Rośliny
Ciekawostki o Mandarynkach
Citrus reticulata
Swoją nazwę zawdzięczają Chinom, z których przybyły na zachód i skąd wywodzi się urzędnicza profesja mandarynów - członków cesarskiej administracji tego państwa.
Chociaż w Chinach uprawia się je od ponad 3000 lat, do Europy i Ameryki Północnej mandarynki dotarły dopiero w XIX wieku. W pierwszej kolejności zaadaptowali je Włosi i Brytyjczycy a następnie Amerykanie zamieszkujący południowe stany USA.
1
Mandarynka to roślina należąca do rodziny rutowatych. Rodzina ta zawiera ponad 2070 gatunków roślin sklasyfikowanych w 160 rodzajach. Najpopularniejsze rutowate to
Pomarańcza, Mandarynka, Grejpfrut,
Cytryna i Limonka.
2
Mandarynki pochodzą z Azji. Wyewoluowały na terenie południowych
Chin, Wietnamu i
Japonii. Do
Europy mandarynki przybyły na początku XIX wieku a kilka dekad później dotarły do Ameryki Północnej.
3
Istnieje wiele odmian tych owoców powstających z krzyżówek z innymi cytrusami. W zależności od odmiany mandarynka może rosnąć jako krzew lub drzewo i osiągać wysokość do 8 metrów.
4
Najczęściej spożywamy je w postaci surowej lub jako sok. Stanowią też dodatek do różnego rodzaju dań, zwłaszcza z kuchni orientalnej. Można z nich robić również dżemy, marmolady i sosy, a skórki wykorzystywane są przy produkcji nalewek.
5
Wartość energetyczna mandarynki to 53 kcal w 100g. W 85,6% składa się z wody, w 13,3% z węglowodanów, 0,8% z białka i 0,3% z tłuszczu.
6
Jest dobrym źródłem witaminy C, w 100 g jest jej aż 32% zalecanej dziennej dawki (26.7 mg). Zawiera również dużo witaminy B6 (6%), B1 (5%), B9 (4%). Jest również dobrym źródłem potasu, fosforu, wapnia i magnezu.
7
Jest bogatym źródłem rozpuszczalnego błonnika. Zjedzenie mandarynek zapewnia dłuższe uczucie sytości oraz ma pozytywny wpływ na redukcję złego cholesterolu LDL a co się z tym wiąże, mniejsze ryzyko wystąpienia zawału czy udaru.
8
Mandarynki są bogate w związki roślinne o działaniu prozdrowotnym, takie jak flawonoidy. Mają działanie przeciwutleniające, zmniejszające ilość wolnych rodników, które są przyczyną szybszego starzenia się organizmu oraz zwiększonego ryzyka wystąpienia nowotworów i chorób serca.
9
Chen Pi to suszone na słońcu skórki mandarynki, które są od wieków stosowane w tradycyjnej medycynie chińskiej. Historia Chen Pi sięga dynastii Song (960 - 1279). Suszona skórka mandarynki zawiera w swoim składzie około 140 związków, które mają działanie prozdrowotne. Według tradycyjnej chińskiej medycyny poprawia pracę śledziony, redukuje wzdęcia, wspomaga trawienie i reguluje pracę układu krwionośnego.
10
Ze skórki mandarynki produkuje się olejek mandarynkowy, który ma szerokie zastosowanie terapeutyczne. Ma on działanie uspokajające, obniżają poziom stresu i stany lękowe. Stosuje się go również jako środek nasenny. Olejek można też otrzymywać z liści tej rośliny. Stosuje się go najczęściej w przemyśle spożywczym oraz jako dodatek do kosmetyków i perfum.
