Sernik - kremowy, lekko kwaskowy, rozpływający się w ustach deser, który nieodmiennie cieszy podniebienia od wielu pokoleń. Tajemniczy w swojej prostocie stał się ikoną polskiej i światowej kuchni, a receptury na jego wykonanie przekazywane są z pokolenia na pokolenie.
Choć pochodzenie sernika jest trudne do ustalenia, jest deserem o bogatej historii. Wielu badaczy kulinarnych wskazuje na to, że jego korzenie sięgają starożytności, a pierwsze o nim wzmianki pochodzą z czasów starożytnych Greków.
Twaróg jest produktem wytwarzanym z mleka, które poddaje się ukwaszeniu, a następnie stopniowemu podgrzewaniu, ostudzeniu i odcedzeniu. Twaróg zaliczany jest do serów świeżych, ma białą barwę i grudkowatą bądź kremową konsystencję.
Ser ten zawiera magnez, potas, cynk oraz witaminy A, D, E, a także witaminy z grupy B. Spośród nabiału twaróg zawiera najmniejszą ilość wapnia bo jedynie niewiele ponad 80 mg w 100 g sera.
Oprócz twarogu, który jest najlepszym wyborem, sernik można przyrządzać także z sera śmietankowego czy ricotty (włoski ser serwatkowy), do których dodaje się jajka i cukier. Istniejące w świecie receptury dopuszczają użycie różnych rodzajów sera, ale ten prawdziwy sernik powstaje z naturalnego twarogu o wysokiej zawartości tłuszczu i niskiej zawartości serwatki.
Starożytna forma sernika mogła być popularnym deserem w Grecji, jeszcze przed jej podbojem przez Rzymian. Najwcześniejsza wzmianka o serniku pochodzi od greckiego lekarza Aegimusa żyjącego w V wieku p.n.e., który był jednym z najstarszych greckich lekarzy, osobą, która napisała traktat o pulsie. Napisał on też książkę o sztuce robienia serników (πλακουντοποιικόν σύγγραμμα — plakountopoiikon sungramma).
Być może Aegimus napisał książkę o serniku, gdyż zajmował się dietą dla olimpijczyków - byli oni karmieni sernikiem, a potem zwyciężali w igrzyskach. Również starożytni Rzymianie poznali sernik. Świadczy o tym chociażby dzieło Katona Starszego "De Agri Cultura", które zawiera przepisy na trzy ciasta do celów religijnych: librum, savillum i placenta. Z tych trzech ciast placenta najbardziej przypomina sernik. Jest to placek składający się z kilku warstw ciasta przekładanych mieszanką sera i miodu, aromatyzowanych liśćmi laurowymi, a następnie pieczonych i polewanych miodem.
O deserze tym wzmianki znajdują się też w greckich wierszach Archestratosa i Antyfanesa. Archestratos opisuje placentę (z greckiego plakous) jako deser podawany z orzechami i suszonymi owocami, chwaląc przesiąkniętą miodem ateńską wersję plakous.
Antyfanes z kolei pozostawił opis plakous z mąki pszennej i koziego sera.
Przepis brzmiał następująco: "Dwa kilogramy sera dobrze pokruszyć w moździerzu, dodać jeden funt chleba z mąki pszennej, wymieszać z serem, dodać jedno jajo i wszystko dobrze wymieszać. Uformować placek i piec na gorącym kamieniu".
Atenajos z Naukratis jest autorem jedynej zachowanej do naszych czasów pracy składającej się z piętnastu ksiąg - "Deipnosophistae". Jest to dzieło głównie gastronomiczne, ale zawierające również zbiór anegdot, fragmentów dzieł poetyckich, historycznych, dramatycznych, filozoficznych, oratorskich i medycznych.
"Deipnosophistae" wspomina dzieło Aegimusa i zawiera również recepturę na sernik.
Kolejne narody przejmowały recepturę modyfikując ją i dostosowując do swoich warunków poprzez dodawanie lokalnych składników.
Swoją ulubioną wersję sernika miał król Anglii Henryk VIII. Jego kucharz przyrządzał sernik krojąc ser na małe kawałki, które moczył w mleku przez trzy godziny, po czym po odcedzeniu dodawał do sera jajka, cukier i masło.
W różnych rejonach naszego kraju zaczęto go przyrządzać zgodnie z regionalnymi zwyczajami. I tak na przykład w Małopolsce sernik dekorowany jest na wierzchu ozdobną kratką z ciasta kruchego i lukrem. Tak powstał sernik krakowski zwany też królewskim.
Wykorzystuje się różne rodzaje sera i dodatków. Na przykład sernik nowojorski wymaga dodatku serka Philadelphia, w Japonii sernik przygotowuje się w kąpieli wodnej, dzięki czemu ma on bardzo lekką konsystencję. W Hiszpanii popularny jest tzw. sernik baskijski, którego urok polega na lekko przypalonej wierzchniej skórce. Piecze się serniki na podkładzie z ciasta kruchego, drożdżowego, bez podkładu, z kruszonką, z polewą czekoladową, lukrowane, z owocowymi sosami i wiele wiele innych.
Powstał z okazji "Dziewiątego Festiwalu Twarogu" w 2013 roku i trafił do Księgi Rekordów Guinnessa. Sernik ten powstał w piekarni Charm City Cakes w Baltimore. Ten ponad trzytonowy sernik podzielono na 24 533 porcje dla ponad 10 tysięcy gości, którzy przybyli na wydarzenie, a zysk ze sprzedaży przeznaczono na cele charytatywne. Sernik przyrządzono na blasze o średnicy 2,3 m, głębokiej na 80 cm. Zastosowano ser kremowy Philadelphia, cukier, masło i oryginalny kruchy spód.
Poprzedni rekord Guinnessa w tej kategorii wynosił 2 tony i 133 kilogramy i należał do firmy Philadelphia Kraft Foods Mexico w 2009 roku.