Rośliny
Ciekawostki o dżakfrutach
Owoce drzewa bochenkowego
Te dziwne, niezbyt urodziwe owoce z Indii są tak naprawdę bardzo mało znane. Jedli je tylko niektórzy, tylko wtedy, gdy nie mieli nic innego do wyboru. Gdy w 2017 roku Pinterest nazwał je jednym z najgorętszych trendów kulinarnych, zainteresowali się nimi weganie. Dżakfruty stały się popularne i dostępne w wielu rejonach świata, także w Polsce.
1
Dżakfrut jest owocem chlebowca różnolistnego (Artocarpus heterophyllus), nazywanego również drzewem bochenkowym. Jest gatunkiem z rodziny morwowatych (jest to rodzina drzew i krzewów).
2
Pochodzi z Indii, ale uprawiany jest w wielu rejonach świata o klimacie tropikalnym. Rośnie przede wszystkim w lasach deszczowych i górzystych rejonach tropikalnych Indii i Malezji. Jest ogromnie popularny na Jawie.
3
Chlebowiec jest drzewem dorastającym do wysokości 25 m. Długie na 15 cm całobrzegie liście są ciemnozielone i błyszczące. Roślina zawiera w swych tkankach sok mleczny - naturalny lateks.
4
Owoce chlebowca wyrastają prosto z pnia, pokryte są licznymi, krótkimi kolcami - wyglądem przypominają przerośnięte, zielonkawe liczi. Dżakfruty osiągają długość 30-90 cm, ich średnica wynosi 20-25 cm, a waga 5-10 kg - wyjątkowo do 35 kg.
5
Chlebowiec można rozmnażać z nasion, których w pojedynczym owocu znajduje się 100-600 szt. Jest drzewem szybko rosnącym, które w ciągu jednego sezonu może wytworzyć ponad 200 owoców wielkości kantalupy. Zazwyczaj rozmnażany jest przez pobieranie sadzonek korzeniowych lub pędowych, z których powstaje drzewo identyczne z rośliną macierzystą. Przy rozmnażaniu z nasion nie ma już zgodności z rośliną wyjściową.
6
Ciemnożółty, soczysty miąższ dżakfruta dzieli się na segmenty wielkości cząstek pomarańczy. W każdej cząstce znajduje się jadalna pestka. Jest soczysty, konsystencją przypomina papaję lub niedojrzałe mango. Jest owocem chrupkim i słodkim. Posiada upajający zapach.
7
Gruba skóra dojrzałego owocu ma kolor zielono-żółty, który z biegiem czasu może ciemnieć.
8
Zawiera imponującą ilość błonnika i witamin C i A. Zawiera też sporą ilość witamin z grupy B (kwas foliowy) oraz szereg składników mineralnych, m.in.: żelazo, magnez, mangan, potas, cynk. Bogactwo tych składników sprawia, że owoc korzystnie wpływa na perystaltykę jelit, pomaga kontrolować ciśnienie krwi, przez co obniża ryzyko zawału i udaru mózgu. Zawartość antyoksydantów (witamina A, flawonoidy) pomaga chronić organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Dżakfrut korzystnie wpływa na narząd wzroku.
9
Jest owocem dość kalorycznym, w 100g zawiera 95 kcal. Polecany jest zwłaszcza osobom aktywnym fizycznie po wyczerpującym treningu. Jest źródłem energii w postaci łatwo przyswajalnych węglowodanów.
10
Miąższ można jeść na surowo, zrobić z niego sok, użyć w potrawach typu curry, ugotować czy usmażyć jak frytki. Można go używać zarówno w potrawach słodkich, jak i wytrawnych. Można go doprawiać sosem sojowym, kminem rzymskim, wędzoną papryką. Pasują do niego wszystkie przyprawy kuchni indyjskiej, meksykańskiej, azjatyckiej i amerykańskiej.
11
Dżakfrut jest alternatywą mięsa dla wegan. Amerykanka Annie Ryu stworzyła The Jackfruit Company, organizację popularyzującą stosowanie dżakfruta jako substytutu mięsa w kuchni wegańskiej i wegetariańskiej. Organizacja ta jest największym importerem tych owoców w Stanach Zjednoczonych.
12
Pierwszą restauracją, która do swojego stałego menu włączyła burgery z owocem chlebowca była FuD, z siedzibą w Kansas City w stanie Missouri. Tamtejsze burgery z dżakfrutem w sosie BBQ znane są w całym kraju. Poświęcono im nawet artykuł w prestiżowej rubryce kulinarnej w "The New York Times".
13
Jadalne są również nasiona chlebowca, które po ugotowaniu podaje się jako jarzynę. Nasiona można prażyć i serwować jako nieuczulający zamiennik orzechów.
14
Kwiaty chlebowca dodawane są do sałatek i przeróżnych dań jednogarnkowych.
15
Dżakfruty są największymi owocami na świecie rosnącymi na drzewach. W Polsce można je kupić obrane i zapakowane w konserwy.
