Bób to zwyczajowa nazwa rośliny jednorocznej należącej do rodziny bobowatych. Jej biologiczna nazwa brzmi wyka bób, ponieważ należy do rodzaju wyka. W stanie dzikim właściwie już nie występuje, choć można go jeszcze spotkać w Afryce Północnej i Iranie.Uprawiany jest do celów spożywczych. Uprawa nie jest trudna, można go uprawiać w przydomowych ogródkach. Jest dla wielu przysmakiem wyczekiwanym na przełomie czerwca i lipca.
1
Bób był znany i uprawiany już dziesięć tysięcy lat przed naszą erą w Mezopotamii, Syrii, Fenicji a potem w Egipcie i Rzymie.
2
W Egipcie był pokarmem prostych, biednych ludzi.
Kapłani nie mogli go jeść, szczególny zakaz dotyczył kapłanów Izydy. Składano go jednak w ofierze bogom oraz zmarłym. Zdarzało się, że po zjedzeniu surowego bobu ktoś źle się poczuł a nawet zmarł, dlatego Egipcjanie wiązali go ze światem podziemnym i uznawali za pokarm nieczysty. Był głównym daniem podczas styp.
3
W Grecji bób miał swojego bożka - Kyamites, który czuwał nad uprawą, jemu składano ofiary, gdy modlono się o lepsze plony.
W Grecji bób uznawany był za źródło życia. Greccy lekkoatleci jedli go przed ćwiczeniami aby podnieść swoją sprawność. Czasami ziarna bobu wykorzystywano w polityce jako "głosy" w głosowaniach. Stosowano dwie odmiany bobu: białą i czarną. Kolory oznaczały "tak" lub "nie". Wrzucano je od urn i niewykluczone, że decydowały one o losach wielu spraw i ludzi.
4
Włosi też mają swojego patrona bobu - św. Józefa.
Po wielkiej suszy na Sycylii, którą przetrwał jedynie bób i ludność miała się czym żywić, dziękowano za to św. Józefowi właśnie. Do tej pory ołtarze ze świętym ozdabia się nasionami bobu aby oddać mu cześć.
5
Swoje zdanie na temat bobu miał również Pitagoras, który uważał, że dusza ludzka po śmierci przekształca się w ziarno bobu.
Domagał się od władz zakazu spożywania bobu, gdyż miał on powodować zaćmienie mózgu i otępienie.
6
Bób był również bardzo popularnym warzywem w średniowiecznej Europie i Polsce.
Był świetnym pożywieniem dla biednych ludzi, zwłaszcza w okresie nieurodzajów zbóż. Utarło się nawet takie powiedzenie: " bób kiedy głód, kiedy nie ma głodu, to się nie chce bobu".
7
W średniowiecznej Francji był bardzo popularny, robiono z bobu mąkę na chleb lub pożywne placki.
8
Bób jest rośliną o wysokości do 100 cm, z nagą, rurkowatą łodygą, czterokanciastą na przekroju.
Kwiaty motylkowe, zebrane w groniaste kwiatostany, białe o fioletowym żagielku i czarnych plamkach na skrzydełkach.
9
Owocem bobu jest strąk zwisający w dół, osiągający długość do 12 cm, zawierający od 2-5 nasion rozdzielonych gąbczastymi przegródkami.
Nasiona mają kształt soczewki lub nerki, są jasnozielone lub jasnożółte, czasami brunatne. Długość nasiona wynosi 35 mm.
10
Bób podobnie jak inne strączkowe posiada wiele wartości odżywczych.
Zawiera dużą ilość białka będącego alternatywą dla białka zwierzęcego ( w 100 g ugotowanego warzywa jest 7,6 g białka). Jest cennym źródłem kwasu foliowego.
11
Bób wiąże kwasy żółciowe w jelicie grubym a tym samym obniża stężenie cholesterolu LDL we krwi.
12
Bób ma niską zawartość sodu, jest bogaty w potas oraz rozpuszczalny błonnik, który sprzyja redukcji cholesterolu we krwi, dzięki czemu reguluje ciśnienie.
13
Niektóre leki stosowane w chorobie Parkinsona produkowane są na bazie bobu, ponieważ jest on naturalnym źródłem lewodopy (biologicznie aktywnej formy dopaminy).
14
Gotowany bób w 100 g zawiera aż 110 kcal, indeks glikemiczny IG gotowanego bobu wynosi 80, a surowego 40.
Jednak dzięki niewielkiej zawartości tłuszczu i sporej ilości rozpuszczalnego błonnika jest pożądanym składnikiem diety odchudzającej. Może pomóc kontrolować wagę, ponieważ spowalnia proces trawienia i na długo daje uczucie sytości.
15
Jest bogaty w kwas foliowy i witaminy z grupy B, substancje niezbędne do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego.
16
Bób może wywoływać reakcje alergiczne u osób cierpiących na fawizm czyli tzw. chorobę fasolową.
Fawizm jest dziedziczną chorobą genetyczną, której istotą jest niedobór enzymu G6PD.
17
Bobu powinny unikać również osoby, które mają problemy z układem pokarmowym, gdyż powoduje wzdęcia i nadmierną fermentację w jelitach.
Wzdęcia i gazy wywołane są przez oligosacharydy, które nie są trawione ani rozkładane przez bakterie jelitowe.
18
Bób można spożywać zarówno na surowo jak i po ugotowaniu.
Młode ziarna, których skórka jeszcze nie stwardniała można jeść zaraz po wyjęciu ze strąka. Skóra zawiera najwięcej witamin.
19
Najpopularniejszy jest jednak bób gotowany na parze lub tradycyjnie, w wodzie.
Wody powinno być dwukrotnie więcej niż bobu i powinno się do gotowania dodać łyżkę cukru, a pod koniec sól. Młody bób gotuje się około 15 min, starszy około 30 min.
20
Aby zjedzony bób nie powodował wzdęć, należy go moczyć przez godzinę w bardzo gorącej wodzie, następnie ją wylać i ugotować bób w wodzie świeżej.
