Jest jednym z najpowszechniejszych owadów na ziemi. Znaleźć ją można prawie w każdym zakątku planety. Uważa się, że gatunek muchy domowej powstał na obszarach Bliskiego Wschodu we wczesnym kenozoiku, okresu zaczynającego się 66 milionów lat temu i trwającego do dzisiaj. Po całym globie mucha domowa rozprzestrzeniła się dzięki migracji i osadnictwu ludzkiemu.
1
Jest chyba najbardziej rozpowszechnionym na świecie owadem.
Występuje we wszystkich zaludnionych częściach Europy, Azji, Afryki, Australazji i obu Ameryk, na Arktyce i w tropikalnych lasach równikowych, gdzie jest bardzo liczna.
2
Mucha domowa jest niewielkim owadem osiągającym rozmiary 6 do 7 mm.
Rozpiętość skrzydeł to 13 do 15 mm. Samica muchy jest większa od samca.
3
Każda noga zakończona jest parą pazurków oraz przylgą.
Przylga to adhezyjna wypustka, dzięki której mucha może poruszać się po ścianach wykorzystując tzw. siły Van der Waalsa. Efekt ten polega na wzajemnym przyciąganiu się elektronów i jąder w cząsteczkach a dokładnie między dipolem trwałym a indukowanym wzbudzanym przez cząsteczki budujące przylgi.
4
Odwłok muchy domowej jest ciemnoszary i pokryty ciemniejszymi paskami.
Spód ciała jest jaśniejszy od wierzchu.
5
Muchy posiadają aparat gębowy typu liżącego.
Służy do przyswajania płynów oraz frakcji stałej, uprzednio rozpuszczonej za pomocą śliny.
6
Oczy much zapewniają 360° pole widzenia.
Są brunatno-czerwonawe, są oczami złożonymi i składają się z około czterech tysięcy ommatidiów.
7
Są głównie mięsożerne, odżywiają się rozkładającą materią organiczną.
Zarówno dorosłe osobniki jak i larwy znaleźć można na rozkładających się warzywach, owocach, mięsie, dochodach i wydzielinach roślinnych. Dorosłe osobniki żywią się również nektarem kwiatów. Pokarmy stałe są zmiękczane śliną zanim zostaną zassane.
8
Muchy domowe odgrywają ważną rolę ekologiczną w rozkładaniu i przetwarzaniu materii organicznej.
Żywiąc się odchodami oraz padliną muchy przyczyniają się do szybszego rozkładu ich rozkładu.
9
Mucha podczas lotu uderza skrzydłami około 200 razy na minutę.
Owady te nie rozwijają zawrotnej prędkości, poruszają się z prędkością 8km/h.
10
Ze względu na zmiennocieplność najbardziej aktywne są w ciepłych warunkach.
Pogoń za ciepłem tłumaczy, dlaczego muchy tak ochoczo znajdują sobie schronienie w ludzkich siedzibach. W regionach o umiarkowanym klimacie rocznie może wykluć się 12 pokoleń, a w tropikach i subtropikach ponad 20.
11
Samica składa jednorazowo około stu jaj.
Proces składania może trwać kilka dni a w ciągu całego życia samica muchy domowej może złożyć nawet do 2000 jaj choć przeważnie liczba ta nie przekracza 500.
12
Jaja muchy domowej mają około 2,5 mm średnicy.
Najchętniej składane są w świńskich odchodach, gdzie w kilogramie podłoża może wykluć się nawet 15 000 larw. Po 24 godzinach od złożenia z jaj wykluwają się larwy, które odżywiają się płynną frakcją podłoża. Jakość i świeżość substratu mają wpływ na szybkość rozwoju tych owadów.
13
Larwy much nazywamy czerwiami.
Są to białe, pozbawione nóg organizmy, które żywią się materią organiczną w miejscu swojego wyklucia. Po wykluciu unikają światła. Rozwój larw trwa od dwóch tygodni w optymalnych warunkach do 30 dni lub więcej w chłodniejszych warunkach.
14
Larwa muchy domowej przechodzi trzy stadia rozwoju.
Pod koniec trzeciego stadium larwy wypełzają do suchego, chłodnego miejsca i przekształcają się w poczwarki. Poczwarka ma cylindryczny kształt z zaokrąglonymi końcami. Osiąga długość około 1,2 mm i jest zbudowana z ostatniego zrzuconego oskórka larwy. Początkowo jest żółtawa, z czasem ciemnieje i poprzez czerwień i brąz przechodzi do praktycznie czarnej barwy.
15
Metamorfoza poczwarki w temperaturze 35 °C trwa od dwóch do sześciu dni.
W temperaturze 14 °C przeobrażenie może zająć ponad dwadzieścia dni. Po wydostaniu się z kokonu mucha przestaje rosnąć – osiąga swój maksymalny rozmiar. Poczwarka muchy domowej waży od 8 do 20 miligramów.
16
Rozmiar muchy nie świadczy o jej wieku.
To, czy mucha jest duża czy mała świadczy jedynie o tym czy owad odżywiał się odpowiednio na etapie larwalnym.
17
Dorosłe muchy domowe żyją od dwóch tygodni do miesiąca.
Osobniki hodowane warunkach laboratoryjnych żyją jeszcze dłużej. Samce osiągają dojrzałość płciową 16 godzin po wykluciu a samice po 24.
18
Gdy warunki są optymalne, cykl życiowy muchy może się zakończyć w ciągu siedmiu do dziesięciu dni od wyklucia.
W mniej korzystnych warunkach może się wydłużyć do dwóch miesięcy.
19
Padają ofiarą wielu zwierząt.
Są jednym z podstawowych pozycji w menu ptaków, gadów, płazów, pająków i innych owadów. Jaja, larwy i poczwarki są z kolei w większości zagrożone pasożytnictwem.
Chrząszcze z rodziny gnilikowatych pożywiają się larwami much a niektóre larwy roztoczy jak np. Macrocheles muscae domesticae wyjadają jaja much. Pojedyncza larwa jest w stanie zjeść ich 20 na dobę.
20
Muchy są wektorem transmisji ponad 100 patogenów.
Ponieważ są w stanie oddalać się nawet na kilka kilometrów od swoich miejsc rozrodu, przyczyniają się do rozprzestrzeniania wielu chorób i pasożytów, które znaleźć można na pokrywających ciało muchy włoskach, w otworze gębowym, wymiocinach i odchodach. Patogeny roznoszone przez muchy wywołują między innymi dur brzuszny, cholerę, salmonellozę, czerwonkę, gruźlicę, wąglik, oftalmię.
21
Muchy jako broń biologiczna były wykorzystywane podczas II Wojny Światowej.
Japończycy pod kierunkiem Shirō Ishii pracowali nad technikami wojny entomologicznej. Skonstruowali bomby, w których znajdowały się dwie komory. Pierwsza została wypełniona muchami domowymi a druga wypełniona zawiesiną bakteryjną z przecinkowcem cholery (Vibrio cholerae), która wywołuje cholerę. Mechanizm był skonstruowany tak, że po zrzuceniu bomby muchy były pokrywane zawiesiną a następnie uwalniane.
Pierwszą taką bombę zrzucono w 1942 roku na chińskie miasto Baoshan, gdzie stacjonowali alianci. Początkowo bomba zabiła 60 tysięcy osób a następnie zaraza rozprzestrzeniła się w promieniu 200 kilometrów zbierając żniwo 200 tysięcy ofiar. W 1943 roku zrzucono kolejną bombę na Shandong, gdzie w wyniku epidemii zginęło 210 tysięcy osób.
22
Larwy much zbiera się lub hoduje jako pokarm dla zwierząt hodowlanych.
