Rośliny
Ciekawostki o borówce amerykańskiej
Smaczne, wartościowe owoce
Borówka amerykańska to bardzo smaczny owoc, chętnie spożywany przez wszystkich. Dzięki swoim wartościom odżywczym zaliczana jest do tzw. superfoods i nazywana królową antyoksydantów. Jest nie tylko wartościową rośliną sadowniczą, ale także krzewem ozdobnym, zwłaszcza jesienią, gdy jej liście przebarwiają się na kolor pomarańczowy i czerwony.
1
Borówka wysoka, pospolicie zwana borówką amerykańską bądź niebieską jagodą, jest rośliną wieloletnią z rodziny wrzosowatych. Wrzosowate są rodziną roślin krzewinkowych, krzewiastych lub drzew z rzędu wrzosowców. Rodzina obejmuje około 4 tys. gatunków skupionych w 126 rodzajach. Wrzosowate występują na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy, sięgając głęboko w strefę arktyczną i subantarktyczną. Rośliny te preferują siedliska z kwaśnym podłożem. Do polskiej flory należy 12 gatunków wrzosowatych, w tym rośliną o największym znaczeniu użytkowym jest borówka wysoka (amerykańska).
2
Pochodzi z Ameryki Północnej, ale rozprzestrzeniła się w naturalnym środowisku wielu innych krajów, jak: Japonia, Nowa Zelandia, Wielka Brytania, Niderlandy i in. W bardzo wielu krajach jest uprawiana, także w Polsce.
3
W naturalnych warunkach rośnie najczęściej na wilgotnych lub mokrych, umiarkowanie kwaśnych torfowiskach, wokół bagien i jezior oraz na osłoniętych od wiatrów stokach. Rodowód borówki wysokiej jest imponujący, bowiem ślady tych roślin znaleziono w pokładach geologicznych okresu kredowego - 65 mln lat temu.
4
Borówka amerykańska najprawdopodobniej przywędrowała na tereny obecnych Stanów Zjednoczonych z Ameryki Południowej przez Wyspy Karaibskie i wybrzeża Atlantyku. Przemawia za tym fakt, że borówka ogałaca się na zimę, a według naukowców, wszystkie formy borówek zrzucające w klimacie umiarkowanym liście, pochodzą od ich drzewiastych form tropikalnych.
5
Borówka wysoka została wyselekcjonowana w Stanach Zjednoczonych na początku XX wieku. Prace hodowlane rozpoczęły się jeszcze w wieku XIX, gdy wraz z uprzemysłowieniem i powiększaniem się miast i ilości mieszkających w nich ludzi, rosło zapotrzebowanie na owoce leśne. Odkryto, że sukces w uprawie borówek związany jest z kwasowością podłoża. Następnie pracowano nad wyselekcjonowaniem form wielkoowocowych, nad rozmnażaniem sadzonek i tajnikami ich zapylania. Prace hodowlane cały czas są kontynuowane i w ich wyniku powstają ciągle nowe odmiany.
6
Największym producentem borówki amerykańskiej są Stany Zjednoczone. Ale produkuje się ją na całym świecie: w Europie, Australii, Chile, Japonii, Nowej Zelandii. W Europie największymi amatorami borówek są Niemcy, Holendrzy i Skandynawowie.
7
W latach 2002-2007 Polska znalazła się na trzecim miejscu w świecie w produkcji borówki amerykańskiej, po USA i Kanadzie. Produkowaliśmy jej 18 tys. ton. W 2016 roku zajmowaliśmy czwartą pozycję w rankingu (po USA, Kanadzie, Meksyku), z produkcją na poziomie 15 tys. ton. Polska jest liderem w Europie w produkcji borówki amerykańskiej. W polskich szkółkach produkuje się ponad 11 mln sztuk sadzonek i cała ta produkcja wykorzystywana jest do zakładania nowych plantacji. Ciągle przybywa na świecie konkurentów, produkcja intensywnie rozwija się w Chile, Peru i Argentynie, a specjaliści z Interernational Blueberry Organization twierdzą, że najwięcej nasadzeń przybywa w Hiszpanii, Maroko i Peru, gdzie zbiory trwają przez cały rok.
8
Borówka wysoka jest krzewem dorastającym do 2,5 m wysokości. Posiada silnie rozgałęziające się pędy, eliptyczne, całobrzegie (u niektórych odmian płytko ząbkowane), skórzaste liście i kwiaty zebrane w grona. Białe kwiaty kwitnące od kwietnia do maja zapylane są przez pszczoły i trzmiele.
9
Owocem jest jagoda pozorna (nie powstaje wyłącznie ze ścian zalążni słupka, lecz także z innej części kwiatostanu). Owoce dojrzewają od połowy lipca do września. Wyglądem przypominają borówkę czarną (popularną jagodę leśną), są od niej dużo większe, podobne w smaku i nie posiadające barwiącego intensywnie soku. Kolor skórki jest ciemnoniebieski z woskowym nalotem.
10
Borówka amerykańska pełna jest cennych składników odżywczych pozytywnie wpływających na pracę naszego organizmu. Owoce zawierają szereg witamin (A, B, C, D, K, E, PP), a także minerały takie jak cynk, miedź, selen, magnez, potas, żelazo oraz wapń. Zawierają również błonnik pokarmowy (3,5 grama w 100 gramach owoców) oraz pektyny.
