Zwierzęta

Ciekawostki o Szczupaku

Znaleźliśmy 28 ciekawostek na temat Szczupaka

Esox lucius

Jest to jedna z bardziej rozpoznawanych i znanych ryb w Polsce. Drapieżny, duży szczupak jest wyposażony w ostre i długie zęby, które są doskonale przystosowane do przytrzymywania zdobyczy. Wielokrotnie o ich skuteczności przekonali się nieuważni wędkarze, którzy zostali ugryzieni przez złowioną i leżącą na brzegu rybę.

Ten agresywny drapieżnik znany jest ze swojej intensywnej łowieckiej aktywności. Mało kto wie, że zdarzają się przypadki ataków szczupaka na ptaki. Kilka lat temu odnotowano przypadek łabędzia niemego, który zmarł w wyniku obrażeń odniesionych po ataku ryby.

1
Żyją na półkuli północnej.

Obszar ich występowania sięga od Alaski poprzez terytorium Kanady, Europę, bliski wschód oraz centralną Azję aż po Morze Ochockie.

2
Szczupaka można spotkać w stojących i płynących wodach, zarówno słodkich jak i słonawych.

Żyją w słonawej wodzie wyłącznie w Bałtyku i ujściach wpływających do niego rzek. Po spędzeniu określonego czasu w wodach słonych, szczupaki zwykle powracają do wód słodkich. Preferują wody bardziej klarowne z obecnością roślin wodnych.

3
Typowa długość ciała tych ryb wynosi od 40 do 55 cm.

Rekordowe osobniki mogą osiągać rozmiary do 150 cm.

4
Waga dorosłych osobników wynosi przeciętnie około 10 kilogramów, choć zdarzają się czasem osobniki dwukrotnie bardziej masywne.

Rekordzista wśród szczupaków ważył aż 35 kg.

5
Szczupak północny ma barwę oliwkowo-zieloną, z odcieniem żółtym lub białym biegnącym wzdłuż brzucha.

Przez boki ciała biegną krótkie, podłużne jasne plamy. Ciemne plamy występują na płetwach, które przeważnie są w kolorze ciała, lecz mogą być również czerwonawe.

6
Młode osobniki maja zieloną skórę a wzdłuż ciała przebiegają żółte pasy.

Wraz z dorastaniem ryb kolor przechodzi w oliwkowo-zielony a pasy dzielą się na mniejsze części, które tworzą plamisty wzór.

7
Zęby rosną tylko na żuchwie.

Są ostre i skierowane do tyłu, co umożliwia łatwe przytrzymanie złapanej ofiary. Pysk jest płaski i długi, zwężający się ku końcowi.

8
Są drapieżne i polują z ukrycia.

Szczupaki (zwłaszcza te mniejsze) kryją się w obfitych zaroślach zbiorników wodnych i czekają na nadpływające ofiary pozostając w bezruchu. W odpowiednim momencie wykonują gwałtowny ruch podczas którego rzucają się na nieświadomą zwierzynę, w którą wbijają ostre zęby.

9
Większe osobniki częściej podążają za ofiarami, podczas gdy młode preferują atak z ukrycia.

Dorosłe osobniki można spotkać na głębokościach kilku metrów, gdzie podążają za ławicami innych ryb. W Bałtyku odnotowano szczupaki podążające za ławicami śledzia.

10
Większość osobników prowadzi samotny tryb życia.

Zdarza się jednak, że mniejsze szczupaki formują czasem małe grupy zwane „wilczymi stadami”. Doniesienia takie pojawiły się dzięki obserwacjom poczynionym przez nurków.

11
Wykazują zachowania kanibalistyczne.

Od około piątego tygodnia życia pojawiają się pierwsze oznaki kanibalizmu, który aktywuje się w momencie niedostatecznej dostępności pożywienia. Według badań, aby w populacji szczupaka rozwinął się powszechny kanibalizm wymagana jest dwukrotnie większa liczba tych ryb niż potencjalnych ofiar.

12
Większe okazy mogą również polować na ptaki wodne.

Udokumentowane są przypadki zabicia łabędzia niemego oraz perkoza dwuczubego.

13
Są terytorialne i agresywne.

Agresja w obrębie gatunku jest częsta i spowodowana walką o przestrzeń i pożywienie. Zdarza się, że większe osobniki podkradają zdobycz młodszym szczupakom.

14
Ich aktywność przypada głównie na godziny dzienne.

Charakterystyczną cechą tych ryb jest długi czas spędzony na żerowaniu oraz szybko przebiegający proces trawienia.

15
Szczupaki żyją w wartkich strumieniach i płytkich, zarośniętych miejscach w jeziorach i stawach, a także w zimnych, czystych, skalistych wodach.

Ze względu na ich kanibalistyczną naturę tych ryb, młode szczupaki potrzebują miejsc, gdzie mogą schronić się pomiędzy roślinami, by uniknąć pożarcia.

16
Zachowanie tych ryb jest ściśle związane z warunkami pogodowymi.

W dni słoneczne i spokojne szczupaki chętnie przebywają w zaroślach porastających przybrzeżne obszary zbiornika wodnego podczas gdy pogoda jest wietrzna znaleźć je można w głębszych i bardziej odległych od brzegu wodach.

17
Dojrzałość płciową osiągają w wieku dwóch lat.

Do tarła mogą przystępować również osobniki młode - jednoroczne, jednak w ich przypadku ilość złożonej ikry jest bardzo mała.

18
Tarło odbywa się wczesną wiosną – w marcu lub kwietniu.

W miejsca lęgowe samce przybywają kilka tygodni przed samicami. Podczas tarła ikra jest składana w zarośniętych, stojących i wolno płynących wodach, najczęściej na terenach zalewowych, w starorzeczach i płyciznach. Po odbyciu tarła samce pozostają w miejscu złożenia ikry.

19
Jaja szczupaków są lepkie i żółte, ich średnica wynosi od 2,5 do 3 mm.

Wykluwają się z nich długi na około 10 mm narybek, który pozostaje w stadium embrionalnym prze okres od 5 do 16 dni. Długość stadium embrionalnego uwarunkowana jest temperaturą wody, najkrócej trwa przy 19 °C a najdłużej przy temperaturach poniżej 10 °C. Przeżywalność larwy o długości 75 mm wynosi jedynie 5%.

20
Młode szczupaki żywią się małymi bezkręgowcami, takimi jak rozwielitka.

Wraz z przyrostem masy ciała szybko przechodzą do większych ofiar, takich jak równonogi. Gdy długość ciała wynosi już 4 do 8 cm, zaczynają polować na małe ryby.

21
Wysoka śmiertelność wymusza szybki wzrost szczupaków.

Roczne okazy, które żyją w środowisku obfitym w pożywienie mogą osiągnąć długość ciała przekraczającą 30 cm.

22
Proces rozmnażania powiązany jest z temperaturą wody. Gdy przekracza ona 9 °C, ryby są gotowe do rozmnażania.

Składają dużą ilość jaj, gdyż niewiele przedstawicieli tego gatunku ma możliwość dożyć dorosłości. Zapłodniona ikra przestaje się rozwijać, jeśli temperatura wody spadnie poniżej 6 °C.

23
Na śmiertelność narybku ma wpływ wysokie stężenie żelaza oraz duże wahania temperatury.

Najbardziej liczne mioty zwykle dorastają w czystych i stabilnych wodach.

24
Ich długość życia wynosi od 10 do 15 lat.

Zdarzają się jednak osobniki żyjące nawet 25 lat. W środowiskach ubogich w pokarm średnia długość życia szczupaka drastycznie spada ze względu na powszechny kanibalizm.

25
Populacja szczupaka w ostatnich latach maleje.

Ma na to wpływ kłusownictwo, wędkarstwo amatorskie oraz nieodpowiednia gospodarka rybacka. Do czynników ograniczających rozród zalicza się również zanieczyszczenie wód oraz zmniejszenie się liczby dostępnych obszarów tarliskowych.

26
Rekordowej wielkości szczupaka w Polsce złowiono w 1976 roku.

Złowiona ryba miała 128 cm długości i ważyła 24,1 kg.

27
Okres ochronny szczupaka pospolitego przypada na okres od 1 stycznia do 30 kwietnia.

W tym okresie można poławiać do 2 sztuk w ciągu doby a osobniki nie przekraczające 50 cm długości ciała muszą zostać z powrotem wypuszczone na wolność.

28
Jest bardzo popularną rybą wśród wędkarzy, którzy cenią ją za waleczność, siłę i agresję.

Przy łowieniu szczupaka najczęściej stosuje się przynętę z martwej ryby lub spinning a złapanie dużego osobnika jest marzeniem prawie każdego wędkarza. Wędka powinna być wytrzymała, a żyłka średnicę przynajmniej 0,25 mm.