16 ciekawostek o Białowieskim Parku Narodowym
Białowieski Park Narodowy zlokalizowany na terenie rozległego lasu będącego Puszczą Białowieską, tworzy oazę dzikiej przyrody niemalże w środku kontyn ...
Żubr jest największym ssakiem lądowym żyjącym w Europie. W prehistorii ich obszar występowania sięgał od zachodniego wybrzeża Hiszpanii poprzez Anglię, Skandynawię, Rosję aż po północną Mongolię.
W średniowieczu populację tych zwierząt przetrzebiono a na początku XX wieku żubr otarł się o wyginięcie. Na szczęście dzięki inicjatywie Polaków udało się w latach 20 XX wieku zainteresować międzynarodową opinię publiczną zagrożeniem tego gatunku. Już kilka lat później rozpoczęto próby reintrodukowania żubrów do środowiska.
W ostatnich latach populacja żubrów stale rośnie choć nadal jest ich stosunkowo niewiele. Większość żubrów żyjących dziko spotkać można na terenie Polski i Białorusi.
Większość z nich znajduje się na wolności, tylko 206 osobników żyje w hodowlach zamkniętych. Na całym świecie żyje około 9100 osobników.
Żubry występują także w Bieszczadach, Puszczy Boreckiej i Knyszyńskiej oraz w rejonie Drawska Pomorskiego i Mirosławca.
Dziko żyjące populacje rzadko przekraczają 100 osobników a taka liczba jest potrzebna by zachować zmienność genetyczną.
Lasy nie są jednak optymalnym dla żubrów siedliskiem ze względu na brak wystarczającej liczby pożywienia, zwłaszcza w sezonie zimowym. Głodne żubry częściej opuszczają lasy i mogą powodować szkody w rolnictwie, dlatego w czasie srogich zim są dokarmiane przez ludzi.
Samice żubra są mniejsze od samców, ważą średnio 440 kilogramów a maksymalna waga jaką mogą osiągnąć to 640 kilogramów.
Średnia wysokość samca żubra to 172 centymetry a samicy żubra to 152 centymetry.
Obecnie największym dla nich zagrożeniem są myśliwi, choć jeszcze w XIX wieku pojawiały się doniesienia o żubrach upolowanych przez wilki albo niedźwiedzia.
W średniowieczu było często podawane na dworze królewskim w dni niepostne. Prawo do polowania posiadali przedstawiciele stanu rycerskiego a później szlachty, mięso żubra rzadko więc trafiało pod strzechy średniowiecznego "Kowalskiego", zwykle na drodze kłusownictwa. Stanowiło też istotny element pożywienia żołnierzy podczas I wojny światowej, co doprowadziło do całkowitego wyginięcia dziko żyjących osobników.
Rocznie mięso kilkudziesięciu żubrów trafia na polskie stoły. Podobno jego smak zbliżony jest do mięsa wołowego.
Przeważnie na wolności dożywają od 18 do 24 lat, przy czym samice żyją dłużej od samców.
Małego żubra do stada introdukuje matka. Stado żubrów składa się przeważnie z 8 do 13 osobników.
Muszą również codziennie pić. Podczas srogich zim można zaobserwować żubry kruszące kopytami lód, by dostać się do wody.
Zdolności rozrodcze żubrów są jednak bardzo zróżnicowane pod względem płci. Samce zwykle są zdolne do rozrodu pomiędzy 6 a 12 rokiem życia podczas gdy samice pomiędzy 4 a 20.
