Rośliny
Ciekawostki o pomidorach
Rewelacyjne warzywo każdej kuchni
Czerwone, zielone, żółte, pomarańczowe, czarne. Istnieje ponad 10 000 odmian pomidorów, różniących się między sobą kształtem, kolorem i smakiem.
Pomidory pochodzą z Andów w Ameryce Południowej, gdzie nadal można je spotkać w dziko rosnącej postaci. Owoce dzikich pomidorów są znacznie mniejsze i ciemniejsze niż dzisiejsze odmiany.
Pomidory kojarzą się ze zdrowiem, ale czy wiesz, że zawierają toksyczny alkaloid?
1
Polska nazwa pomidorów wywodzi się z Włoch, gdzie nazywano je pomi dei mori. W Polsce obok nazwy pomidory długo funkcjonowała też druga nazwa tomaty. Nazwa angielska wywodzi się z języka nahuatl, głównego języka azteków. W nahuatl słowo xitomati znaczy pęczniejący owoc lub tłustą wodę.
2
Pomidory pochodzą z Ameryki Południowej. Ich uprawą zajmowali się Indianie zamieszkujący tereny na północ od równika. Stamtąd rozpowszechniły się do Ameryki Środkowej i Północnej około 2 tysiące lat temu.
3
Do Europy trafiły w XVI wieku, przywiezione przez hiszpańskich żeglarzy z Meksyku.
4
Pomidory zawierają znaczne ilości witamin A, E i K, witaminy z grupy B oraz potas. Jeden średniej wielkości pomidor pokrywa dzienne zapotrzebowanie na witaminę C w 30%. Zawierają też beta-karoten i luteinę, należące też do karotenoidów oraz związki fenolowe.
5
Ze względu na czerwone zabarwienie owoców i ich charakterystyczny zapach pomidory uznawane były za rośliny trujące. Jeszcze w XIX wieku uważano, że po zjedzeniu pomidora krew zmienia się w kwas. Traktowano je wyłącznie jako rośliny dekoracyjne.
6
Prekursorami w uprawie pomidorów w Europie byli Hiszpanie, uprawiali je już w XVI wieku. Włosi toczą z Hiszpanami wieczny spór o pierwszeństwo w wykorzystaniu pomidorów ale wszystkie książki kucharskie począwszy od XVIII wieku, dania z pomidorami określają jako "dania w stylu hiszpańskim".
7
Najcenniejszym składnikiem pomidorów jest likopen. Jest to czerwony barwnik należący do naturalnych pigmentów(karotenoidów) występujących u roślin. Jest jednym z przeciwutleniaczy, posiada właściwości chroniące organizm przed chorobami układu krwionośnego a przede wszystkim przed nowotworami (zwłaszcza prostaty, piersi, trzustki i jelita grubego).
Choć dieta bogata w pomidory zapewnia duże ilości likopenu, istnieją odmiany o kilkukrotnie większej biodostępności tego związku niż klasyczny pomidor.
8
Pierwsze pomidory w Polsce zaczęto uprawiać w Warszawie w 1880 roku. Większą popularność zdobyły jednak dopiero po II wojnie światowej.
9
Pomidory są warzywami, które wykorzystuje się na różne sposoby. Spożywa się je na surowo,
jako sok, gotowane, w formie sosów, przecierów, pieczone, suszone, faszerowane.
10
Uprawiać może je każdy, zarówno na skalę przemysłową lub w przydomowym ogródku a nawet w doniczce.
11
We Francji osiemnastego wieku, pomidory były uważane za afrodyzjak.
12
Wartość kaloryczna 100 g pomidorów to tylko 18 kcal. Pomidor zawiera 95% wody.
13
Pomidory należą do rodziny psiankowatych. Podobnie jak ziemniaki, bakłażany i papryka.
14
Niedojrzałe pomidory zawierają tomatynę, jest obecna w każdej części rośliny i jest trująca. Jest to naturalna substancja służąca roślinie do obrony przed szkodnikami i chorobami. Dlatego też uważano kiedyś pomidory za trujące. W miarę dojrzewania ilość tomatyny maleje.
15
Największym producentem pomidorów na świecie są Chiny, Indie i USA. Prawie 60% całej produkcji pochodzi z Azji.
