14 ciekawostek o waranie z Komodo
Waran z Komodo to duży gatunek gada z rodziny waranowatych, który jest endemitem na indonezyjskich Małych Wyspach Sundajskich. Jest to jedyny współcze ...
Park Narodowy Komodo (Taman Nasional Komodo) to położony w Indonezji obszar chroniony. Jest jednym z pięćdziesięciu parków narodowych tego kraju, znajdującym się na terenie Małych Wysp Sundajskich. Obszar ten łączy w sobie niezwykłą przyrodę, fascynujące zwierzęta i wspaniałe krajobrazy.
Park składa się z trzech większych wysp: Komodo, Padar i Rinca oraz dwudziestu sześciu mniejszych wysepek leżących na Oceanie Indyjskim. Jego największą atrakcją jest waran z Komodo - największa na świecie jaszczurka, która jest symbolem parku. Unikalna flora i fauna tego obszaru, obejmująca obszary lądowe, morskie i przybrzeżne, została doceniona umieszczeniem Parku Narodowego Komodo na liście światowego dziedzictwa UNESCO.
Park Narodowy Komodo to nie tylko oaza przyrodnicza, ale także miejsce interesujące dla naukowców i miłośników przyrody. To jeden z tych zakątków ziemi, które przyciągają i inspirują ludzi do ochrony naszego dziedzictwa przyrodniczego, a zwłaszcza dziedzictwa przyrodniczego Indonezji.
Położony jest na terenie Małych Wysp Sundajskich, na pograniczu prowincji Wschodnia Nusa Tenggara i Zachodnia Nusa Tenggara. W skład parku wchodzą trzy większe wyspy: Komodo, Padar i Rinca oraz dwadzieścia sześć małych wysepek, o łącznej powierzchni 1733 kilometry, z czego powierzchnia lądowa stanowi 603 kilometry.
Później ochronę rozszerzono na całość flory i fauny tego obszaru, także morskiego. W 1991 roku Park Narodowy Komodo został uznany przez UNESCO za miejsce światowego dziedzictwa i rezerwat biosfery. Wybrano go też jako jeden z 7 Nowych Cudów Natury.
Park obejmuje zachodnią, przybrzeżną część wyspy Flores, wyspy Komodo, Padar i Rinca, 26 mniejszych wysp i otaczające je wody. Teren tych wysp jest nierówny, ze wzgórzami nie przekraczającymi 735 m n.p.m. Na terenie parku panuje jeden z najbardziej suchych w Indonezji klimatów, z wysokimi dziennymi temperaturami około 40 °C w porze suchej (od maja do października) i opadami od 800 do 1000 mm.
Jest to największa jaszczurka na świecie i jeden z największych na świecie gadów. Gorący i suchy klimat z sawannową roślinnością jest doskonałym siedliskiem dla warana z Komodo, który jest gatunkiem endemicznym parku.
Istnieją plany przyłączenia do parku dwóch kolejnych wysp: Banta i Gili Motong, do których coraz częściej dopływają warany. Wyspy te nie są objęte ochroną i przebywające tam gady narażone są na polowania kłusowników.
Są domem dla 1000 gatunków ryb, 260 gatunków koralowców rafowych, 70 różnych gąbek, 17 gatunków wielorybów i delfinów oraz dwóch gatunków żółwi morskich. Imponująca jest też rafa koralowa, która od momentu zaprzestania połowów z użyciem dynamitu, powiększyła się o 60%.
Park jest popularny wśród osób nurkujących, ze względu na swoją bioróżnorodność.
Fauna lądowa jest o wiele mniej zróżnicowana w porównaniu z fauną morską. Nie występuje tam wiele gatunków zwierząt lądowych, ale niektóre z nich mają charakter endemiczny i z punktu ochrony przyrody są ważne. Niektóre ssaki mają azjatyckie pochodzenie, jak gatunek jelenia (Rusa timorensis) - rusa jawajska, dziki, bawoły wodne, makaki krabożerne, cywety. Niektóre gady i ptaki pochodzą z Australii, np. zaroślówka pomarańczowonoga, kakadu żółtoczuba, czy mniszek hełmowy.
Na wyspach występuje dwanaście lądowych gatunków węży, między innymi kobra jawajska (Naja sputatrix), żmija Russella (Daboia russelii), żmija białowarga (Trimeresurus albolabris), pyton Timor (Pyton timoriensis). Wśród jaszczurek, obok warana z Komodo, spotykane są gekony, jaszczurki bez kończyn (Dibamidae). Wystepuje tam żaba rycząca azjatycka (Kaloula baleata), endemiczna żaba krzyżowa z Komodo (Oreophryne jeffrsoniana) i Oreophryne darewskyi, a także krokodyl słonowodny (Crocodylus porosus).
Na terenie parku występują też kozy, koty i psy, które są zdziczałe.
Osady te istniały na tym obszarze zanim został on objęty ochroną. Największą populację posiada osada Komodo - w 2000 roku było tam 270 domów. Całkowita populacja zamieszkująca obecnie park to 3267 osób, a na obszarze bezpośrednio otaczającym park 16 816 osób.
Ludność ta trudni się głównie rybołówstwem. Większość społeczności w parku i wokół niego mówi po indonezyjsku (język urzędowy i narodowy Indonezji), jednak w codziennej komunikacji stosowany jest w większości społeczności język Bajo (Sama-Bajaw).
W porze suchej jakość wody pogarsza się i wiele osób choruje. W okolicy szerzy się malaria i biegunka. Świeżą wodę przywozi się tam z lądu łodzią, w kanistrach. Prawie w każdej wiosce znajduje się lokalna placówka medyczna, jednak jakość opieki zdrowotnej jest tam niska.
W każdej z wiosek znajduje się czteroklasowa szkoła podstawowa, ale uczniowie nie są przyjmowani co roku. Jest też czterech nauczycieli. Większość dzieci mieszkających w parku nie kończy szkoły, a mniej niż 10% tych, którzy ukończyli szkołę podstawową, kontynuuje naukę w szkole średniej.
Miejsca te niestety nie są dobrze udokumentowane. Poza parkiem we wsi Warloka na wyspie Flores znajduje się pozostałość po chińskiej placówce handlowej, jednak znaleziska archeologiczne z tego obiektu zostały splądrowane.
Komodo zagospodarowane jest niemal wyłącznie pod kątem turystyki. Główną strategią jest rozwój ekoturystyki, głównie morskiej, w celu zapewnienia samofinansowania parku. Według lokalnej agencji turystycznej park może przyjąć do 60 000 gości rocznie. Turystyka opiera się głównie na gościach zagranicznych, ze względu na dużą odległość, wizyta w nim dla lokalnych mieszkańców jest zbyt droga.
