Ciekawostki o Białym Domu

Znajduje się w Waszyngtonie, przy 1600 Pennsylvania Avenue NW.

Biały Dom jest rezydencją każdego prezydenta USA od czasów Johna Adamsa (drugi prezydent USA w latach 1797-1801) w 1800 roku, kiedy to stolicę kraju przeniesiono z Filadelfii do Waszyngtonu.

 Lokalizację Białego Domu wybrali prezydent George Washington i urbanista Pierre L'Enfant. Budynek zaprojektował  irlandzko-amerykański architekt James Hoban w stylu klasycystycznym. Projektując Biały Dom, Hoban wzorował się na budynku Leinster House w Dublinie -  pierwotnie był to pałac książęcy książąt Leinster, obecnie mieści się w nim Oireachtas, irlandzki parlament.

Fundamenty i główna rezydencja były budowane głównie przez niewolników i wolnych robotników afroamerykańskich oraz zatrudnionych Europejczyków. Wiele innych prac wykonywali imigranci z różnych krajów, z których wielu nie uzyskało jeszcze amerykańskiego obywatelstwa - na przykład ściany z piaskowca zostały wzniesione przez szkockich imigrantów.

Istnieją przypuszczenia, że do budowy Białego Domu użyto piaskowca pochodzącego z chorwackiej wyspy Brač (z kamieniołomu Pučišća, z którego kamień użyto do budowy Pałacu Dioklecjana w Splicie). Badacze jednak uważają, że kamienia tego użyto do renowacji rezydencji w 1902 roku. Inni sugerują, że do oryginalnej konstrukcji użyto piaskowca pochodzącego prawdopodobnie z Aquia Creek w hrabstwie Stafford w Wirginii, gdyż import kamienia w tamtym czasie byłby nadto kosztowny.

Koszt ośmioletniej budowy Białego Domu wyniósł 232 371, 83 USD (równowartość 4 007 000 USD w 2022 roku).

Przygotowany przez niego plan miasta, przeznaczonego na stałą siedzibę rządu Stanów Zjednoczonych, określał między innymi lokalizację dwóch budynków "Domu Kongresu" (Kapitol Stanów Zjednoczonych) i "Dom Prezydenta". Dom Prezydenta miał mieć publiczne ogrody i monumentalną architekturę. Miał być pięciokrotnie większy od faktycznie zbudowanego budynku, stając się największą rezydencją zbudowaną wówczas w Ameryce.

 Gotowa konstrukcja zawierała tylko dwie główne kondygnacje, zamiast planowanych trzech. Jako okładzinę kamiennych elewacji wykorzystano cegłę, a porowate ściany piaskowca pobielono mieszaniną wapna, kleju ryżowego, kazeiny i ołowiu. Uzyskano w ten sposób biały kolor budynku, który później nadał mu nazwę.

 Najwcześniejsze dowody na to, że społeczeństwo nazywało go Białym Domem pojawiły się w 1811 roku. Pojawiły się plotki, że po spaleniu Waszyngtonu w wyniku brytyjskiej inwazji na stolicę Stanów Zjednoczonych podczas wojny w 1812 roku, budynek pomalowano białą farbą, aby ukryć uszkodzenia powstałe podczas pożaru.

W kontekstach oficjalnych budynek określano mianem "Rezydencja Wykonawcza". Tak było do 1901 roku, gdy prezydent Teodor Roosevelt (26. prezydent USA w latach 1901-1909) ustanowił na mocy zarządzenia wykonawczego "Biały Dom" jako oficjalną nazwę.

Obecne brzmienie i układ papieru firmowego Białego Domu ze słowem "Waszyngton" pośrodku pod nim, pochodzi z czasów administracji Franklina D. Roosevelta (32. prezydent Stanów Zjednoczonych w latach 1933 -1945).

Zamieszkał w nim 1 listopada 1800 roku. Zaraz potem napisał do swojej żony Abigail list, którego fragment stał się błogosławieństwem, wyrytym na kominku w Państwowej Jadalni wolą prezydenta Franklina D. Roosevelta. Brzmi ono następująco:

„Modlę się do Nieba, aby obdarzyło ten Dom i wszystkich, którzy odtąd będą w nim mieszkać, najlepszymi błogosławieństwami. Niech tylko uczciwi i mądrzy ludzie rządzą pod tym dachem”. 

Wojnę toczyły Stany Zjednoczone wraz z ich rdzennymi sojusznikami przeciwko Wielkiej Brytanii. Pożary dosięgły znacznej części Waszyngtonu i Białego Domu. Pozostały jedynie ściany zewnętrzne, które trzeba było rozebrać i w większości odbudować. Brytyjczycy splądrowali rezydencję, spośród przedmiotów ukradzionych z niej, jedynie trzy udało się odzyskać.

Wśród nich była kopia kultowego portretu Jerzego Waszyngtona - portret Lansdowne'a , namalowany przez Gilberta Stuarta w 1796 roku. Jest to portret naturalnej wielkości, przedstawiający 64-letniego prezydenta podczas jego ostatniego roku urzędowania. Portret był prezentem dla byłego brytyjskiego premiera Williama Petty'ego, pierwszego markiza Lansdowne. Stuart namalował trzy kopie i pięć portretów. Jego najsłynniejszy egzemplarz wisi od 1800 roku w Sali Wschodniej Białego Domu.

Aby uniemożliwić sprzedaż oryginalnego portretu na aukcji, National Portrait Gallery w Waszyngtonie kupiła go za 20 milionów dolarów. 

 W 1927 roku prezydent Coolidge (30. prezydent USA w latach 1923-1929) dobudował trzecie piętro w rezydencji. Pierwszą znaczącą rekonstrukcje Białego Domu, znaną również jako Rekonstrukcję Trumana, przeprowadzono w latach 1949-1952. Polegała ona na kompleksowym demontażu i odbudowie wnętrza Białego Domu.

Kolejną była renowacja przeprowadzona przez Jacqueline Kennedy, żonę prezydenta Johna F. Kennedy'ego (35. prezydent USA w latach 1961-1963 rok). Była to bardzo rozległa i historyczna renowacja domu. Pierwsza Dama zwróciła się o pomoc w zbieraniu artefaktów, które kiedyś były w rezydencji. Wiele antyków, obrazów zostało podarowane Białemu Domowi przez filantropów, m.in. rodzinę Oppenheimerów. Zakupiono zabytkowe meble, wyprodukowano tkaniny dekoracyjne i wykończenia na podstawie dokumentów z epoki.

Od czasu renowacji Trumana w Białym Domu nie przeprowadzono żadnych istotnych zmian architektonicznych. Od czasu restauracji Kennedy'ego każda rodzina prezydencka wprowadza pewne zmiany w prywatnych pomieszczeniach rezydencji, ale modyfikacje te muszą być zatwierdzone przez Komitet do spraw Ochrony Białego Domu.

Komitet ten odpowiedzialny jest za utrzymanie historycznej integralności Białego Domu. Współpracuje z każdą Pierwszą Rodziną, która zwykle reprezentowana jest przez Pierwszą Damę, kustosza Białego Domu i szefa Białego Domu.

Jest to największy nabytek jakiejkolwiek administracji. Pierwsza Dama Pat Nixon odnowiła Pokój Zielony, Pokój Niebieski i Pokój Czerwony. Prezydent stworzył nowoczesną salę konferencyjną dla prasy, a w podziemiach Białego Domu powstała jednotorowa kręgielnia.

 Wykorzystanie technologii komputerowej zostało rozszerzone za rządów prezydenta Reagana (40. prezydent 1981-1989). Prezydent Carter spowodował, że na dachu Białego Domu zainstalowano zestaw paneli słonecznych do podgrzewania wody. Usunięto je podczas prezydentury Reagana, ale w 2003 roku administracja Busha ponownie je zainstalowała. 

W 2013 roku prezydent Barack Obama (44. prezydent 2009-2017) zainstalował zestaw paneli słonecznych na dachu Białego Domu, co spowodowało, że po raz pierwszy w pomieszczeniach mieszkalnych prezydenta wykorzystano energię słoneczną.

Modyfikacje te wprowadzono za prezydentury Franklina D. Roosevelta, który ze względu na paraliż korzystał z wózka inwalidzkiego. W latach 90. XX wieku Hilary Clinton zatwierdziła dodanie rampy w korytarzach East Wing, w celu ułatwienia dostępu dla wózków inwalidzkich podczas wycieczek publicznych i specjalnych wydarzeń.

Obejmuje on centralną rezydencję wykonawczą (Executive), po obu stronach której znajdują się skrzydła wschodnie i zachodnie. Skrzydło wschodnie to dwupiętrowy budynek, który służy jako przestrzeń biurowa dla pierwszej damy i jej personelu.

Skrzydło zachodnie mieści biura prezydenta: Gabinet owalny, Salę Gabinetową, Sala Sytuacyjna i Salę Roosevelta. Na czterech piętrach skrzydła zachodniego mieszczą się biura wiceprezydenta, szefa sztabu Białego Domu, doradcy prezydenta, starszego doradcy, sekretarza prasowego i personelu pomocniczego. Skrzydło zachodnie jest niedostępne dla zwiedzających Biały Dom.

Rezydencja rodzinna znajduje się na drugim piętrze. Obejmuje ona Żółty Pokój Owalny, Hol Wschodni i Zachodni, Główną Sypialnię Białego Domu, Jadalnię Prezydenta, Salę traktatową, Sypialnię Lincolna i Sypialnię Królowej, a także dwie dodatkowe sypialnie, mniejszą kuchnię i garderobę.

Trzecie piętro składa się z solarium, pokoju gier, pokoju pościelowego, kuchni dietetycznej.

Znajdują się w nim 132 pokoje, 35 łazienek, 412 drzwi, 147 okien, 28 kominków, osiem klatek schodowych, trzy windy, kort tenisowy, kręgielnia, kino, które oficjalnie nazywane jest Rodzinnym Teatrem, bieżnia, basen i pole golfowe do puttowania.

Biały Dom co tydzień odwiedza 30 000 osób.

Michelle Obama założyła pierwszy organiczny ogród Białego Domu i zainstalowała ule na południowym trawniku rezydencji. 

Jest wśród nich magnolia Jacksona, wyhodowana ponoć z pędu pobranego z ulubionego drzewa niedawno zmarłej żony Jacksona, zasadzona po przeprowadzce Jacksona do Białego Domu. Drzewo rosło ponad 200 lat, a gdy okazało się już zbyt słabe, zastąpiono je jednym z potomków.

Od 2005 roku jednostki NASAMS (system rakiet ziemia-powietrze) są używane do ochrony prezydenta i całej przestrzeni wokół Białego Domu.