Ludzie
Ciekawostki o Janie Pawle II
Polak, który został papieżem
Karol Józef Wojtyła, późniejszy Jan Paweł II, był polskim duchownym, biskupem pomocniczym krakowskim, arcybiskupem metropolitą krakowskim, kardynałem, zastępcą Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski, 264 papieżem i 6 Suwerenem Państwa Watykańskiego, kawalerem Orderu Orła Białego. Jest świętym Kościoła katolickiego.
1
Karol Wojtyła urodził się w Wadowicach 18 maja 1920 roku. Był synem Karola Wojtyły i Emilii z Kaczorowskich. Miał starszego o 14 lat brata Edmunda i siostrę Olgę, która zmarła zaraz po urodzeniu( Papież wspominał ją w opublikowanym po śmierci testamencie).
2
Rodzina żyła z pensji ojca, który był wojskowym urzędnikiem, matka pracowała dorywczo jako szwaczka. Brat Karola po skończeniu studiów medycznych w
Krakowie pracował jako lekarz.
3
Miesiąc przed I Komunią Świętą zmarła matka Karola i od tej pory zajmował się nim wyłącznie ojciec. W dzieciństwie nazywano go Lolkiem. Był chłopcem utalentowanym i wysportowanym, grał w piłkę nożną i jeździł na nartach. Często z ojcem wyjeżdżał na wycieczki krajoznawcze, dużo spacerowali po okolicach Wadowic.
4
Jako dwunastolatek stracił również brata, który zmarł po zarażeniu się od pacjentów szkarlatyną.
5
Był uczniem Państwowego Gimnazjum Męskiego im. Marcina Wadowity w Wadowicach, gdzie zainteresował się teatrem. Występował w przedstawieniach Kółka Teatralnego zorganizowanego przez wadowickich polonistów gimnazjów: żeńskiego i męskiego.
6
Katecheta ks. Kazimierz Figlewicz zachęcił będącego w pierwszej klasie Karola do uczestnictwa w kółku ministranckim, którego stał się prezesem. Katecheta ten miał wielki wpływ na rozwój duchowy Wojtyły.
7
Po zdaniu matury w 1938 roku przeprowadził się z ojcem do Krakowa, gdzie rozpoczął studia polonistyczne na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, przerwane wybuchem wojny. Maturę zdał z oceną celującą. co dawało mu możliwość podjęcia studiów na większości uczelni bez egzaminu wstępnego. Zamieszkał z ojcem w rodzinnym domu matki przy ul. Tynieckiej. Był wiernym kibicem Cracovii i uczęszczał na jej mecze. W czasie studiów chodził na spotkania grupy literackiej i sam pisał wiersze. Działał też w kole wiedzy religijnej dla młodzieży męskiej, gdzie po raz pierwszy zetknął się z pismami św. Jana od Krzyża.
8
W 1941 roku zmarł ojciec Wojtyły, trwała wojna, nie było możliwości kontynuowania studiów, Karol podjął pracę w zakładach chemicznych Solvay. Początkowo pracował w kamieniołomie w Zakrzówku a później w oczyszczalni wody w Borku Fałęckim. Związał się wtedy z katolicką konspiracyjną organizacją polityczno-wojskową "Unia", a po jej wejściu w skład Stronnictwa Pracy został członkiem tej partii.
9
Jesienią 1941 roku Karol Wojtyła wraz z przyjaciółmi założył Teatr Rapsodyczny. Swoje pierwsze przedstawienie teatr miał w listopadzie a już w następnym roku Wojtyła pożegnał się ze sceną, gdyż wstąpił do tajnego Metropolitarnego Seminarium Duchownego w Krakowie. Studiował teologię i jednocześnie pracował na uczelni jako asystent prowadząc seminaria z historii dogmatu.
10
Pracę magisterską napisał na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego pod kierunkiem ks. prof. Ignacego Różyckiego.
11
Pierwszym zbiorem wierszy Karola Wojtyły, który powstał jeszcze w 1939 roku był "Renesansowy psałterz"(wydany w 1999 roku). Był to hołd dla wielkiej tradycji, w tym dla Jana Kochanowskiego. Tworzył poezję metafizyczną. W 1946 roku powstał poemat "Pieśń o Bogu ukrytym", nawiązujący twórczo do św. Jana od Krzyża, który był poematem wizyjnym, mistycznym.
12
1 listopada 1946 roku kardynał Adam Stefan Sapieha wyświęcił Karola Wojtyłę na księdza. Uroczystość odbyła się w Kaplicy w Pałacu Arcybiskupów Krakowskich. Jako neoprezbiter, mszę prymicyjną Karol Wojtyła odprawił 2 listopada w krypcie św. Leonarda w katedrze na Wawelu.
13
Wkrótce Wojtyła wraz z klerykiem Stanisławem Starowieyskim, poprzez Paryż wyjechał do Rzymu, aby kontynuować studia na Papieskim Międzynarodowym Athenaeum Angelicum. W 1948 roku ukończył studia i otrzymał stopień doktora za dysertację pt. "Problem wiary u św. Jana od Krzyża".
14
Aby móc czytać w oryginale teksty św. Jana od Krzyża( karmelitańskiego klasyka mistyki chrześcijańskiej z okresu renesansu) Wojtyła nauczył się języka hiszpańskiego.
15
Pierwszą parafię objął w parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Niegowici. Spełniał tam zadania wikariusza i katechety. Dużo czasu spędzał z młodzieżą na łonie natury,
16
Gdy w 1949 roku został przeniesiony do parafii św. Floriana w Krakowie, założył tam mieszany chorał gregoriański. Większość wolnego czasu spędzał z młodzieżą na różnych wycieczkach poza miasto. Aby zmylić milicję, zdejmował sutannę i prosił młodzież aby go nazywać wujkiem.
17
Dużo czasu poświęcał też pracy publicystycznej, pisał eseje filozoficzne. Często publikował w krakowskich periodykach katolickich (w miesięczniku "Znak", w "Tygodniku Powszechnym"). Po śmierci kardynała Sapiehy został skierowany na urlop w celu ukończenia pracy habilitacyjnej. W związku z habilitacją podjął studia nad myślą etyczną fenomenologa Maxa Schelera, którego pisma czytał w oryginale.
18
Praca habilitacyjna Wojtyły została jednogłośnie przyjęta przez Radę Wydziału Teologicznego UJ, jednak Karol Wojtyła habilitacji nie uzyskał z powodu odmowy Ministerstwa Oświaty.
19
W 1960 roku ukazała się jego książka "Miłość i odpowiedzialność" wydana przez Towarzystwo Naukowe KUL. Książka była owocem jego studiów i rozmów prowadzonych ze studentami i młodymi małżeństwami w czasie wypraw wakacyjnych. Pisał m.in. na temat chrześcijańskiej etyki seksualnej.
20
Wojtyła prowadził działalność dydaktyczną; wykładał w seminariach diecezji: krakowskiej, katowickiej, częstochowskiej (wszystkie mieściły się w Krakowie), a także na Wydziale Filozofii KUL. Jego wykłady dotyczyły głównie teologii moralnej, etyki małżeńskiej a także historii filozofii szeroko pojętej.
21
W 1958 roku Karol Wojtyła został konsekrowany na biskupa. Konsekracja odbyła się w katedrze na Wawelu a dokonał jej arcybiskup Eugeniusz Baziak - metropolita krakowski i lwowski.
22
Był krajowym duszpasterzem środowisk twórczych i inteligencji. Aktywnie uczestniczył również w obradach II soboru watykańskiego.
23
W 1963 roku odbył pielgrzymkę do Ziemi Świętej. W tym okresie dużo czasu poświęcał na podróże zagraniczne w celach ewangelizacyjnych i religijnych.
24
Jako hasło przewodnie swojej posługi biskupiej Karol Wojtyła przyjął dewizę kierowaną do Matki Chrystusa - "Totus Tuus" Inspiracją dla niego była duchowość maryjna francuskiego pisarza ascetycznego epoki baroku, św. Ludwika Marii Grignion de Montfort, od którego przejął koncepcję "niewolnictwa duchowego", rozumianego jako dobrowolne, całkowite poddanie swego życia, wiary i posługi w Kościele, Matce Bożej.
25
Wydział Administracyjny KC PZPR odrzucił kandydaturę Wojtyły na urząd biskupa ordynariusza krakowskiego, przedstawionej przez prymasa Wyszyńskiego. Jednak premier PRL, Józef Cyrankiewicz, w 1963 roku w liście do prymasa nie zgłosił zastrzeżeń co do kandydatury Wojtyły.
26
W 1964 roku Karol Wojtyła został prekonizowany (uroczyste ogłoszenie przez papieża nominacji nowego biskupa) arcybiskupem metropolitą krakowskim. Ingres odbył się w katedrze wawelskiej.
27
W 1967 roku został nominowany kardynałem. W Kaplicy Sykstyńskiej otrzymał od papieża Pawła VI czerwony biret, a jego kościołem tytularnym stał się kościół św. Cezarego z Afryki w Rzymie.
28
Karol Wojtyła używał pseudonimu literackiego Andrzej Jawień. Pod tym pseudonimem ukazały się: dramaty "Przed sklepem jubilera", "Promieniowanie ojcostwa" a także poematy. Wydał także filozoficzną monografię z zakresu antropologii i publikację książkową o II soborze watykańskim.
29
Karol Wojtyła obok "prymasa Tysiąclecia", bo tak nazywał Stefana Wyszyńskiego, był znanym poza Polską autorytetem i najważniejszą postacią Episkopatu Polski. Odbywał rożne podróże zagraniczne na zaproszenie środowisk uniwersyteckich. Zaproszony został również przez papieża Pawła VI do Watykanu, aby głosił tam rekolekcje wielkopostne.
30
16 października 1978 roku na zwołanym po śmierci Jana Pawła I konklawe kardynał Karol Wojtyła został wybrany na papieża i przybrał imię Jana Pawła II. Było to drugie w 1978 roku konklawe, gdyż poprzednik Jana Pawła II sprawował swój urząd tylko przez 33 dni, jego pontyfikat przerwała nagła śmierć. W konklawe wzięło udział wszystkich 111 elektorów, kandydaturę Wojtyły poparło 103.
31
Jan Paweł II był pierwszym papieżem z Polski, a także pierwszym po 455 latach biskupem Rzymu niebędącym Włochem. Był także najmłodszym papieżem (miał 58 lat) od czasu wyboru Piusa IX w 1846 roku, który w chwili wyboru miał 54 lata.
32
Cechą pontyfikatu Jana Pawła II były liczne podróże zagraniczne - pielgrzymki. Z tego powodu nazywany był "papieżem-pielgrzymem". Odbył 104 pielgrzymki zagraniczne, odwiedził 130 krajów i około 900 miejscowości. Odbył ponad 140 podróży apostolskich na terenie Włoch. Głosząc naukę Chrystusa na całym świecie przemierzył łącznie ponad 1,5 mln km.
33
Pierwszą podróżą apostolską była wizyta w Meksyku i kilku państwach Ameryki Łacińskiej w 1979 roku. W Meksyku otworzył Konferencję Biskupów Ameryki Łacińskiej. Po powrocie do Watykanu wydał swoją pierwszą encyklikę - Redemptor hominis.
34
Pierwsza pielgrzymka do Polski odbyła się w 1979 roku i trwała od 2-10 czerwca. Podczas tej pielgrzymki wypowiedział pamiętne słowa: "Niech zstąpi Duch Twój! I odnowi oblicze ziemi, tej ziemi". Patriotyczna postawa i wsparcie Polaków żyjących w komunistycznej rzeczywistości spowodowało jeszcze większy wzrost autorytetu papieża.
35
Jan Paweł II osiem razy odwiedzał Polskę. Ostatnia wizyta odbyła się w 2002 roku i trwała od 16-19 sierpnia. Podczas tej wizyty papież poświęcił Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w krakowskich Łagiewnikach. Odwiedził też Kalwarię Zebrzydowską.
36
13 maja 1981 roku podczas audiencji generalnej na placu św. Piotra o godzinie 17.19, Jan Paweł II został postrzelony przez tureckiego zamachowca Mehmeta Alego Agcę. W klinice Gemelli papież przeszedł sześciogodzinną operację. Rehabilitacja w szpitalu trwała 22 dni. Rok później papież udał się do Fatimy, aby podziękować Niepokalanemu Sercu Maryi za uratowanie życia. Został wtedy zaatakowany bagnetem przez Juana Marię Fernandeza y Krohna, lecz nie odniósł poważniejszych obrażeń.
37
Papież Jan Paweł II sympatyzował z rodzącą się w Polsce "Solidarnością" Papież w tym czasie prowadził wiele prywatnych rozmów z władzami polskimi i radzieckimi. Popierając ideę niezależnych, wolnych związków zawodowych, papież przyczynił się do upadku systemów komunistycznych w państwach bloku wschodniego.
38
Jan Paweł II był pierwszą głową Kościoła katolickiego, który odwiedził synagogę w Rzymie.
39
Odbył pierwszą w historii pielgrzymkę do Wielkiej Brytanii, gdzie doszło do spotkania z głową Kościoła anglikańskiego - królową Elżbietą II.
40
Przywódca Związku Radzieckiego Michaił Gorbaczow odwiedził Jana Pawła II w Watykanie jako pierwszy władca tego kraju w historii. Dwa lata później, gdy Gorbaczow nie był już prezydentem, Związek Radziecki rozpadł się. Stolica Apostolska nawiązała stosunki dyplomatyczne z Federacją Rosyjską.
41
W 1993 roku Watykan uznał państwo Izrael.
42
W 1998 roku Jan Paweł II odwiedził Kubę, gdzie został ciepło przyjęty przez komunistycznego prezydenta Fidela Castro.
43
W marcu 2000 roku papież odbył pielgrzymkę do Ziemi Świętej i spotkał się w Jerozolimie z premierem Izraela Ehudem Barakiem. Odwiedził również instytut Jad Waszem i modlił się przy Ścianie Płaczu.
44
W ostatnich latach pontyfikatu stan zdrowia papieża, postępująca choroba Parkinsona i przebyte operacje, znacznie ograniczyły mobilność Jana Pawła II i zmusiły go do ograniczenia ilości pielgrzymek. Mimo tego nie rozważał możliwości rezygnacji.
45
Jan Paweł II jest autorem 14 encyklik, takiej samej ilości adhortacji, 42 listów apostolskich i 11 konstytucji apostolskich. Do tego wiersze, książki, obfita korespondencja.
46
Najważniejsze dokumenty kościelne zawsze pisał po polsku.
47
Jan Paweł II zachowywał się jak "zwykły" biskup - regularnie wizytował rzymskie parafie, czego od dawna nie robił żaden papież.
48
Spotkania papieża z Lechem Wałęsą były liczne i serdeczne. Wizerunek Jana Pawła II zdobił słynny długopis, którym Lech Wałęsa podpisywał Porozumienia Sierpniowe.
49
Papież i prezydent Reagan znali się i korespondowali. Historycy są zgodni co do ich decydującej roli w obaleniu komunizmu i powstaniu nowego porządku politycznego w Europie. Obaj przeżyli zamachy na swoje życie.
50
Spotkania Jana Pawła II z Dalajlamą, duchowym przywódcą buddyzmu tybetańskiego, nie należały do rzadkości. Darzyli się wielkim szacunkiem. W 1986 roku podczas spotkania z przedstawicielami różnych religii w Asyżu, Jan Paweł II ustawił na ołtarzu posążek Buddy aby Dalajlama mógł się pomodlić.
51
Był znakomitym, niezmordowanym kaznodzieją, wygłaszał wielojęzyczne kazania. Msze na stadionach i wielkich placach, gromadziły dziesiątki tysięcy wiernych przystępujących do komunii.
52
Jan Paweł II beatyfikował Edytę Stein, żydowską karmelitankę, która jako siostra Teresa Benedykta od Krzyża zginęła w Auschwitz.
53
Będąc na pielgrzymce w Stanach Zjednoczonych odwiedził "trędowatych XX wieku" - chorych na AIDS.
54
Specjalną adhortację apostolską poświęcił ewangelizacji Oceanii. Adhortacja ta zyskała sławę także dlatego, że była pierwszym papieskim dokumentem wysłanym pocztą elektroniczną.
55
Jedną z największych osobistych pasji Jana Pawła II były góry. Narty były jego ulubionym sportem. Na początku pontyfikatu udawało się papieżowi pojawiać się anonimowo, bez świty na górskich szlakach i na stokach. Później nie było to takie łatwe, mogło mu grozić niebezpieczeństwo, był rozpoznawalny, wiedziano o jego pasji. W różnej formie, ale te wypady w góry trwały niemal do końca życia.
56
Podczas swojego pontyfikatu powołał 231 nowych kardynałów, znacznie więcej niż którykolwiek papież.
57
Jan Paweł II jako pierwszy z papieży zrezygnował z tradycyjnej lektyki.
58
Młodzieńcza futbolowa pasja Karola Wojtyły (niegdyś kibica Cracovi) była powszechnie znana. Do pontyfikatu Jana Pawła II nikt nie widział kopiącego piłkę papieża.
59
Ulubionym ciastkiem papieża była słynna kremówka, która stała się symbolem swobody Jana Pawła II w kontaktach z wiernymi. Wspomnienia młodości jakie papież snuł podczas ostatniej wizyty w rodzinnych Wadowicach , w czerwcu 1999 roku, zapoczątkowały niesłychaną popularność tych ciastek. Wiele kawiarni, nie tylko w Wadowicach oferuje" kremówki papieskie".
60
13 maja 1992 roku, w 11 rocznicę zamachu, Jan Paweł II ustanowił Światowy Dzień Chorego jako święto chrześcijańskie obchodzone corocznie 11 lutego. Święto obchodzone jest w dniu wspominania w Kościele powszechnym pierwszego objawienia Maryi w Lourdes.
61
Jan Paweł II zmarł 2 kwietnia 2005 roku o godzinie 21.37. Zmarł po zakończeniu Apelu Jasnogórskiego, w pierwszą sobotę miesiąca i w wigilię Święta Miłosierdzia Bożego, w 9666 dniu swojego pontyfikatu.
62
Po śmierci papieża zaczęto dodawać mu przydomek, nazywając go Janem Pawłem Wielkim. Tylko trzech papieży w historii Kościoła katolickiego nosiło taki przydomek: Leon I, Mikołaj I , Grzegorz I.
63
27 kwietnia 2014 roku w Niedzielę Miłosierdzia Bożego podczas uroczystej mszy św. na placu św. Piotra, pod przewodnictwem papieża Franciszka, Jan Paweł II został ogłoszony świętym i włączony w poczet świętych Kościoła katolickiego. Podczas mszy papież Franciszek ogłosił św. Jana Pawła II patronem rodzin.
64 Przygotowaliśmy dla Ciebie quiz o Janie Pawle II. Dzięki quizowi sprawdzisz, jak dobrze pamiętasz o czym pisaliśmy w ciekawostkach :)
