapewne pierwszą z nowej generacji, to chyba miał świadomość, że nie dożyje końca budowy Sagrada Familia - stąd krypta.

W czasie hiszpańskiej wojny domowej w 1936 roku część jego projektów została zniszczona, dlatego nie jest określony ostateczny wygląd budowli. Budowa nie została zakończona do dziś. Zakończenie prac budowlanych planowane jest na 2026 rok, na setną rocznicę śmierci architekta świątyni.

Gaudi uważał, że nad miastem powinna górować naturalna, stworzona przez Boga góra, a nie wybudowany przez człowieka obiekt.

Wykonał je Hiszpan, Joan Vila-Grau.

Corocznie przybywa tam ponad 3 mln turystów. Ponieważ budowa kontynuowana jest dzięki prywatnym dotacjom i turystyce, fundusze uzyskiwane z ruchu turystycznego mają wymierny udział w budowie świątyni. Koszty budowy wynoszą około 25 mln euro rocznie.

Odbyło się to w czasie uroczystej mszy św., w której uczestniczyło 62 tys. osób.

Niezupełnie stanowiło to prawdę, ponieważ Gaudi uzyskał stosowne zezwolenie od władz miejskich Sant Marti de Provenals, które obecnie stanowi część Barcelony. Władze Barcelony w 2019 roku zatwierdziły decyzję o wydaniu pozwolenia na budowę w mieście i zgodnie z umową z kurią diecezjalną, do kasy miejskiej wpłynie od władz bazyliki w ciągu 10 lat kwota 36 mln euro.

Aby dostać się na szczyt wieży należy pokonać 400 schodów lub skorzystać z windy.